Ένας δίσκος ήρθε απ' τα παλιά!


Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε...!

MΙΜΗΣ ΠΛΕΣΣΑΣ - ΚΩΣΤΑΣ ΒΙΡΒΟΣ:

«ΖΕΙ;» (MINOS MSM 141)

Δίσκος που κυκλοφόρησε στα τέλη του 1971 κι έχει ως κεντρικά «πρόσωπα» τις φιγούρες του θεάτρου σκιών, οι οποίες με τη μαεστρία του Κώστα Βίρβου γίνονται ήρωες της καθημερινής ζωής. Μέσα από την κάθε μορφή, περιγράφεται ο μέσος Έλληνας της εποχής και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει για τον επιούσιο.
Κύριοι ερμηνευτές είναι ο Γιώργος Νταλάρας και ο Γιάννης Καλατζής, ενώ συμμετέχει και μια μικρή χορωδία. Είναι η μοναδική συνεργασία του Νταλάρα με τον Μίμη Πλέσσα, καθώς και η τελευταία του Καλατζή με τον συνθέτη, αφού το 1969 είχε τραγουδήσει δύο τραγούδια του σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου, τα «Ο φίλος μου ο Παναγής» και «Σε πίκρανα».


Οι «εκπλήξεις» του δίσκου συνίστανται στην παρουσία του Πρόδρομου Τσαουσάκη και του Ανέστη Βλάχου. Ο πρώτος ήταν ο κύριος εκφραστής της τελευταίας περιόδου του ρεμπέτικου και της αρχής της αντίστοιχης του γνήσιου λαϊκού τραγουδιού, με μια βαριά φωνή που εκείνη την εποχή είχε ήδη πάρει την κατιούσα και σαφώς αποτελεί έκπληξη η επιλογή του από τον Πλέσσα, ο οποίος κατά βάση υπηρέτησε το ελαφρύ κι αργότερα το ελαφρολαϊκό τραγούδι.
Ο δεύτερος δεν είναι άλλος από τον πασίγνωστο «κακό» του ελληνικού σινεμά, ο οποίος ωστόσο αποδεικνύει ότι είχε κι άλλα ταλέντα εκτός από εκείνο που έδειχνε στο πανί. Δεν είχε φυσικά τα φόντα να γίνει επαγγελματίας τραγουδιστής, αλλά τον «Μορφονιό» τον καταφέρνει μια χαρά!
Δε μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει κάποιο τραγούδι που να ξεχωρίζει από το δίσκο. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια μουσική παράσταση του θεάτρου σκιών μεταφερμένη στην πραγματικότητα της εποχής. Το lay out είναι εξαιρετικό, καθώς στο εξώφυλλο υπάρχει ένα απόσπασμα τοιχογραφίας από έργο του Θεόφιλου που ανήκε στο σπίτι του Δ. Γκουντέλια και προέρχεται από συλλογή του Κίτσου Μακρή από το Βόλο. Η κορνίζα του οπισθοφύλλου είναι επίσης έργο του Θεόφιλου, ενώ στον ίδιο χώρο υπάρχει και ολιγόλογο σημείωμα που αναφέρεται στο σκεπτικό σύμφωνα με το οποίο έγινε ο δίσκος.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Ο Καραγκιόζης (Εισαγωγή)-Γ. Νταλάρας

2. Το σεράι και η καλύβα-Γ. Νταλάρας και χορωδία

3. Ο Χατζηαβάτης-Γ. Καλατζής και χορωδία

4. Το καταραμένο φίδι-Κάποιος από τη χορωδία και χορωδία

5. Ο σιορ Διονύσιος-Χορωδία

6. Η κυρά Φροσύνη-Γ. Νταλάρας και χορωδία

7. Μικροί ήρωες (Τα κολλητήρια της ζωής)-Γ. Καλατζής

8. Ο Μεγαλέξανδρος-Γ. Νταλάρας και σορωδία

9. Ο Μορφονιός-Αν. Βλάχος

10. Ο Σταύρακας-Πρ. Τσαουσάκης

11. Ο μπάρμπα Γιώργος-Γ. Νταλάρας και χορωδία

12. Ο Καραγκιόζης (Φινάλε)-Χορωδία και ορχήστρα



ΛΙΝΟΣ ΚΟΚΟΤΟΣ - ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ:

«ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ» (COLUMBIA 70162)

Από τους πιο αγαπημένους μου δίσκους κι ένας από τους ωραιότερους που κυκλοφόρησαν τη δεκαετία του '70 και συγκεκριμένα το 1975 με ερμηνευτές τον Μανόλη Μητσιά και τη Δήμητρα Γαλάνη, σχεδόν μόνιμο «δίδυμο» εκείνη την εποχή στη δισκογραφία. Περιέχει δώδεκα υπέροχα τραγούδια, που κατά τη γνώμη μου είναι το ένα καλύτερο από το άλλο.
Ο Λίνος Κόκοτος μετά από αρκετά χρόνια στη "LYRA" του αείμνηστου Αλέκου Πατσιφά και όντας δημιουργός ορισμένων από τις ωραιότερες στιγμές του «Νέου κύματος» («Όσα δε βάνει ο λογισμός», «Γειτονάκι μου», «Μικρό παιδί», «Ένα μαχαίρι» κ.α.), εντάσσεται στο δυναμικό της τότε "Columbia" και κάνει τον «Αποχαιρετισμό» σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου, που σ' αυτό το δίσκο δίνει πραγματικά τον καλύτερο εαυτό του, γράφοντας ορισμένα από τα ωραιότερα ποιήματά του.
Για τις ερμηνείες του Μητσιά και της Γαλάνη νομίζω ότι κάθε σχόλιο είναι περιττό. Θέλω όμως να σταθώ στη σπουδαία ερμηνεύτρια και να πω ότι κατά την άποψή μου ο «Αποχαιρετισμός» αποτελεί μιαν από τις καλύτερες στιγμές της στη δισκογραφία, ασχέτως αν μέσα στα χρόνια ο δίσκος πέρασε στην αφάνεια και σήμερα είναι πολύ δύσκολο να τον βρει κάποιος.
Την εποχή που κυκλοφόρησε, ακούστηκαν πολύ τα «Κορίτσι με τα παντελόνια», «Πίκρα σταλάζει η Κυριακή» και «Αχ η αγάπη». Επίσης, αξίζουν πολλά και τα «Να 'ταν και να σ' έκρυβα», «Σαν κάτι έρημα πουλιά» και το ...καλαματιανό «Πράσινο δεντρί», χωρίς φυσικά να υστερούν τα υπόλοιπα.


Και μια πρόσφατη «ανακάλυψή» μου: Παίρνοντας στα χέρια μου το καταπληκτικό CD «Σπάει το ρόδι» με καινούργια τραγούδια του Λευτέρη Παπαδόπουλου σε μουσική πολλών συνθετών και συμμετοχή σπουδαίων ερμηνευτών (αξίζει να το αγοράσετε), βρήκα σχεδόν αυτούσιο ένα τετράστιχο που υπάρχει στον «Αποχαιρετισμό». Πρόκειται για το ρεφρέν από το κομμάτι «Το πέλαγο κορμί σου» που λέει: «Πού 'σαι να μου δώσεις φως μου ένα φιλί στο στόμα; Ο πόνος μου 'γινε αδερφός και με τραβάει στο χώμα». Στον «Αποχαιρετισμό», το ρεφρέν του «Σαν κάτι έρημα πουλιά» είναι: «Έλα και φέρε μου το φως μ' ένα φιλί στο στόμα, ο πόνος μου 'γινε αδερφός και με τραβάει στο χώμα»...

Παραγωγός στο άλμπουμ που εξετάζουμε ήταν ο Γιώργος Μακράκης και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Τάκη Φιλιππίδη. Και κάτι τελευταίο: Ο δίσκος κυκλοφόρησε με δύο εξώφυλλα. Αυτό που βλέπετε μπροστά σας κι ένα άλλο, στο οποίο Μητσιάς και Γαλάνη φωτογραφίζονται πλάτη με πλάτη σε ροζ φόντο κι ανάμεσά τους υπάρχει μία λάμψη.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Κορίτσι με τα παντελόνια (Μ. Μητσιάς)

2. Να 'ταν και να σ' έκρυβα (Δ. Γαλάνη)

3. Πίκρα σταλάζει η Κυριακή (Μ. Μητσιάς)

4. Ποια είσαι (Δ. Γαλάνη)

5. Αχ η αγάπη (Δ. Γαλάνη)

6. Μια ματιά κι ένα μαχαίρι (Μ. Μητσιάς)

7. Πράσινο δεντρί (Δ. Γαλάνη)

8. Βάρα γερά το καμουτσί (Μ. Μητσιάς)

9. Φάλτσο τραγούδι (Μ. Μητσιάς)

10. Ελάφι κι αγριμάκι (Δ. Γαλάνη)

11. Σαν κάτι έρημα πουλιά (Μ. Μητσιάς)

12. Κάθε γράμμα (Δ. Γαλάνη)

ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΜΠΕΤΑΣ:

«ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ...ΚΑΙ ΑΛΛΑ» (COLUMBIA 71163)

Από τις ελάχιστες δισκογραφικές παρουσίες του Γιώργου Ζαμπέτα στη δεκαετία του '80, σε μιαν εποχή δηλαδή που πλέον ο σπουδαίος συνθέτης δεν αντιμετωπιζόταν από εταιρείες και νυχτερινά κέντρα όπως παλαιότερα. Την περίοδο που κυκλοφόρησε ο δίσκος (Οκτώβριος 1980) ο Ζαμπέτας είχε ήδη αρχίσει να περιθωριοποιείται, ωστόσο συνέχιζε να δημιουργεί και να κάνει εντύπωση με ορισμένα τραγούδια όπως για παράδειγμα με το περίφημο «Διάταγμα», το οποίο είχε γράψει ένα χρόνο νωρίτερα και τραγουδούσε στα κέντρα που εμφανιζόταν.
Το εν λόγω κομμάτι είχε κάνει αίσθηση, αφού μιλούσε για την απόφαση να κλείνουν τα νυχτερινά κέντρα στις δύο τα ξημερώματα με ...ζαμπετικό τρόπο και ουκ ολίγες βωμολοχίες στους στίχους, οι οποίες όμως χρησιμοποιήθηκαν τόσο εύστοχα που δεν προσέβαλαν τους ακροατές. Όταν αποφάσισε να το ηχογραφήσει, για το φόβο των Ιουδαίων άλλαξε τους στίχους κάνοντάς τους πιο ...ευπρεπείς και τελικώς τους χρέωσε στον Νίκο Μπακογιάννη για να μην αντιμετωπίσει προβλήματα.
Εκτός του Ζαμπέτα, στο δίσκο τραγουδά και ο Σταμάτης Κόκοτας που στο παρελθόν είχε κάνει μεγάλες επιτυχίες με τον συνθέτη και την εποχή εκείνη οι δυο τους συνεργάζονταν στο «ΣΤΟΡΚ». Από τα πέντε τραγούδια που ερμηνεύει, τα τέσσερα είναι σε δεύτερη εκτέλεση: «Από Αύγουστο σε Μάη» (Χρήστος Εμμανουήλ 1969), «Αγάπη μου» (Αλίκη Βουγιουκλάκη και παράλληλα Βίκυ Μοσχολιού 1968), «Μιας πεντάρας νιάτα» (Μπέμπα Μπλανς 1966) και «Ήρθα κι απόψε στα σκαλοπάτια σου» (Πέτρος Αναγνωστάκης 1960).
Από εκεί και πέρα, ο συνθέτης σχολιάζει με δηκτικό τρόπο την κατάσταση στο ελληνικό τραγούδι μέσα από τον «Πρωθυπουργό» (τραγούδι που ακούστηκε τότε στην ταινία «Γεύση από Ελλάδα»), δίνει συνέχεια στην ιστορία της «κυρίας» και του «Φριτς» μέσα από το δεύτερο μέρος του «Αποσπάσματα από έρωτες» επτά χρόνια μετά την πρώτη «βερσιόν» (η περίφημη «βρόχα») και κάνει μια βόλτα μέχρι την «Κόλαση», συναντώντας μεγάλες μορφές της ρεμπέτικης και λαϊκής μουσικής μας.
Παραγωγός ήταν ο Νίκος Κιάμος και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" από την 1η Ιανουαρίου μέχρι τις 10 Οκτωβρίου 1980 με ηχολήπτη τον Τάκη Φιλιππίδη και βοηθό τον Κώστα Ράινινγκ.
Τα τραγούδια του δίσκου

1. Το διάταγμα (Ν. Μπακογιάννη)-Γ. Ζαμπέτας

2. Από Αύγουστο σε Μάη (Δ. Χριστοδούλου)-Στ. Κόκοτας

3. Το μαλλί (Ν. Ελευθερίου)-Γ. Ζαμπέτας

4. Αγάπη μου (Δ. Χριστοδούλου)-Στ. Κόκοτας

5. Του κυρ Σπύρου το γαϊδούρι (Ν. Μπακογιάννη)-Γ. Ζαμπέτας

6. Αποσπάσματα από έρωτες Νο 2 (Γ. Ζαμπέτα)-Γ. Ζαμπέτας

7. Ήρθα κι απόψε στα σκαλοπάτια σου (Χ. Βασιλειάδη)-Στ. Κόκοτας

8. Ο πρωθυπουργός (Ν. Μπακογιάννη)-Γ. Ζαμπέτας

9. Πότε θάρθεις (Γ. Ζαμπέτα)-Στ. Κόκοτας

10. Δικαστής (Ν. Μπακογιάννη)-Γ. Ζαμπέτας

11. Μιας πεντάρας νιάτα (Κ. Πρετεντέρη)-Στ. Κόκοτας

12. Κόλαση (Ν. Μπακογιάννη)-Γ. Ζαμπέτας


ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ:


«ZORBA THE GREEK» (HMV 1002)

Σε soundtrack κινηματογραφικών ταινιών είναι αφιερωμένη η σημερινή στήλη και δε θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε παρά από εκείνο που έκανε γνωστή τη χώρα μας σε όλο τον κόσμο και ανέδειξε το «συρτάκι» σε χορό παγκόσμιας εμβέλειας! Αναφερόμαστε βεβαίως στη μουσική επένδυση του Μίκη Θεοδωράκη για το φιλμ του Μιχάλη Κακογιάννη "Zorba the Greek", βασισμένο στο λογοτεχνικό αριστούργημα του Νίκου Καζαντζάκη «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά». Η ταινία γυρίστηκε το καλοκαίρι του 1964 στην Κρήτη, κατόπιν υπόδειξης της χήρας του συγγραφέα Γαλάτειας στον Κακογιάννη στις αρχές του 1963 και με αφορμή το φιλμ «Ηλέκτρα» που είχε γυρίσει ο σκηνοθέτης με τεράστια επιτυχία.
Το καστ του «Ζορμπά» μιλάει από μόνο του: Άντονι Κουίν, Άλαν Μπέιτς, Ειρήνη Παπά, Λίλα Κέντροβα, Γιώργος Φούντας. Χρειάζονται σχόλια; Το ίδιο ισχύει και για τη μουσική του Θεοδωράκη, η οποία γράφτηκε πάνω σε προϋπάρχοντα θέματα του συνθέτη. Συγκεκριμένα, κατά την παραμονή τους στην Κρήτη οι ηθοποιοί πήγαιναν κάθε βράδυ σε διάφορες ταβέρνες όπου ακουγόταν διαρκώς το «Στρώσε το στρώμα σου για δυο» από το θεατρικό έργο «Η γειτονιά των αγγέλων». Όλοι τους είχαν ξετρελαθεί με το τραγούδι αυτό και το χόρευαν διαρκώς, οπότε ο Κακογιάννης είπε στον Θεοδωράκη να γράψει τη μουσική της ταινίας πάνω στο συγκεκριμένο μοτίβο, προσθέτοντας παράλληλα και τη φόρμα του «Κρητικού χορού» από το φιλμ «Συνοικία το όνειρο» του Αλέκου Αλεξανδράκη. Έτσι κι έγινε, για να ξεπεράσει για τα καλά τα σύνορα του εξωτερικού τόσο ο συνθέτης, όσο και φυσικά η χώρα μας.
Το φιλμ στις 6 Απριλίου 1965 απέσπασε τρία βραβεία Όσκαρ: Φωτογραφίας (Ουόλτερ Λάσαλι), δεύτερου γυναικείου ρόλου (Λίλα Κέντροβα) και σκηνογραφίας (Διονύσης Φωτόπουλος).
Στο soundtrack ακούγονται και αυθεντικοί διάλογοι από την ταινία, ενώ εξυπακούεται ότι κυκλοφόρησε σε ολόκληρη την υφήλιο. Για παράδειγμα, στην κατοχή μου βρίσκεται η καναδική έκδοση του δίσκου από την "20th Century Fox" (κωδικός TFS 4167) σε παραγωγή του Μπέρνι Γουέιν, στο οπισθόφυλλο της οποίας περιλαμβάνονται φωτογραφίες από την ταινία και σημείωμα στα αγγλικά του Μιχάλη Κακογιάννη που παραθέτει το χρονικό του πώς αποφάσισε να τη γυρίσει.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Theme from "Zorba the Greek"

2. The full catastrophe

3. Life goes on

4. The one unforgivable sin

5. Questions without answers

6. Zorba’s dance

7. The fire inside

8. Clever people and grocers

9. Always look for trouble

10. Life goes on (reprise)

11. Free

12. That 's me - Zorba!




ΜΑΝΟΣ ΛΟΪΖΟΣ:

«ΕΥΔΟΚΙΑ» (MINOS MSM 142)

Από τους πιο σπάνιους πλέον δίσκους βινυλίου, ο οποίος έτσι κι αλλιώς και στην εποχή που κυκλοφόρησε (Δεκέμβριος 1971) δεν διατέθηκε σε μεγάλο αριθμό αντιτύπων και δεν είχε και τις ανάλογες πωλήσεις. Ωστόσο, θεωρώ ότι συγκαταλέγεται μέσα στους κορυφαίους ελληνικούς που αφορούν μουσική επένδυση για κινηματογραφικές ταινίες.

Είναι το μοναδικό soundtrack που εξέδωσε ο Μάνος Λοΐζος, ο οποίος υπογράφει μουσικά την - θρυλική πια - ταινία του Αλέξη Δαμιανού που πραγματεύεται τον έρωτα ενός φαντάρου με μια κοπέλα «ελαφρών ηθών» και τις δυσκολίες που συναντούν για να ζήσουν απερίσπαστοι τη ζωή τους. Εκείνος είναι ο Γιώργος Κουτούζης κι εκείνη η Μαρία Βασιλείου, η οποία δεν έχει πολύ καιρό που διαπιστώθηκε ότι έχει φύγει εδώ και χρόνια από τη ζωή, καθώς την έψαχναν - ματαίως φυσικά - για να τη βραβεύσουν με αφορμή τη συμπλήρωση 45 ετών του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης. Η ηθοποιός είχε κερδίσει το βραβείο του πρώτου γυναικείου ρόλου στη σχετική διοργάνωση του 1971, το μοναδικό που δόθηκε στη συγκεκριμένη ταινία.
Στον καθαρά μουσικό τομέα, κυριαρχεί βεβαίως το πασίγνωστο «Ζεϊμπέκικο». Ένα πραγματικά καταπληκτικό κομμάτι από την αρχή μέχρι το τέλος και κατά τη γνώμη μου ένα από τα δέκα καλύτερα ανάλογου ρυθμού που γράφτηκε ποτέ. Κάποια στιγμή, ο Λοΐζος ζήτησε από τον Λευτέρη Παπαδόπουλο να γράψει στίχους για αυτή τη μελωδία, εκείνος όμως αρνήθηκε κατηγορηματικά λέγοντάς του ότι «αυτό το πράγμα δεν παίρνει λόγια». Εν τούτοις έγραψε κάποιους στίχους, αλλά δεν τους έδειξε ποτέ στον συνθέτη γιατί φοβήθηκε ότι θα του άρεσαν και θα χαλούσε το κομμάτι.
Δε συνέβη το ίδιο όμως με το «Τσιφτετέλι», το οποίο ένα χρόνο αργότερα (1972) συμπεριλήφθηκε στο δίσκο «Να 'χαμε τι να 'χαμε» με τον τίτλο «Ο Κουταλιανός» και με τη φωνή του Γιάννη Καλατζή έγινε μεγάλη επιτυχία. Επίσης, στον ίδιο δίσκο εντάχθηκε εκ νέου το «Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας» με διαφορετική ενορχήστρωση, αφού η εμπορική απήχηση του soundtrack ήταν μικρή και ο Λοΐζος ήθελε να γίνει ευρύτερα γνωστό τούτο το μουσικό θέμα. Ωστόσο, σίγουρα ούτε ο ίδιος θα μπορούσε να φανταστεί πως 35 και πλέον χρόνια μετά θα το γνωρίζουν ακόμη και οι ...πέτρες και θα πρωταγωνιστεί σε όλα τα προγράμματα των νυχτερινών κέντρων.
Στο δίσκο με τη μουσική της «Ευδοκίας» ακούγονται και αυθεντικοί διάλογοι από την ταινία, με τον Αλέξη Δαμιανό, τους εκ των πρωταγωνιστών Κούλα Αγαγιώτου και Χρήστο Ζορμπά, τον ίδιο το Λοΐζο και την Ελένη Ροδά, η οποία «ντουμπλάρει» φωνητικά την Μαρία Βασιλείου.
Να πούμε επίσης ότι η ταινία πήρε ειδικό βραβείο των Cine Clubs της Γαλλίας το 1971, ενώ το 1985 μετά από ψηφοφορία των κριτικών κινηματογράφου ψηφίστηκε ως η καλύτερη ελληνική όλων των εποχών. Ωστόσο, την εποχή που προβλήθηκε δεν κατάφερε να κόψει περισσότερα από 70.000 εισιτήρια στην πρώτη προβολή της και κατετάγη 58η ανάμεσα στις 90 που προβλήθηκαν εκείνη την περίοδο.
Τη διεύθυνση παραγωγής του δίσκου είχε ο Αχιλλέας Θεοφίλου, το εξώφυλλο επιμελήθηκε η Τατιάνα Βολανάκη και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο Polysound με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Πώς σε λένε; Ευδοκία

2. Ευδοκία: Τίτλοι

3. Στρατιώτες στο δρόμο περνάνε

4. Ζεϊμπέκικο

5. Προσευχή

6. Χασάπικο

7. Η κούνια

8. Τσιφτετέλι

9. Τουμπερλέκι

10. Στη θάλασσα!

11. Έχεις ένα δίφραγκο;

12. Διμοιρία επιδείξεων

13. Θα σε περιμένω

14. Η ανάμνηση

15. Θεέ μου, Θεέ μου να γλιτώναμε

16. Επίλογος



ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΠΑΝΟΣ:

«ΕΚΕΙΝΟ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ» (HMV CSDG 49)

Το 1971 φαίνεται ότι ήταν η χρονιά που «γέννησε» σπουδαίες μουσικές δημιουργίες όσον αφορά την επένδυση κινηματογραφικών ταινιών αφού μετά την «Ευδοκία» που παρουσιάσαμε παραπάνω, ιστορική έχει μείνει και η μουσική που έγραψε ο Γιάννης Σπανός για το φιλμ του αείμνηστου Βασίλη Γεωργιάδη «Εκείνο το καλοκαίρι», κερδίζοντας και το σχετικό βραβείο στο Φεστιβάλ εκείνης της χρονιάς. Πρωταγωνιστές ήταν η Έλενα Ναθαναήλ και ο Λάκης Κομνηνός.
Η διαφορά σε σχέση με την «Ευδοκία» είναι ότι στο εν λόγω soundtrack υπάρχουν και τραγούδια, με πρώτο και καλύτερο το πασίγνωστο «Σαν με κοιτάς» ερμηνευμένο από τον Γιάννη Φέρτη και την πρωτοεμφανιζόμενη Αφροδίτη Μάνου, αδελφή της Μαρίας Δημητριάδη που κι εκείνη είχε γίνει γνωστή λίγα χρόνια νωρίτερα μέσα από μια ταινία («Κορίτσια στον ήλιο» επίσης του Γεωργιάδη) τραγουδώντας την «Άνναμπελ» («Ένα πρωινό»).
Το «Σαν με κοιτάς» είναι από τα πιο όμορφα τραγούδια που έχει γράψει ποτέ ο σπουδαίος συνθέτης, αλλά πιστεύω ότι η ερμηνεία σε δεύτερη εκτέλεση της Δήμητρας Γαλάνη δέκα χρόνια μετά και μέσα από τον - καταπληκτικό - δίσκο της «Καλά είναι κι έτσι» με ενορχήστρωση του Κώστα Γανωσέλη είναι αξεπέραστη.
Εκτός αυτού, η Μάνου τραγουδά το «Ένα καλοκαίρι» που έγινε επίσης γνωστό, την «Ανάμνηση» που είναι απλώς φωνητικά του ίδιου τραγουδιού και μαζί με τον Φέρτη το «Μαζί σου στην ακρογιαλιά». Από εκεί και πέρα, ο δίσκος περιλαμβάνει θέματα βασισμένα κυρίως σε παραλλαγές των παραπάνω κομματιών, ενώ είναι εξαιρετική η ορχηστρική εκτέλεση του «Σαν με κοιτάς» με τις κιθάρες του Τίτου Καλλίρη (πατέρα του Θάνου) και Βασίλη Τενίδη.
Εξάλλου, ένα από τα μουσικά θέματα της ταινίας απέκτησε «φωνή» το 1982, αυτήν της Τάνιας Τσανακλίδου μέσα από το δίσκο της «Φίλε». Πρόκειται για το υπέροχο «Αν μ' αγαπάς» σε στίχους του αείμνηστου Τάκη Καρνάτσου, από τα πιο διαχρονικά κομμάτια της αγαπημένης ερμηνεύτριας.
Τα τραγούδια του δίσκου

1. Ένα καλοκαίρι (Αφρ. Μάνου)

2. Τετ α τετ

3. Μαζί σου στην ακρογιαλιά (Γ. Φέρτης-Αφρ. Μάνου)

4. Ένα καλοκαίρι

5. Ηλιοβασίλεμα

6. Στα κύματα

7. Τίτλοι

8. Σαν με κοιτάς (Γ. Φέρτης-Αφρ. Μάνου)

9. Ανάμνηση (Αφρ. Μάνου)

10. Τελευταίο καλοκαίρι

11. Ακρογιαλιά

12. Μοναξιά

13. Σαν με κοιτάς (με κιθάρες)

14. Φινάλε (Αφρ. Μάνου)


ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΡΙΟΣ:


«ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΤΙΓΜΕΣ» (MINOS MSM 238)

Δίσκος - σταθμός στην καριέρα του Γιάννη Πάριου, καθώς ήταν ο πρώτος του χρυσός (πωλήσεις που ξεπέρασαν τις 50.000 αντίτυπα!) κι αυτός που του άνοιξε το δρόμο για την κορυφή. Βεβαίως, ήταν ήδη γνωστός και είχε στο ενεργητικό του αρκετές επιτυχίες, ωστόσο χρειάστηκε να ερμηνεύσει με ελληνικούς στίχους ένα πασίγνωστο γαλλικό τραγούδι για να «απογειωθεί» εμπορικά και να αναχθεί από εκεί και πέρα ως ο τραγουδιστής με τις περισσότερες πωλήσεις από καταβολής δισκογραφίας στη χώρα μας, κάνοντας παράλληλα «μόδα» για περίπου μια πενταετία τη «μεταγλώττιση» ξένων κομματιών στη δισκογραφία μας.
Ο λόγος για το "El bimbo" του Claude Morgan που με στίχους του Πυθαγόρα έγινε «Ποτέ δεν σε ξεχνώ» και τραγουδήθηκε κατά κόρον εκείνη την εποχή - ο δίσκος κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 1975. Το καλοκαίρι εκείνης της χρονιάς οι γονείς μου πήγαν διακοπές στην Κέρκυρα και μου έχουν πει ότι όπου γυρνούσαν κι όπου κάθονταν για γεύμα ή για δείπνο, παντού ακουγόταν το συγκεκριμένο τραγούδι...

Να πούμε εδώ ότι ο Morgan είχε κερδίσει το πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ της Eurovision στις 7 Απριλίου του 1973 ως συνθέτης του τραγουδιού "Tu te reconnaitras" που ερμήνευσε η Anne-Marie David για λογαριασμό του Λουξεμβούργου, το οποίο επικράτησε στο διαγωνισμό για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά μιας και είχε προηγηθεί η Βίκυ Λέανδρος και το περίφημο "Apres toi".
Πέρα από την τεράστια επιτυχία του «Ποτέ δεν σε ξεχνώ», ο δίσκος περιλαμβάνει ορισμένα πολύ καλά κομμάτια που κι αυτά ξεχώρισαν κι ακούστηκαν αρκετά. Το «Έρχονται στιγμές» του Στέλιου Ζαφειρίου, το υπέροχο «Ούτε συζήτηση» του Γιώργου Κατσαρού και το «Για πάντα» του - πολύ νέου τότε - Νίκου Καρβέλα είναι αρκετά γνωστά στο ευρύ κοινό, ενώ κατά τη γνώμη μου αξίζουν πολλά τα «Παλιοχαλάσματα» του Σπύρου Παπαβασιλείου και «Μείνε δίπλα μου Μαρία» του Κατσαρού. Στις δεύτερες φωνές ακούγεται η Λίτσα Διαμάντη.


Ο δίσκος διακρίνεται για την εξαιρετική ενορχήστρωση στα περισσότερα τραγούδια καθώς και για την άψογη ηχητική του ποιότητα, απόρροια της ηχογράφησης που έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Στέλιο Γιαννακόπουλο. Παραγωγός ήταν ο Αχιλλέας Θεοφίλου και στο εσώφυλλο του άλμπουμ υπάρχει μια φωτογραφία του Γιάννη Πάριου που ένα χρόνο αργότερα (1976) χρησιμοποιήθηκε ως εξώφυλλο για την ...κασέτα που κυκλοφόρησε η εταιρεία για το δίσκο «Τώρα πια»!

Επίσης, λίγο μετά την έκδοση του μεγάλου δίσκου «Έρχονται στιγμές» βγήκε κι ένα δισκάκι 45 στροφών με το ομώνυμο τραγούδι στη μία πλευρά και το «Ποτέ δεν σε ξεχνώ» στην άλλη...


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Έρχονται στιγμές (Στ. Ζαφειρίου-Πυθαγόρα)

2. Ποτέ δεν σε ξεχνώ (C. Morgan-Πυθαγόρα)

3. Ούτε συζήτηση (Γ. Κατσαρού-Πυθαγόρα)

4. Μείνε δίπλα μου Μαρία (Γ. Κατσαρού-Πυθαγόρα)

5. Κάτι ξέρεις (Λ. Μαρκέα-Φ. Νικολάου)

6. Είναι αργά (Στ. Ζαφειρίου-Πυθαγόρα)

7. Για πάντα (Ν. Καρβέλα-Β. Τσιμπούλη)

8. Αχ τα βάσανα (Σπ. Παπαβασιλείου-Τ. Οικονόμου)

9. Γι' αυτό σε χώρισα (Γ. Κατσαρού-Πυθαγόρα)

10. Θα γυρίσει το χαρτί (Γ. Κατσαρού-Πυθαγόρα)

11. Με συγχωρείς (Γ. Κατσαρού-Πυθαγόρα)

12. Τα τωρινά (Σπ. Παπαβασιλείου-Τ. Οικονόμου)

13. Παλιοχαλάσματα (Σπ. Παπαβασιλείου-Τ. Οικονόμου)



ΧΑΡΙΣ ΑΛΕΞΙΟΥ:

«12 ΛΑΪΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ» (MINOS MSM 240)

Ο πρώτος προσωπικός δίσκος μιας εκ των μεγαλυτέρων τραγουδιστριών που έβγαλε ποτέ η χώρα μας, ο οποίος κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 1975 κι έγινε χρυσός, αφού ξεπέρασε τις 50.000 αντίτυπα σε πωλήσεις κι «έβγαλε» πολλές και διαχρονικές επιτυχίες. Χρειάστηκε να περάσουν πέντε χρόνια από τότε που η Χάρις Αλεξίου βγήκε επαγγελματικά στο τραγούδι για να εκδοθεί η πρώτη της δισκογραφική δουλειά, ωστόσο είχε πάρει μέρος σε τόσες άλλες που ήταν σαν να έκανε δυο δίσκους το χρόνο και είχε γίνει πολύ γνωστή στον κόσμο!
Το άλμπουμ κινείται μέσα σ’ ένα κλίμα που διαμόρφωσε το στυλ της Αλεξίου στους πρώτους «μεγάλους» δίσκους της. Περιλαμβάνει κατά βάση παλιά - κυρίως προπολεμικά - λαϊκά τραγούδια, τα οποία όμως με τη μοναδική φωνή της έκαναν μια «δεύτερη καριέρα» και αγαπήθηκαν πολύ από τον κόσμο, με αποκορύφωμα τη «Δημητρούλα». Παράλληλα, υπάρχει σε νέα εκτέλεση το πρώτο τραγούδι που είπε σε δισκάκι 45 στροφών το 1970 («Όταν πίνει μια γυναίκα») και το «Πέργαμε», που το θεωρώ ένα από τα καλύτερα κομμάτια που ερμήνευσε η Χαρούλα ασχέτως αν δεν έγινε ιδιαίτερα γνωστό.
Από εκεί και πέρα, το δίσκο συμπληρώνουν δύο «κλασικά» ζεϊμπέκικα του Απόστολου Καλδάρα που είχε τραγουδήσει σε δεύτερη εκτέλεση η Αλεξίου τον Δεκέμβριο του 1974 στο άλμπουμ του συνθέτη «Για ρεμπέτες και για φίλους», στο οποίο συμμετείχαν και οι Δημήτρης Κοντολάζος και Κώστας Σμοκοβίτης. Επίσης, υπάρχουν δύο τραγούδια του Γιάννη Μαρκόπουλου που σχεδόν παράλληλα κυκλοφόρησαν στο δίσκο του «Ανεξάρτητα» ερμηνευμένα από τον ίδιο («Λένγκω-Λένγκω» από ζωντανή ηχογράφηση) και τη Βίκυ Μοσχολιού («Η Ρόζα η ναζιάρα»).
Εξάλλου, στα «12 λαϊκά» συναντάμε ένα από τα πρώτα τραγούδια του Αντώνη Βαρδή κι ένα εξαιρετικό χασάπικο του Γιώργου Ζαμπέτα, «προάγγελο» του «Τι γλυκό να σ’ αγαπούν» που τραγούδησε η Χαρούλα το 1977 στο καταπληκτικό διπλό άλμπουμ «24 τραγούδια».
Στο εσώφυλλο του δίσκου υπάρχει μιαν ασπρόμαυρη «προσωπογραφία» της τραγουδίστριας και ...παντελής έλλειψη στοιχείων σχετικά με το ποιοι δούλεψαν για να βγει η δουλειά.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Δημητρούλα μου (Π. Τούντα)

2. Όταν πίνει μια γυναίκα (Β. Βασιλειάδη-Πυθαγόρα)

3. Η Ρόζα (Γ. Μαρκόπουλου-Μ. Φακίνου)

4. Πώς το λένε (Β. Βασιλειάδη-Πυθαγόρα)

5. Πέργαμε (Β. Βασιλειάδη-Πυθαγόρα)

6. Έτσι που το πας (Αν. Βαρδή)

7. Ελενίτσα (Παλιό λαϊκό)

8. Σ’ ένα βράχο (Απ. Καλδάρα)

9. Τσαχπίν (Παλιό λαϊκό)

10. Μια στεναχώρια (Απ. Καλδάρα-Κ. Βίρβου)

11. Σουρουπώματα (Γ. Ζαμπέτα-Πυθαγόρα)

12. Ελλάδα (Λένγκω-Λένγκω) (Γ. Μαρκόπουλου)



ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ:

«ΑΓΑΠΑ ΜΕ» (MINOS MSM 297)

Δίσκος που κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1977 κι έγινε η αφετηρία για μια «δεύτερη καριέρα» για τον Γιάννη Πουλόπουλο. Ο ερμηνευτής βεβαίως είχε ήδη γράψει μεγάλη ιστορία στο χώρο του τραγουδιού με τα σπουδαία πράγματα που είχε πει από τα μισά της δεκαετίας του '60 και μετά, ωστόσο με το «Αγάπα με» άλλαξε σε μεγάλο βαθμό το ρεπερτόριό του και μπήκε κι αυτός στο παιχνίδι των "μεταγλωττισμένων" επιτυχιών του εξωτερικού. Τούτο δεν είναι απαραίτητα κακό, αλλά η αλήθεια είναι ότι από τον συγκεκριμένο δίσκο και μετά ο Πουλόπουλος πήγε εντελώς αλλού σε σχέση με το στυλ που τον είχε συνηθίσει ο κόσμος.
Πάντως, το «Αγάπα με» έγινε σήμα κατατεθέν κι εξακολουθεί ν' ακούγεται μέχρι σήμερα (από τα λίγα «ξενόγλωσσα» που πέτυχαν κάτι τέτοιο), ενώ ποτέ δεν έλειψε από τις ζωντανές εμφανίσεις του τραγουδιστή μέχρι ν' αποσυρθεί πριν λίγα χρόνια από τις πίστες και τη δισκογραφία. Πρόκειται για ένα τραγούδι του Julio Iglesias που έκανε πάταγο εκείνη την εποχή στην Ευρώπη με τον τίτλο "Abrazame" και με ελληνικούς στίχους του «ειδικού» Πυθαγόρα «μεταμορφώθηκε» όπως το ξέρουμε.
Η επιτυχία του δίσκου ήταν μεγάλη, αφού έγινε χρυσός ξεπερνώντας τις 50.000 πωλήσεις. Πέρα από το ομότιτλο, ακούστηκαν πολύ και «Τα μάτια σου τα μελαγχολικά», «Μου 'πες σ' αγαπώ», «Θυσία», «Σε θέλω», «Τα ψέματα» (πιο γνωστό ως «Κι εγώ δε μίλαγα») και «Με τη ντάμα με το ρήγα», δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για μια νέα καριέρα στον Πουλόπουλο που για σχεδόν μια πενταετία ακολούθησε δισκογραφικά αυτό τον δρόμο με ουκ ολίγες χρυσές και πλατινένιες δουλειές.
Να πούμε ότι οι στίχοι του «Μου 'πες σ' αγαπώ» την ίδια περίοδο μελοποιήθηκαν και από τον Κώστα Χατζή και το τραγούδι ακούστηκε από την Ελπίδα στις ζωντανές εμφανίσεις των δυο τους στη μπουάτ «Σκορπιός» με τη συμμετοχή και του Δάκη. Παράλληλα, περιλήφθηκε και στη live ηχογράφηση του προγράμματος που κυκλοφόρησε σε τριπλό δίσκο στα τέλη Απριλίου του 1977 με τίτλο «Ελπίδα-Δάκης στου Κώστα Χατζή».
Παραγωγός του «Αγάπα με» ήταν ο Αχιλλέας Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτες τους Στέλιο Γιαννακόπουλο και Τάκη Φιλιππίδη. Οι ενορχηστρώσεις είναι του Κώστα Κλάββα, με εξαίρεση τα τραγούδια του Γιάννη Σπανού και του Γιώργου Κριμιζάκη που τις επιμελήθηκαν οι ίδιοι οι συνθέτες.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Αγάπα με (J. Iglesias-R. Ferro-Πυθαγόρα)

2. Τα μάτια σου τα μελαγχολικά (Γ. Σπανού-Λ. Παπαδόπουλου)

3. Μου’ πες σ’ αγαπώ (Γ. Κριμιζάκη-Σ. Τσώτου)

4. Θυσία (Γ. Κριμιζάκη-Σ. Τσώτου)

5. Δεν καταλαβαίνει (Γ. Κριμιζάκη-Σ. Τσώτου)

6. Σε θέλω (Γ. Σπανού-Λ. Παπαδόπουλου)

7. Φταίω εγώ (Ferriere-Guichard-Cardi-Iglesias-Πυθαγόρα)

8. Τα ψέματα (Γ. Κριμιζάκη-Σ. Τσώτου)

9. Έλα λιγάκι να σε δω (Ν. Καρβέλα-Β. Τσιμπούλη)

10. Με τη ντάμα με το ρήγα (Γ. Σπανού-Λ. Παπαδόπουλου)

11. Όλα τα μάτια (Γ. Σπανού-Λ. Παπαδόπουλου)

12. Μίλα για μας τους ταπεινούς (Ν. Αντωνιάδη-Μ. Κουφιανάκη)



ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΘΕΜΕΛΗΣ:


«ΗΛΙΟΣΚΟΠΙΟ» (MINOS MSM 169)

Από τους λιγότερο γνωστούς, αλλά κι από τους καλύτερους δίσκους του αείμνηστου Σταύρου Κουγιουμτζή με ερμηνευτές τον Γιώργο Νταλάρα και την - πρωτοεμφανιζόμενη δισκογραφικά - Αιμιλία Κουγιουμτζή, σύζυγο του συνθέτη.
Κυκλοφόρησε στις αρχές του 1973 με στίχους από την ποιητική συλλογή «Ηλιοσκόπιο» του φιλόλογου και ποιητή Γιώργου Θέμελη που γεννήθηκε στη Σάμο στις 23 Αυγούστου του 1900 αλλά έζησε πολλά χρόνια στη Θεσσαλονίκη (από το 1930), όπου και πέθανε στις 17 Απριλίου 1976.
Πρόκειται για μια δουλειά που κινείται στο γνωστό και «κλασικό» ύφος του Κουγιουμτζή, με μελωδίες προερχόμενες από το δημοτικό τραγούδι (για παράδειγμα «Το πρώτο περιστέρι» έχει ρυθμό τσάμικο) αλλά και το λαϊκό, καθώς και μπαλάντες που τραγουδά η Αιμιλία Κουγιουμτζή. Κοντολογίς, είναι ένας δίσκος καθαρά «κουγιουμτζικός» με εξαιρετική ενορχήστρωση και μοναδικές ερμηνείες.

Ο Νταλάρας είχε ήδη μπει για τα καλά στο πνεύμα του συνθέτη, αφού η συνεργασία τους είχε πλέον εδραιωθεί και μετρούσε τότε πέντε χρόνια γεμάτα μεγάλες επιτυχίες και πλατιά αναγνώριση. Από την άλλη, η σύζυγος του Κουγιουμτζή κερδίζει τις εντυπώσεις με τη ζεστή φωνή της και αποδίδει πολύ καλά τα τραγούδια που της δόθηκαν.
Πάντως, με εξαίρεση «Το πρώτο περιστέρι» και το «Πάσχα των Ελλήνων» τα υπόλοιπα κομμάτια δεν ακούστηκαν σχεδόν καθόλου, αν και δεν υστερούν σε τίποτε σε σχέση με τα αντίστοιχα του συνθέτη που έμειναν διαχρονικά και τα τραγουδάμε μέχρι σήμερα. Ο ίδιος ο Νταλάρας δεν τα συμπεριέλαβε ποτέ στα εκάστοτε προγράμματα και συναυλίες που έκανε και πραγματικά εξεπλάγην όταν τη Μεγάλη Τρίτη του 1998 τον άκουσα στο «Αλεξάνδρειο Μέλαθρο» της Θεσσαλονίκης να ξεκινά το δεύτερο μέρος της συναυλίας «Ύμνοι αγγέλων σε ρυθμούς ανθρώπων» τραγουδώντας «Το πρώτο περιστέρι».
Και μια και αναφέρθηκα στη συγκεκριμένη εκδήλωση, να πω ότι επρόκειτο για μια παρουσίαση του εν λόγω έργου του Κουγιουμτζή πάνω στα τροπάρια της Μεγάλης Εβδομάδας, τα οποία «έντυσε» ο συνθέτης με τη μουσική του και είχαν πρωτοπαρουσιαστεί τον Ιούνιο του 1997 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Το πρώτο μέρος της συναυλίας ήταν αφιερωμένο σ' αυτό το πόνημα, ενώ το δεύτερο στα γνωστά και αγαπημένα τραγούδια του.
Την παραγωγή του «Ηλιοσκόπιου» επιμελήθηκε ο Σπύρος Ράλλης, η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο και η μακέτα του εξωφύλλου είναι της Λίκας Φλώρου. Στο εσώφυλλο υπάρχουν οι στίχοι των τραγουδιών, φωτογραφίες των συντελεστών και ολιγόλογο σημείωμα του συνθέτη.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Το πρώτο περιστέρι (Γ. Νταλάρας και χορωδία)

2. Λίγη είναι η σάρκα (Γ. Νταλάρας και χορωδία)

3. Αυτός που θα φανερωθεί (Γ. Νταλάρας)

4. Πώς να σε πάρω (Αιμ. Κουγιουμτζή)

5. Η πρώτη Ανάσταση (Γ. Νταλάρας)

6. Πάσχα των Ελλήνων (Γ. Νταλάρας και χορωδία)

7. Μήτηρ Θεού (Αιμ. Κουγιουμτζή και χορωδία)

8. Να σταματήσω τον καιρό (Γ. Νταλάρας)

9. Αίμα κι αηδόνι μου (Αιμ. Κουγιουμτζή)

10. Τσάμικος χορός (Ορχηστρικό)

11. Χασάπικο (Γ. Νταλάρας)



ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΕΟΝΤΗΣ - F.C. LORCA:

«ΑΧ... ΕΡΩΤΑ» (COLUMBIA 70136)

Από τους πιο γνωστούς και διαχρονικούς δίσκους στη μουσική ιστορία της χώρας μας, βασισμένος στην ποίηση του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα σε ελληνική απόδοση του Λευτέρη Παπαδόπουλου. Ο σπουδαίος στιχουργός είχε επιχειρήσει και στο παρελθόν κάτι ανάλογο τόσο με τον Λόρκα («12 τραγούδια του F.C. Lorca» το 1969 σε μουσική Γιάννη Γλέζου κι ερμηνευτές τους Γιάννη Πουλόπουλο και Έλενα Κυρανά), όσο και με τον Χιλιανό ποιητή Πάμπλο Νερούντα («Εμιλιάνο Ζαπάτα» το 1971 πάλι με συνθέτη τον Γλέζο και τραγουδιστή τον Πουλόπουλο).
Ο δίσκος κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 1974 με ερμηνευτές τον Μανόλη Μητσιά και την Τάνια Τσανακλίδου και είναι από τους πρώτους που βγήκαν μετά τη μεταπολίτευση, μέσα σε ένα έντονο κλίμα όπου η μελοποιημένη ποίηση κυριαρχούσε. Εδώ βεβαίως πρόκειται για ερωτικά ποιήματα του Λόρκα, όμως και πάλι η επιτυχία ήταν μεγάλη και πολλά από τα τραγούδια ακούγονται μέχρι σήμερα.
Για παράδειγμα, ο Μητσιάς δεν παραλείπει ποτέ στα προγράμματά του το «Λούζεται η αγάπη μου», που μαζί με το «Αχ έρωτα» και το «Μέρα γεμάτη θλίψη» είναι τα κομμάτια που ξεχώρισαν περισσότερο τον πρώτο καιρό, για να αναδειχθούν στη συνέχεια και τα «Αβάσταχτο να σ' αγαπώ», «Ο παράδεισός μου», «Το φεγγάρι» και το υπέροχο «Νανούρισμα» με μιαν εκπληκτική ερμηνεία από την Τσανακλίδου. Να πούμε εδώ ότι το «Μέρα γεμάτη θλίψη» είναι το μοναδικό του δίσκου που δεν αποδόθηκε από τον Λευτέρη Παπαδόπουλο, αλλά από τον Τάκη Δραγώνα.
Γενικότερα, πρόκειται για μιαν εξαιρετική δουλειά με υποδειγματική ενορχήστρωση και δύο πολύ σπουδαίους τραγουδιστές. Είναι το ένα κομμάτι από τη δισκογραφική «τριλογία» του Χρήστου Λεοντή που συμπληρώνουν η «Καταχνιά» και το «Καπνισμένο τσουκάλι», η οποία άφησε εποχή στο ελληνικό τραγούδι κι έβαλε τον συνθέτη στο πάνθεον των μεγάλων της μουσικής μας.
Στο εσώφυλλο του άλμπουμ υπάρχουν οι στίχοι των τραγουδιών, καθώς και φωτογραφίες του Λεοντή και του Λόρκα. Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Μακράκη, η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Τάκη Φιλιππίδη και βοηθό τον Γιάννη Παπαϊωάννου, ενώ το πανέμορφο εξώφυλλο επιμελήθηκε ο Ιορδάνης Σουρμελής.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Παραμύθι (Μ. Μητσιάς)

2. Μέρα γεμάτη θλίψη (Μ. Μητσιάς-Τ. Τσανακλίδου)

3. Αβάσταχτο να σ’ αγαπώ (Μ. Μητσιάς)

4. Ο παράδεισός μου (Μ. Μητσιάς)

5. Στου βελονιού την άκρη (Μ. Μητσιάς)

6. Το τραγούδι των κοντραμπατζήδων (Μ. Μητσιάς)

7. Λούζεται η αγάπη μου (Μ. Μητσιάς)

8. Ο χάρος στην ταβέρνα (Μ. Μητσιάς)

9. Το φεγγάρι (Μ. Μητσιάς-Τ. Τσανακλίδου)

10. Νανούρισμα (Τ. Τσανακλίδου)

11. Τέσσερις λεβέντες (Μ. Μητσιάς)

12. Αχ έρωτα (Μ. Μητσιάς-Τ. Τσανακλίδου)



ΒΙΤΖΕΝΤΖΟΣ ΚΟΡΝΑΡΟΣ:

«ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ» (COLUMBIA 70276)

Θεωρώ ότι αυτός ο δίσκος συγκαταλέγεται μέσα στους 20 κορυφαίους όλων των εποχών για την ελληνική μουσική. Αποτελεί πραγματικό ντοκουμέντο για ένα από τα σπουδαιότερα ποιητικά έργα των αιώνων, διασκευασμένο μουσικά κι ενορχηστρωμένο από τον Χριστόδουλο Χάλαρη με βάση τις παραλλαγές που κατά καιρούς χρησιμοποιήθηκαν στην Κρήτη για την ερμηνεία του «Ερωτόκριτου».
Η ολοκληρωμένη παρουσίαση του ποιήματος του Βιτζέντζου Κορνάρου στο βινύλιο ήταν ένα όνειρο ζωής για τον αξέχαστο Νίκο Ξυλούρη και μαζί με τον συνθέτη άρχισαν να δουλεύουν το έργο τους πρώτους μήνες μετά τη μεταπολίτευση. Τελικώς, ο δίσκος κυκλοφόρησε στα μέσα του 1976 με τη συμμετοχή και της Τάνιας Τσανακλίδου, που αποδίδει εξαιρετικά το ρόλο της Αρετούσας.
Φυσικά, είναι περιττό να σχολιάσουμε την ερμηνεία του μεγάλου Κρητικού λυράρη αφού αυτά τα ακούσματα τα είχε μέσα του από τη μέρα που γεννήθηκε. Μάλιστα, είναι η τρίτη φορά που ηχογράφησε «Τα θλιβερά μαντάτα» μετά το 1970 στον πρώτο του προσωπικό δίσκο και το 1974 στη «Συλλογή» με τη μουσική επιμέλεια του Σταύρου Ξαρχάκου.


Αξίζει να σταθούμε στην πρώτη έκδοση του άλμπουμ, η οποία είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Σωστό κομψοτέχνημα, αφού υπάρχει οκτασέλιδο ένθετο στο οποίο περιλαμβάνονται οι στίχοι του ποιήματος και η ιστορία του, σημειώματα του Χάλαρη και του Ξυλούρη, ζωγραφικά πορτραίτα εποχής, λεξιλόγιο για τους δυσνόητους όρους του Κορνάρου, η υπόθεση του Ερωτόκριτου δια χειρός Ερρίκου Θαλασσινού (που έκανε και την επιλογή των στίχων για το δίσκο) και φωτογραφικό υλικό από τις ηχογραφήσεις. Επίσης, χρήζει προσοχής το γεγονός ότι στο ένθετο τα μουσικά όργανα δεν αναφέρονται με την ονομασία τους, αλλά με το είδος στο οποίο ανήκουν. Για παράδειγμα, η λύρα παρουσιάζεται ως «έγχορδο τοξοτό», η άρπα ως «έγχορδο νυκτό», το κανονάκι και το σαντούρι ως «έγχορδο κρουστό» και ούτω καθ' εξής.
Ο εξαίσιος πίνακας του εξωφύλλου είναι του Σπύρου Βασιλείου, ενώ στο οπισθόφυλλο υπάρχει ένα επιβλητικό φωτογραφικό πορτραίτο του Νίκου Ξυλούρη. Επίσης, στο εσώφυλλο βλέπουμε έναν πίνακα του ζωγράφου Θεόφιλου φτιαγμένο το 1928 με τους πρωταγωνιστές του ποιήματος από τη συλλογή του Ι. Δελλή μέσα από το έργο «Οι μεγάλοι ζωγράφοι» του εκδοτικού οίκου «Μέλισσα».
Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Μακράκη και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο και βοηθούς τον Γιώργο Τζάννες και τον Γιάννη Παπαϊωάννου.
Τα τραγούδια του δίσκου

ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΤΑ ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ

1. Ο τροχός της μοίρας (Ν. Ξυλούρης)

2. Ρίζες (Ν. Ξυλούρης-Τ. Τσανακλίδου)

3. Η ώρα της αγάπης (Ν. Ξυλούρης-Τ. Τσανακλίδου)

4. Τα θλιβερά μαντάτα (Ν. Ξυλούρης)

5. Παράπονο της Αρετούσας (Τ. Τσανακλίδου)

6. Χωρισμός (Ν. Ξυλούρης-Τ. Τσανακλίδου)



ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΟΥ ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ

7. Η συνάντηση (Ν. Ξυλούρης-Τ. Τσανακλίδου)

8. Το παραμύθι (Ν. Ξυλούρης)

9. Ταραχή (Ν. Ξυλούρης-Τ. Τσανακλίδου)

10. Θρήνος (Τ. Τσανακλίδου)

11. Το φανέρωμα (Ν. Ξυλούρης-Τ. Τσανακλίδου)

12. Η μέρα η λαμπρή (Ν. Ξυλούρης-Τ. Τσανακλίδου)


ΑΛΕΚΑ ΚΑΝΕΛΛΙΔΟΥ:


«ΓΙΑ ΛΙΓΟΥΣ» (COLUMBIA 70915)

Η αλήθεια είναι ότι άργησα πολύ να παρουσιάσω έναν από τους πολλούς υπέροχους δίσκους ίσως της πιο ερωτικής γυναικείας φωνής όλων των εποχών, ωστόσο κάλλιο αργά παρά ποτέ! Δεν το κρύβω ότι λατρεύω την Αλέκα Κανελλίδου και δυσκολεύτηκα πολύ μέχρι ν' αποφασίσω σε ποια δουλειά της θ' αναφερθώ. Ωστόσο, κατέληξα στο «Για λίγους» που κυκλοφόρησε στις αρχές του 1979 επειδή σηματοδότησε την αρχή της ανόδου για την τραγουδίστρια και την καθολική πλέον αναγνώρισή της.
Όπως ίσως ξέρετε, η Κανελλίδου (κόρη του μουσικού Γιάννη Κανελλίδη) είχε γίνει γνωστή τραγουδώντας «Άσε με να φύγω» στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης τον Σεπτέμβριο του 1974 και με αφετηρία τούτο το κομμάτι κυκλοφόρησε λίγο καιρό μετά και ο πρώτος της προσωπικός δίσκος «Δώδεκα ερωτικές στιγμές». Ακολούθησαν άλλοι δύο («Η Κανελλίδου τραγουδάει Σπανό» το 1976 και «Έλα στο σήμερα» το 1977), όμως ελάχιστα ήταν τα τραγούδια που ακούστηκαν από αυτούς (λ.χ. το «Μαγκανοπήγαδο» και σε δεύτερη εκτέλεση το «Ήρθε ένας φίλος»).
Και φτάνουμε στο «Για λίγους» όπου εδραιώνεται μια συνεργασία ζωής για την τραγουδίστρια, αυτή με τη Νινή Ζαχά. Με αφετηρία το «Μη μ' αγγίζεις μη» οι δυο τους θα υπογράψουν μεγάλες επιτυχίες στη δεκαετία του '80 και θα δεθούν με συγγενική σχέση (έγιναν κουμπάρες). Το συγκεκριμένο τραγούδι έκανε το «μπαμ» εκείνη την εποχή, όμως ακούστηκαν πολύ και άλλα κομμάτια, όπως «Τα 'χει αυτά η ζωή», «Μελαγχολία», «Χτυπάει η βροχή» και «Κι ήρθε το πρωί». Επίσης, μου αρέσουν πολύ τα «Η αγάπη μας» και «Τραγουδάμε».

Η συσκευασία του δίσκου είναι εξαιρετική, αφού περιλαμβάνει εσώφυλλο σε στυλ φωτογραφικού άλμπουμ με πορτραίτα της Κανελλίδου ντυμένη σε αντρικό στυλ (σακάκι, πουκάμισο, γραβάτα). Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Πετσίλα και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Στέλιο Γιαννακόπουλο και βοηθούς τον Γιάννη Παπαϊωάννου και τον Μίμη Καννή. Οι ενορχηστρώσεις και η διεύθυνση της ορχήστρας ανήκουν στον Χάρη Ανδρεάδη (πέντε τραγούδια) και τον Τζικ Νακασιάν (έξι).


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Μη μ' αγγίζεις μη (Ν. Ζαχά)

2. Πόσο κρίμα είναι (Ν. Ζαχά)

3. Τα 'χει αυτά τη ζωή (Black- Γ. Καλαμίτση)

4. Μελαγχολία (W. Morales-Γ. Καλαμίτση)

5. Κι ήρθε το πρωί (Ν. Ζαχά)

6. Ακόμα ένα καλοκαίρι (Ν. Ζαχά)

7. Η αγάπη μας (B. Russel-Ν. Ζαχά)

8. Χτυπάει η βροχή (W. Theunissen-Γ. Καλαμίτση)

9. Πες μου τι ζητάς (M. Jourdan-Γ. Καλαμίτση)

10. Είπες πολλά (Σ. Τσιλίκη-Τ. Καρνάτσου)

11. Με ξέχασες (Τ. Νακασιάν-Σ. Τηλιακού)

12. Τραγουδάμε (Τ. Νακασιάν-Σ. Τηλιακού)

13. Εμείς οι λίγοι (Τ. Μπουγά-Γ. Καλαμίτση)

ΛΙΤΣΑ ΔΙΑΜΑΝΤΗ:

«ΤΙ ΑΛΛΟ ΘΑ 'ΘΕΛΕΣ» (MINOS MSM 358)

Μπορεί ο δίσκος «Άσε με να σ' αγαπάω» το 1977 να ήταν ο πρώτος χρυσός της Λίτσας Διαμάντη και να προκάλεσε αίσθηση κυρίως με το συγκεκριμένο τραγούδι, όμως αυτός που παρουσιάζουμε την έφερε στο σημείο να συναγωνίζεται σε πωλήσεις τα άλλα μεγάλα ονόματα της εταιρείας (Πάριος, Αλεξίου κ.τ.λ.). Το «Τι άλλο θα 'θελες» ξεπέρασε τις 100.000 αντίτυπα κι έγινε πλατινένιος, ο μοναδικός στην καριέρα μιας τραγουδίστριας με πολύ σπουδαία φωνή που όμως γενικά δεν ευτύχησε σε ρεπερτόριο με ορισμένες εξαιρέσεις.
Τα τρία τραγούδια του δίσκου που «έσπρωξαν» τις πωλήσεις σε υψηλό επίπεδο ήταν το τσιφτετέλι «Από σένα θα πάω», το μεταγλωττισμένο «ντισκόβιο» «Τέρμα τα παράπονα» (ως συνέχεια του «Είσαι μια συνήθεια» της προηγούμενης χρονιάς) και λιγότερο το ομότιτλο, το οποίο όμως κατά τη γνώμη μου είναι και το καλύτερο του άλμπουμ και θυμάμαι να το ακούω από πολύ μικρός σε μια παλιά κασέτα που μας είχε γράψει ο νονός μου.
Από εκεί και πέρα, καλές στιγμές είναι και τα «Ζω για να βρίσκομαι κοντά σου» και «Πώς να γελάσουν τα χείλη» που χρεώνεται στη Ντίνα Μαρκοπούλου, ωστόσο το έχει γράψει ο τότε σύζυγός της Γιάννης Πάριος (όπως και τους στίχους στο «Τέρμα τα παράπονα») που ακούγεται να το τραγουδά μαζί με τη Διαμάντη.
Τα τραγούδια του Βασίλη Βασιλειάδη ενορχήστρωσε ο Βασίλης Γιαννούλης, του Αλέκου Χρυσοβέργη και της Νινής Ζαχά ο Χάρης Ανδρεάδης, τα δικά του και το «Πώς να γελάσουν τα χείλη» ο Σπύρος Παπαβασιλείου και τα υπόλοιπα ο Νίκος Ιγνατιάδης.

Στο εσώφυλλο δεν υπάρχει απολύτως καμία πληροφορία σχετικά με τους συντελεστές του δίσκου, παρά μόνο για μεγεθυμένη φωτογραφία της Διαμάντη που είναι η ίδια με την αντίστοιχη του εξωφύλλου...


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Τι άλλο θα 'θελες (Αλ. Χρυσοβέργη-Μ. Μπιζάνη)

2. Τέρμα τα παράπονα (B. Zazem-T. Easy-Ντ. Μαρκοπούλου)

3. Ζω για να βρίσκομαι κοντά σου (Ν. Ιγνατιάδη)

4. Πονάω (Σπ. Παπαβασιλείου-Μ. Μπιζάνη)

5. Έλα-έλα (Σπ. Παπαβασιλείου-Μ. Μπιζάνη)

6. Η ζωή μου (Ν. Ζαχά)

7. Το μεγάλο όχι (Αλ. Χρυσοβέργη-Μ. Μπιζάνη)

8. Τσιγάρο από ξένο στόμα (Αλ. Χρυσοβέργη-Μ. Μπιζάνη)

9. Από σένα θα πάω (Β. Βασιλειάδη-Λ. Παπαγιαννοπούλου)

10. Δυο νυχτερίδες (Β. Βασιλειάδη-Λ. Παπαγιαννοπούλου)

11. Με καις (Β. Βασιλειάδη-Λ. Παπαγιαννοπούλου)

12. Δυο φορές αν γεννηθείς (Σπ. Παπαβασιλείου-Μ. Μπιζάνη)

13. Πώς να γελάσουν τα χείλη (Ντ. Μαρκοπούλου)


ΘΕΜΗΣ ΑΔΑΜΑΝΤΙΔΗΣ:

«ΑΓΑΠΗΣΕ ΜΕ» (COLUMBIA 71109)

Ο πρώτος δίσκος του Αδαμαντίδη και ο μοναδικός χρυσός του, αφού ξεπέρασε σε πωλήσεις τις 50.000 αντίτυπα! Κυκλοφόρησε την άνοιξη του 1980 και προκάλεσε αίσθηση, βγάζοντας αρκετές επιτυχίες που κάποιες αντέχουν μέχρι και σήμερα ασχέτως αν ο τραγουδιστής βαδίζει πλέον σε καθαρά λαϊκά μονοπάτια και δεν τις συμπεριλαμβάνει στο ρεπερτόριό του.
Ο Θέμης είχε ξεχωρίσει μέσα από τη γνωστή κι εξαιρετική τηλεοπτική εκπομπή «Να η ευκαιρία» (προάγγελο των σημερινών talent show) τραγουδώντας το «Θα με θυμηθείς» κι αμέσως μπήκε στη δισκογραφία. Ωστόσο, η πρώτη του δουλειά στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε επιτυχίες του εξωτερικού μεταγλωττισμένες από τον Δημήτρη Ιατρόπουλο που υπογράφει όλους τους στίχους. Παρόλα αυτά, οι ερμηνείες του είναι πολύ καλές με μιαν ιδιόμορφη φωνή που κινείται κατά βάση στις ψηλές νότες με ιδιαίτερη επιτυχία.
Ήμουν πολύ μικρός την εποχή που βγήκε ο δίσκος (τριών ετών), όμως θυμάμαι καλά ότι άκουγα συνεχώς το «Κρήτη, Κέρκυρα και Νιο» και το ομότιτλο από το ραδιόφωνο! Ομολογώ ότι μέχρι και σήμερα, κάθε φορά που βάζω τον δίσκο στο πικάπ, γυρίζω πίσω σ' εκείνη την ηλικία κι έρχεται στη μνήμη μου το καφέ τρανζίστορ με το μπεζ μεγάφωνο που είχαμε στο σπίτι και καθόμουν επί ώρες ολόκληρες για ν' ακούω τα εξαιρετικά τραγούδια εκείνης της περιόδου.


Ειδικά το «Αγάπησέ με» (όπως και το «Ζω» του Γιώργου Χατζηνάσιου με τη Δήμητρα Γαλάνη) παραμένει ακόμη και τώρα ένα από τα πιο αγαπημένα μου. Επίσης, μου αρέσει πολύ η ερμηνεία του Αδαμαντίδη στο «Δε μπορώ να ζω χωρίς εσένα» που δεν είναι άλλο από το πασίγνωστο "I can't live". Εκτός των παραπάνω, ακούστηκαν και τα «Ατέλειωτη αγάπη», «Η μουσική» και «Ποτέ-ποτέ».
Την παραγωγή του δίσκου έκανε ο Γιώργος Πετσίλας, ενώ την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση ορχήστρας επιμελήθηκε ο Χάρης Ανδρεάδης.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Αγάπησέ με (R. Vaplus-B. Arico)

2. Δε μπορώ να ζω χωρίς εσένα (Ham-Evans)

3. Κρήτη, Κέρκυρα και Νιο (Μ. Jourdan-S. Levy)

4. Η μουσική (M. Monroe)

5. Τραγουδώ κι ας πονάω (E. Macias-P. Lemaitre-J. Demarny)

6. Κάποτε (J. Lenon-P. Mac Cartney)

7. Ποτέ-ποτέ (P. Favini)

8. Ατέλειωτη αγάπη (Ι. Πηλιούρη)

9. Έλα (Α. Καραντάνη)

10. Συγχώρα με (R. Girado-M. Gallardo)

11. Ερωτευμένος με τη ζωή (B. Mason-H. Gietz)

12. Αύριο (Α. Κουλούρη-B. Dussine)



ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ:


«ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ» (MINOS MSM 337)

Πρόκειται για τον δίσκο που έστειλε τα πρώτα μηνύματα αναφορικά με την πλήρη στροφή του τραγουδιστή προς τα ροκ ακούσματα. Έχοντας ήδη ερμηνεύσει Μίκη Θεοδωράκη και Μάνο Λοΐζο μέσα στο έντονο κλίμα της μεταπολίτευσης με κατά βάση «εμβατηριακά» κομμάτια, ο Παπακωνσταντίνου αρχίζει να προσεγγίζει το είδος που στη δεκαετία του '80 θα του χάριζε εσαεί τον τίτλο του «απόλυτου Έλληνα ρόκερ»!
Αυτό το άλμπουμ κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1978 και περιλαμβάνει τραγούδια κυρίως του Αντώνη Βαρδή (που τότε έκανε τα πρώτα του βήματα ως συνθέτης), δύο «μεταγλωττισμένα» με πολιτικοκοινωνικά μηνύματα και το πρώτο που υπογράφει συνθετικά και στιχουργικά η Χάρις Αλεξίου, το οποίο μάλιστα μπορεί να χαρακτηριστεί και ως το πιο ροκ του δίσκου! Και να σκεφτεί κανείς ότι εκείνη την εποχή η μεγάλη τραγουδίστρια μεσουρανούσε με παλιά και νέα λαϊκά...


Επίσης, υπάρχουν τρία τραγούδια σε δεύτερη εκτέλεση: «Τα πουλιά της δυστυχίας» του Διονύση Σαββόπουλου από το «Φορτηγό» του 1966, «Στο παζάρι του ληστή» του Μίκη Θεοδωράκη και του Μάνου Ελευθερίου από την «Αρκαδία ΙΙ» (η πρώτη δισκογραφική εκτέλεση από τον Πέτρο Πανδή το 1973) και το «Αυτούς τους έχω βαρεθεί» του Θάνου Μικρούτσικου και του Βολφ Μπίρμαν σε απόδοση Δημοσθένη Κούρτοβικ από τα «Πολιτικά τραγούδια» του 1975 με τη Μαρία Δημητριάδη.

Από αυτό τον δίσκο ξεχώρισαν κι έμειναν διαχρονικά ο «Μπομπ Ντύλαν» και το «Φεύγουν καράβια» με την Αφροδίτη Μάνου στις δεύτερες φωνές (στο εσώφυλλο αναφέρεται ως «Βάνα Παναγιωτίδου»), ενώ μια δεύτερη «καριέρα» έκανε και το «Αυτούς τους έχω βαρεθεί». Επίσης, ακούστηκαν στην εποχή τους και τα «Τώρα, τώρα» και «Όλα τα 'χει ο μπαξές».

Στο εσώφυλλο του άλμπουμ υπάρχουν φωτογραφίες από την προετοιμασία στο στούντιο, καθώς και ιδιόχειρο σημείωμα του τραγουδιστή με το οποίο αναλύει το σκεπτικό του δίσκου κι ευχαριστεί τους συντελεστές του. Την παραγωγή έκανε ο Αχιλλέας Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "ACTION" με ηχολήπτες τους Γιάννη Τριφύλλη και Γιάννη Σκιαδά. Την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση ορχήστρας επιμελήθηκε ο Κώστας Γανωσέλλης.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Με τον Μπομπ Ντύλαν (Α. Βαρδή-Π. Φαλάρα)

2. Τώρα, τώρα (Llouis Llach-Π. Φαλάρα)

3. Σακατεμένα τα τραγούδια (Α. Βαρδή-Π. Φαλάρα)

4. Επαρχία 1978 (Α. Βαρδή-Π. Φαλάρα)

5. Βαρέθηκα τα χωρατά (Χ. Αλεξίου)

6. Στο παζάρι του ληστή (Μ. Θεοδωράκη-Μ. Ελευθερίου)

7. Όλα τα 'χει ο μπαξές (Lluis Llach-Π. Φαλάρα)

8. Στον Διονύση Σ. (Α. Βαρδή-Π. Φαλάρα)

9. Θα 'ρθουν στιγμές (Α. Βαρδή-Π. Φαλάρα)

10. Τα πουλιά της δυστυχίας (Δ. Σαββόπουλου)

11. Πάλι βρέχει (Α. Βαρδή-Π. Φαλάρα)

12. Φεύγουν καράβια (Α. Βαρδή-Π. Φαλάρα)

13. Αυτούς τους έχω βαρεθεί (Θ. Μικρούτσικου-Β. Μπίρμαν)



ΑΝΝΑ ΒΙΣΣΗ:

«ΚΙΤΡΙΝΟ ΓΑΛΑΖΙΟ» (COLUMBIA 70937)

Ο δεύτερος προσωπικός δίσκος της Κύπριας τραγουδίστριας, αλλά και ο πρώτος χρυσός της μιας και ξεπέρασε τις 50.000 αντίτυπα! Με αυτό το άλμπουμ που κυκλοφόρησε στα μέσα του 1979, η Βίσση εγκαινιάζει τη συνεργασία της με την τότε "Columbia" (είχε πάει εκεί από την τότε MINOS) κι επιχειρεί να ξεφύγει από το «έντεχνο» στυλ με το οποίο είχε γίνει γνωστή από το 1974 που εμφανίστηκε δισκογραφικά, επιδιώκοντας να ακολουθήσει τους ρυθμούς της εποχής, με περισσότερα ποπ στοιχεία.
Τρανό παράδειγμα τέτοιου είδους είναι το «Αυτός που περιμένω», το οποίο έγινε μεγάλη επιτυχία και διατηρήθηκε μέσα στα χρόνια που πέρασαν. Ωστόσο, ακούστηκαν πολύ κι άλλα τραγούδια όπως το ομότιτλο, το «Τι τα θέλεις λοιπόν» και το «Μ' αγαπάς». Επίσης, υπάρχει κι ένα κομμάτι που γράφτηκε με αφορμή το παγκόσμιο Έτος του παιδιού όπως είχε χαρακτηριστεί το 1979 και είναι ιδιαίτερα συγκινητικό, με εξαιρετικούς στίχους του Γιώργου Κανελλόπουλου και μουσική της ίδιας της Βίσση (τουλάχιστον σύμφωνα με το δίσκο).
Η θήκη του δίσκου δεν είναι η συνηθισμένη χάρτινη ή νάιλον, αλλά χαρτονένια και περιλαμβάνει δύο φωτογραφίες της τραγουδίστριας, καθώς επίσης και χειρόγραφο σημείωμά της. Η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Era" με ηχολήπτη τον Κώστα Φασόλα (που ήταν και ο παραγωγός του άλμπουμ) με βοηθό τον Μπάμπη Μπίρη, ενώ την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση ορχήστρας επιμελήθηκε ο Γιώργος Νιάρχος.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Κίτρινο γαλάζιο και μενεξεδί (Τ. Μπουγά-Γ. Καλαμίτση)

2. Τότε θα φύγω (D. Deschenes-Γ. Κανελλόπουλου)

3. Τι τα θέλεις λοιπόν (Τ. Μπουγά-Γ. Καλαμίτση)

4. Κι εσύ μιλάς (Τ. Μπουγά-Γ. Καλαμίτση)

5. Μη στεναχωριέσαι κι έχει ο Θεός (Σ. Βλασσόπουλου-Γ. Κανελλόπουλου)

6. Βρες τον τρόπο (Σάκαρη-Ψύλλα)

7. Αυτός που περιμένω (Σ. Βλασσόπουλου-Δ. Ιατρόπουλου)

8. Μ' αγαπάς (Σ. Βλασσόπουλου-Δ. Ιατρόπουλου)

9. Δύσκολος καιρός (Σ. Βλασσόπουλου-Δ. Ιατρόπουλου)

10. Αγάπη μου (Α. Βίσση-Γ. Κανελλόπουλου)

11. Αν τουλάχιστον (Σ. Βλασσόπουλου-Γ. Κανελλόπουλου)

12. Το Έτος του παιδιού (Α. Βίσση-Γ. Κανελλόπουλου)



ΕΛΕΝΗ ΔΗΜΟΥ:

«Α' ΚΑΙ Β΄ ΠΡΟΒΟΛΗ» (MINOS MSM 550)

Ο τίτλος του δίσκου τα λέει όλα, αφού από τη μία πλευρά του περιλαμβάνει καινούργια τραγούδια του Τάκη Μπουγά και στη δεύτερη επανεκτελέσεις γνωστών και αγαπημένων κομματιών, κάτι που η Ελένη Δήμου επανέλαβε κάποιες φορές και στα επόμενα χρόνια.
Το άλμπουμ κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1984, ήταν το δεύτερο προσωπικό της ερμηνεύτριας μετά το «Έχω φίλους» του 1982 κι έμελλε να της χαρίσει μιαν από τις πιο διαχρονικές επιτυχίες της: Το «Ετοιμάζω ταξίδι» που ακούγεται μέχρι σήμερα και πρόσφατα διασκευάστηκε από τον Γιώργο Γιαννιά. Από τα τραγούδια του Μπουγά, «περπάτησαν» επίσης και τα «Φεύγεις έρχεσαι» και «Ήσυχα κι ωραία».
Περνώντας στη δεύτερη πλευρά, συναντάμε το «Πρακτορείο» του Σταύρου Ξαρχάκου από το «Ρεμπέτικο», την «Νταλίκα» του Δήμου Μούτση από το «Φράγμα», καθώς επίσης και γνωστά τραγούδια του Μάνου Λοΐζου και του Γιάννη Σπανού. Γενικότερα, πρόκειται για ένα πολύ καλό δίσκο με την Ελένη Δήμου να δίνει τον καλύτερο εαυτό της.
Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Μακράκη και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Polysound" με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο. Η ενορχήστρωση και η διεύθυνση ορχήστρας ήταν του Τάσου Καρακατσάνη, με εξαίρεση το «Ένα πρωινό» που επιμελήθηκε ο Θανάσης Μπίκος.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Φεύγεις-έρχεσαι (Τ. Μπουγά-Μ. Τσιλιμίδη)

2. Ήσυχα κι ωραία (Τ. Μπουγά-Α. Ανδρικάκη)

3. Καθημερινά (Τ. Μπουγά-Γ. Καλαμίτση)

4. Ετοιμάζω ταξίδι (Τ. Μπουγά-Μ. Τσιλιμίδη)

5. Κάτι γίνεται (Τ. Μπουγά-Μ. Τσιλιμίδη)

6. Το πρακτορείο (Στ. Ξαρχάκου-Ν. Γκάτσου)

7. Νταλίκα (Δ. Μούτση-Κ. Τριπολίτη)

8. Πόσο σ' αγαπώ (Μ. Λοϊζου-Λ. Παπαδόπουλου)

9. Ένα πρωινό (Στ. Ξαρχάκου-Γ. Παπαστεφάνου)

10. Ποιος μας σφυρίζει κάθε βράδυ (Γ. Σπανού-Α. Αλεξόπουλου)



ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΠΙΘΙΚΩΤΣΗΣ - ΚΩΣΤΑΣ ΒΙΡΒΟΣ:


«Α-Ω» (COLUMBIA SCXG 76)

Ο πρώτος από τους συνολικά οκτώ μεγάλους δίσκους που συνυπέγραψαν ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης ως συνθέτης κι ερμηνευτής και ο Κώστας Βίρβος ως στιχουργός, το όνομα του οποίου όμως δεν αναφέρεται ούτε σ' αυτό, ούτε στο επόμενο άλμπουμ («Ουράνιο τόξο» το 1972) που έκαναν οι δυο τους. Ο λόγος ήταν ότι είχε αποκλειστικό συμβόλαιο με την τότε "MINOS" κι έτσι ο «σερ Μπιθί» φαινόταν ότι είχε γράψει και τους στίχους!

Η επιτυχία του άλμπουμ που κυκλοφόρησε στα τέλη του 1971 ήταν μεγάλη, κάτι που άλλωστε φαίνεται κι από το γεγονός ότι οι δύο συντελεστές είχαν αυτή τη μακρά συνεργασία στη συνέχεια. Ήδη από το 1970 είχαν φανεί τα πρώτα «μηνύματα» του τι μέλλει γενέσθαι, καθώς τα «Ο κυρ-Θάνος» και «Στου Μπελαμή το ουζερί» που έγραψαν οι Μπιθικώτσης και Βίρβος είχαν γίνει μεγάλα σουξέ και διαρκούν μέχρι τις ημέρες μας.


Ο δίσκος «Α-Ω» («Άλφα-Ωμέγα») περιλαμβάνει εξαιρετικά τραγούδια, με πρώτο το πασίγνωστο «Φέρε μια καλή» ή «Ρίξε μια ζαριά καλή» όπως το ξέρει ο περισσότερος κόσμος. Όπως ανέφερε σε παλαιότερη συνέντευξή του ο Κώστας Βίρβος, το έγραψε ακούγοντας μια βραδιά σ' ένα καφενείο κάποιον που έπαιζε τάβλι να φωνάζει διαρκώς αυτή τη φράση. Από εκεί και πέρα, ξεχωρίζουν το ομότιτλο, «Το θύμα ο Νικόλας», η «Σάντα Μαρία» και το «Χίλιες φορές στον άλλο κόσμο», ενώ ακούστηκαν αρκετά και τα υπόλοιπα.


Εκτός του Μπιθικώτση, συμμετέχει σε δύο τραγούδια η Λουίζα Γαΐτη (προσωπική ανακάλυψη του τραγουδιστή) που είχε συνεργαστεί και παλαιότερα μαζί του, αλλά εγκατέλειψε γρήγορα το επάγγελμα γιατί της το ζήτησε ο άνδρας της.

Δεύτερες φωνές κάνει η Βούλα Γκίκα, ενώ στο «πολυτελές» εσώφυλλο της πρώτης έκδοσης υπάρχουν φωτογραφίες του ερμηνευτή. Στην επανέκδοση του άλμπουμ το 1973 παρουσιάζονται αναλυτικά και οι στίχοι των τραγουδιών.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Α-Ω (Άλφα-Ωμέγα)

2. Φέρε μια καλή

3. Ναυάγιο της ζωής

4. Νυχτερινός σταθμάρχης (Λ. Γαΐτη)

5. Χίλιες φορές στον άλλο κόσμο

6. Το θύμα ο Νικόλας

7. Στο καπηλειό της Μαριγώς

8. Απολογούμαι (Λ. Γαΐτη)

9. Σάντα Μαρία

10. Πες μου πού πήγες

11. Έξι χορδές, έξι καρδιές



ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗΣ:

«ΓΥΡΙΣΜΟΣ» (MINOS MSM 159)

Από τους καλύτερους λαϊκούς δίσκους στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού, με έναν συγκλονιστικό Στέλιο Καζαντζίδη σε ανεπανάληπτες στιγμές! Χωρίς να παραγνωρίζω στο ελάχιστο το συνολικό έργο και την προσφορά του μεγαλύτερου τραγουδιστή του πλανήτη (προσωπική μου άποψη), θεωρώ ότι την τριετία 1972-1975 βρισκόταν στο απόγειο της καλλιτεχνικής του διαδρομής και η φωνή του ήταν «άλλο πράγμα», ενώ πρόσεξε περισσότερο το ρεπερτόριό του και είπε φοβερά και τρομερά πράγματα.
Κάποια από αυτά περιλαμβάνονται στο εν λόγω άλμπουμ, ο τίτλος του οποίου δεν είναι τυχαίος. Είχαν ήδη αρχίσει οι κόντρες και οι προστριβές του με την εταιρεία που το 1975 τον οδήγησαν στην απόφαση να σταματήσει και τη δισκογραφία για 12 ολόκληρα χρόνια. Από τα τέλη της δεκαετίας του '60 και μέχρι το 1971, οι «προσωπικοί» του δίσκοι περιλάμβαναν σκόρπια τραγούδια από τις 45 στροφές και ο «Γυρισμός» ήταν η πρώτη ολοκληρωμένη του δουλειά, αφού είχε υπογράψει το περίφημο συμβόλαιο με τη "MINOS" για συνολικά 108 τραγούδια, από τα οποία τελικώς ηχογράφησε μόνο τα 63 και μέχρι το 1987 έγιναν δίκες επί δικών για να ξεκαθαριστεί το θέμα.


Το άλμπουμ που παρουσιάζουμε κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 1972 και κυριολεκτικά έκανε πάταγο, αφού πέρα από το γεγονός ότι ο Καζαντζίδης κυκλοφορούσε κάτι καινούργιο έπειτα από αρκετό καιρό, περιλάμβανε και 12 πολύ μεγάλα τραγούδια. Ειλικρινά, δε μπορώ να ξεχωρίσω κανένα. Από πού ν' αρχίσω και πού να τελειώσω: «Την Παρασκευή το βράδυ», «Ο μπάρμπα-Γιάννης» (αφιερωμένο στον Γιάννη Παπαϊωάννου που είχε σκοτωθεί σε τροχαίο τον Αύγουστο του 1972), «Ποιος είδε γλάρο στα βουνά», «Η καρδιά μου ας όψεται», «Ανάθεμα την τύχη μου», «Μαυρομάνικο μαχαίρι» και όλα τα υπόλοιπα, είναι τραγούδια που «σπάνε κόκαλα».

Θα σταθώ όμως στα «Θα ξανατραγουδήσω» και «Γυρίζω απ' τη νύχτα». Ουσιαστικά, αυτά τα κομμάτια αναγγέλλουν την (σύντομη όπως αποδείχτηκε) επιστροφή του Καζαντζίδη στη δισκογραφία και είναι πραγματικά εκπληκτικά. Ειδικά το δεύτερο, όπου η φωνή του Στέλιου μοιάζει να έχει ηχογραφηθεί σε ιερό ναό ή να έρχεται από το υπερπέραν! Γενικότερα, πρόκειται για ένα δίσκο που ακούγεται με το "volume" του ενισχυτή στο τέρμα και περιλαμβάνει δωρεάν μαθήματα ερμηνείας από τον κορυφαίο τραγουδιστή όλων των εποχών.
Την ίδια εποχή, τα τραγούδια κυκλοφόρησαν και στις 45 στροφές με εξίσου μεγάλη επιτυχία. Έχω ένα από αυτά τα 45άρια με την ασπροκόκκινη ετικέτα της "Standard" (θυγατρική της "MINOS") που περιλαμβάνει στη μία πλευρά τον «μπάρμπα-Γιάννη» και στην άλλη «Την Παρασκευή το βράδυ».


Να πούμε εδώ ότι τα «Πάψε να ρωτάς» και «Το δρομολόι της ζωής» συμπεριλήφθηκαν και το 1973 στο δίσκο «Γυάλινος κόσμος», ενώ την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε κι άλλος ένας δίσκος με τίτλο «Το δρομολόι της ζωής» που περιλάμβανε τα τραγούδια του «Γυάλινου κόσμου» εκτός από το ομώνυμο και το «Πικρή ζωή».
Στο εσώφυλλο του «Γυρισμού» σε φόντο κίτρινο και μαύρο υπάρχει ένα φωτογραφικό «θέμα» του Στέλιου Καζαντζίδη από μια σειρά φωτογραφιών που είχαν χρησιμοποιηθεί στα εξώφυλλα των δίσκων του «Ένα γράμμα» και «Η στεναχώρια μου», καθώς και ένα σχέδιο βινυλίου πάνω στο οποίο είναι γραμμένοι οι τίτλοι και οι συντελεστές των τραγουδιών.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Την Παρασκευή το βράδυ (Χρ. Νικολόπουλου - Πυθαγόρα)

2. Ο μπάρμπα-Γιάννης (Χρ. Νικολόπουλου - Πυθαγόρα)

3. Ποιος είδε γλάρο στα βουνά (Θ. Δερβενιώτη - Κ. Βίρβου)

4. Ανάθεμα την τύχη μου (Απ. Καλδάρα - Κ. Βίρβου)

5. Η καρδιά μου ας όψεται (Χρ. Νικολόπουλου - Πυθαγόρα)

6. Μαυρομάνικο μαχαίρι (Απ. Καλδάρα - Πυθαγόρα)

7. Θα ξανατραγουδήσω (Θ. Δερβενιώτη - Κ. Βίρβου)

8. Λασπωμένα όνειρα (Απ. Καλδάρα - Κ. Βίρβου)

9. Το δρομολόι της ζωής (Ευ. Ατραΐδη - Γ. Βασιλόπουλου)

10. Πάψε να ρωτάς (Ευ. Ατραΐδη - Γ. Βασιλόπουλου)

11. Πάνω στου τοίχου το καρφί (Απ. Καλδάρα - Πυθαγόρα)

12. Γυρίζω απ' τη νύχτα (Χρ. Νικολόπουλου - Πυθαγόρα)



ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ - ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ:

«Ο ΣΑΛΟΝΙΚΙΟΣ» (MINOS MSM 589)

Η πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά συνθέτη και στιχουργού που μαζί υπέγραψαν ορισμένες από τις καλύτερες δουλειές την πενταετία 1985-1990 είχε ως ερμηνευτή τον αξέχαστο Στράτο Διονυσίου κι έμεινε στην ιστορία ως ένας από τους ωραιότερους λαϊκούς δίσκους. Κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 1985 και γνώρισε τεράστια επιτυχία, αφού ξεπέρασε το όριο των πλατινένιων πωλήσεων που ήταν τα 100.000 αντίτυπα! Θυμάμαι ότι εκείνη την περίοδο όλα τα (αποκλειστικά κρατικά) ραδιόφωνα παίζανε ασταμάτητα τον «Σαλονικιό» και το «Με σκότωσε γιατί την αγαπούσα» που θεωρούνται πλέον κλασικά, ενώ το ίδιο συνέβαινε και σε μαγαζιά, ταξί κι οπουδήποτε μπορούσε ν' ακουστεί μουσική!
Ήδη αυτά τα δύο τραγούδια είχαν ξεχωρίσει και τα μάθαμε σχεδόν αμέσως, όταν όμως τα Χριστούγεννα του 1985 αγοράσαμε το δίσκο μαζί με άλλα «διαμάντια» της εν λόγω εποχής («Μάνος Λοΐζος-αφιέρωμα» σε ζωντανή ηχογράφηση από το ΟΑΚΑ, «Χάνομαι γιατί ρεμβάζω» με τη Δήμητρα Γαλάνη, «Τσιτσάνης-Θεοδωράκης-Κόκοτας», «Η συνάντηση» με τον Λεωνίδα Βελή, «Η ενδεκάτη εντολή» με τη Νάνα Μούσχουρη κ.α.), ανακαλύψαμε ότι υπήρχαν πολλά ακόμα ωραία κομμάτια.

Εμένα από την πρώτη στιγμή μου έκαναν εντύπωση τα «Εγώ δεν έχω αύριο κανένα», «Κανείς δεν έχει άδικο» και «Ζητώ ακρόαση Θεού», ενώ ξεχώρισα και το «Χωρισμένοι γονείς». Επίσης, ακούστηκε πολύ και το «Έτσι ήμουνα περαστικός» ενώ πολύ ωραίο είναι το ντουέτο του Στράτου με τη Λίτσα Διαμάντη, ασχέτως αν δεν έγινε επιτυχία. Δεν ξέρω γιατί, αλλά κάθε φορά που βάζω αυτό το δίσκο στο πικάπ μου αρέσει όλο και περισσότερο...
Στο οπισθόφυλλο υπάρχει φωτογραφία των τριών συντελεστών και σημείωμα του Λευτέρη Παπαδόπουλου γραμμένο στις 18 Σεπτεμβρίου 1985, με το οποίο εξυμνεί συνθέτη και τραγουδιστή κι εκφράζει τον θαυμασμό του για το γεγονός ότι ο Διονυσίου τελείωσε την ηχογράφηση μέσα σε τέσσερις ώρες, ερμηνεύοντας το κάθε τραγούδι μια κι έξω!

Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Μακράκη και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Polysound" με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο. Στις δεύτερες φωνές η Μαρίνα Βλαχάκη.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Με σκότωσε γιατί την αγαπούσα

2. Ο Σαλονικιός

3. Εγώ δεν έχω αύριο κανένα

4. Χωρισμένοι γονείς

5. Κανείς δεν έχει άδικο

6. Καλημέρα καρδιά μου (Στ. Διονυσίου - Λ. Διαμάντη)

7. Ζητώ ακρόαση Θεού

8. Έτσι ήμουνα περαστικός (Φτιάξε μου ένα καφέ)

9. Θαρθείς το ξέρω

10. Γιορτάζω απόψε

11. Μια ζωή συγχωροχάρτι

12. Κι άλλος ένας μάγκας πάει

13. Το αχ, το βαχ, το αλίμονο



ΑΚΗΣ ΠΑΝΟΥ:


«ΠΑΡΩΝ» (COLUMBIA 70824)

Tι να γράψω άραγε για έναν από τους κορυφαίους δίσκους στην ιστορία της χώρας μας; Τον έχω ακούσει δεκάδες φορές, αλλά ακόμη δε τον έχω χορτάσει. Ακόμη κι αν ο αείμνηστος Άκης Πάνου έγραφε στην καριέρα του μόνον αυτά τα δώδεκα μεγάλα τραγούδια και τίποτε άλλο, θα έφτανε για να περάσει στο πάνθεον των «αθανάτων» της ελληνικής μουσικής και φυσικά το ίδιο ισχύει και για τον Μανόλη Μητσιά από ερμηνευτικής πλευράς.
Χωρίς υπερβολή, δεν υπάρχει το παραμικρό ψεγάδι στο συγκεκριμένο άλμπουμ. Μουσική, στίχοι, ενορχηστρώσεις, ερμηνεία, όλα τέλεια. Ακόμη και το εξώφυλλο με το υψωμένο χέρι (ιδέα του συνθέτη) έχει τη δική του σημασία και «δένει» απολύτως με το σύνολο.
Το «Παρών» κυκλοφόρησε στα μέσα του 1977, ωστόσο ο περισσότερος κόσμος το έχει συνδέσει με τον «Τρελό» που ήταν και η μεγαλύτερη επιτυχία του δίσκου και πλέον δικαίως θεωρείται ως ένα από τα σπουδαιότερα τραγούδια που γράφτηκαν ποτέ στην ιστορία του τόπου μας (ανεκπλήρωτη επιθυμία του Στέλιου Καζαντζίδη). Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που στην επανέκδοση του άλμπουμ, ο τίτλος του ήταν «Παρών ή ο τρελός»! Ο ίδιος ο Μητσιάς σε συνέντευξή του πολλά χρόνια αργότερα εξέφρασε την πικρία του για το γεγονός ότι «σπρώχθηκε» μόνο το εν λόγω τραγούδι αναφέροντας πως μόλις βγήκε ο μεγάλος δίσκος, η εταιρεία κυκλοφόρησε ένα 45άρι με τον «Τρελό» κι άλλο ένα και πούλησε 100.000 αντίτυπα, τη στιγμή που το άλμπουμ 33 στροφών έμεινε στα ράφια...


Εγώ δε θα σταθώ περισσότερο σ' αυτό το κομμάτι, αφού πρόκειται για μια δουλειά με δώδεκα συγκλονιστικές στιγμές που είναι αλληλένδετες μεταξύ τους. Ο συνθέτης καταθέτει τις ανησυχίες, τους προβληματισμούς και τις αμφιβολίες του αναφορικά με το πού πηγαίνει η ζωή και η κοινωνία με εξαιρετικό τρόπο, που βρίσκουν στη φωνή του Μακεδόνα ερμηνευτή τον ιδανικό τρόπο έκφρασης.


Πέρα από τον «Τρελό» που οι πάντες γνωρίζουν, αξίζει πραγματικά ν' ακούσετε και όλα τα υπόλοιπα τραγούδια που είναι το ένα καλύτερο από το άλλο και να σταθείτε στο «Το ίδιο κάνει», όπου παίζει φοβερά πράγματα με το μπουζούκι του ο Γιώργος Ζαμπέτας. Η συμμετοχή του αναγράφεται στο οπισθόφυλλο ως «τιμητική», όμως ήταν εντελώς τυχαία και την περιγράφει αναλυτικά ο Πάνου στο προλογικό σημείωμα της βιογραφίας του αξέχαστου δημιουργού και σολίστα με τίτλο «Βίος και πολιτεία».

Την εποχή που ετοιμαζόταν ο δίσκος, ο συνθέτης αντιμετώπιζε πρόβλημα υγείας και νοσηλευόταν σε μία κλινική όπου πήγαινε καθημερινά για πρόβες ο Μητσιάς. Δε θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι στο «Παρών» ο τραγουδιστής φτάνει και ξεπερνά τα φωνητικά του όρια, αποδίδοντας μοναδικά πολύ δύσκολα και υψηλών απαιτήσεων κομμάτια.


Να πούμε ότι τα «Κοινωνία» και «Ως πότε πια» είχαν ακουστεί για πρώτη φορά στο Α' Φεστιβάλ Λαϊκού Τραγουδιού το 1967 από τον Απόστολο Νικολαΐδη και τον Αντώνη Μουστάκα αντιστοίχως.


Μπουζούκι στο δίσκο παίζει ο Σπύρος Λιόσης (λίγο και ο Πάνου) και η ενορχήστρωση έγινε από τον συνθέτη και τον Νέστορα Δάνα, που επιμελήθηκε και τη διεύθυνση της ορχήστρας. Στο εσώφυλλο υπάρχουν οι στίχοι των τραγουδιών με φόντο μια φωτογραφία δημιουργού κι ερμηνευτή εν ώρα δουλειάς και στο οπισθόφυλλο υπογεγραμμένο σημείωμα του Άκη Πάνου, με το οποίο περιγράφει τις δυσκολίες κάτω από τις οποίες γράφτηκαν τα τραγούδια κι ευχαριστεί όσους τον βοήθησαν.
Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Πετσίλα και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Τάκη Φιλιππίδη και βοηθούς τους Γιάννη Παπαϊωάννου και Γιώργο Τζάννες.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Ας μη με δει κανείς

2. Μείνε πίκρα στην καρδιά μου

3. Τρελός

4. Σε μάθανε

5. Ζωή μου

6. Άμα περάσει τούτο δω

7. Πνίγεται η ζωή

8. Ως πότε πια

9. Κοινωνία

10. Φαρμάκι

11. Τι τραγούδι να γράψω

12. Το ίδιο κάνει


ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ:

«ΛΑΪΚΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ» (PHILIPS 811 384)

Η πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά του Σπύρου Παπαβασιλείου με τον Δημήτρη Μητροπάνο που κυκλοφόρησε στις αρχές του 1983, σχεδόν δεκαπέντε χρόνια μετά την πρώτη τους συνεργασία που διήρκεσε ολόκληρη τη δεκαετία του '70. Μόνο που στο εν λόγω χρονικό διάστημα ο συνθέτης μοιραζόταν τους δίσκους του τραγουδιστή σχεδόν αποκλειστικά με τον Τάκη Μουσαφίρη.
Δημιουργός και τραγουδιστής είχαν κάνει ήδη μεγάλες επιτυχίες («Φιλί-φιλί σ' ανάστησα», «Κλαίει απόψε η γειτονιά», «Κυρά ζωή», «Καλοκαίρια και χειμώνες», «Συγνώμη», «Παράπονο» κ.α.), ωστόσο στις «Λαϊκές στιγμές» παρουσιάζονται και οι δύο πιο ώριμοι. Το «συν» εδώ σε σχέση με τις προηγούμενες συνεργασίες τους είναι οι πολύ καλοί στίχοι που υπογράφουν οι Λάκης Τεάζης και Νίκος Βρεττός, κάτι που δεν υπήρχε σε μεγάλο βαθμό σε παλαιότερες δισκογραφικές «συνευρέσεις» Παπαβασιλείου και Μητροπάνου.
Ο δίσκος περιλαμβάνει ορισμένα εξαιρετικά τραγούδια, με πιο γνωστά τα «Σ' αγαπώ σαν αμαρτία» και «Θάρθω μεσάνυχτα». Ωστόσο, αξίζουν πολλά και τα «Δεν έχω καιρό», «Δρόμοι σκονισμένοι»», «Κλαίω τον κόσμο τον πικρό» και «Φτωχομαχαλάς», κομμάτια υπέροχα κι ερμηνευμένα μοναδικά από τον -κατά τη γνώμη μου- κορυφαίο λαϊκό τραγουδιστή των τελευταίων 40 ετών.


Η παραγωγή ήταν του Φίλιππου Παπαθεοδώρου και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Polysound" με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο. Η ενορχήστρωση και η διεύθυνση ορχήστρας ανήκει φυσικά στον συνθέτη.

Και κάτι ακόμα: Η εσωτερική θήκη του δίσκου δεν είναι η «κλασική» σκέτη χάρτινη ή νάιλον, αλλά περιλαμβάνει φωτογραφία του Μητροπάνου και τους στίχους των τραγουδιών.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Σ' αγαπώ σαν αμαρτία (Λ. Τεάζη)

2. Δεν έχω καιρό (Ν. Βρεττού)

3. Δρόμοι σκονισμένοι (Λ. Τεάζη)

4. Θάρθω μεσάνυχτα (Λ. Τεάζη)

5. Κλαίω τον κόσμο τον πικρό (Λ. Τεάζη)

6. Θα με βρεις (Λ. Τεάζη)

7. Δεν έχω διαβατήριο (Λ. Τεάζη)

8. Φτωχομαχαλάς (Ν. Βρεττού)

9. Σε θυμάμαι (Ν. Βρεττού)

10. Παίξε μου Σπύρο (Ν. Βρεττού)

11. Τι τραγούδι να μου γράψεις (Λ. Τεάζη)

12. Πώς να φωνάξω δυνατά (Λ. Τεάζη)

ΓΙΩΤΑ ΛΥΔΙΑ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ:

«ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΚΥΡΙΑ ΛΥΔΙΑ» (MINOS MSM 556)

Από τους καλύτερους λαϊκούς δίσκους της δεκαετίας του '80, με δύο πολύ μεγάλες φωνές να ενώνουν τις δυνάμεις τους σε μιαν εξαιρετική από πάσης πλευράς δουλειά. Κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1984 και σήμανε την επιστροφή στη δισκογραφία μιας σπουδαίας τραγουδίστριας, που έγραψε χρυσές σελίδες στο ελληνικό τραγούδι κυρίως το χρονικό διάστημα 1958-1970. Το άλμπουμ γνώρισε τεράστια εμπορική επιτυχία, αφού ξεπέρασε σε πωλήσεις τις 180.000 αντίτυπα!
Μέσα από την άκρως ενδιαφέρουσα βιογραφία της που κυκλοφόρησε πρόσφατα με τίτλο «Η πιο μεγάλη ώρα είναι τώρα», η Γιώτα Λύδια αφηγείται με λεπτομέρειες το παρασκήνιο αυτής της συνεργασίας. Αναφέρει λοιπόν ότι δεν ήθελε να επανέλθει στα στούντιο ηχογράφησης, ωστόσο πρώτα ο παραγωγός Γιώργος Μακράκης κι εν συνεχεία ο Γιώργος Νταλάρας την έπεισαν να το κάνει. Η ιδέα ήταν να ερμηνεύσουν οι δυο τους παλιά λαϊκά τραγούδια και ιδιαίτερα ορισμένα που είχε πει σε πρώτη εκτέλεση ο Στέλιος Καζαντζίδης, αφού τα έξι από τα δεκαπέντε του άλμπουμ πρωτοτραγουδήθηκαν από εκείνον.


Η μεγάλη τραγουδίστρια αποκαλύπτει επίσης ότι το «Κάψε-κάψε» ήταν επιθυμία του γιου της να το πει κι ενώ στην αρχή αρνήθηκε, στη συνέχεια το δοκίμασε στο στούντιο κι αφού όλοι οι παρευρισκόμενοι «τρελάθηκαν» από την ερμηνεία της, μπήκε κανονικά στο δίσκο. Εξάλλου, ξανατραγούδησε το «Πες μου γιατί» που ήταν από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της στα χρόνια του '60 και κατόπιν επιμονής του Νταλάρα το «Ή εμένα ή την άλλη», που είχε πει σε πρώτη εκτέλεση η Φωτεινή Μαυράκη.
Όσον αφορά τον Γιώργο Νταλάρα, αποδεικνύει για πολλοστή φορά ότι πέρα και πάνω από όλα τα άλλα είναι ένας γνήσιος λαϊκός τραγουδιστής και αποδίδει μοναδικά τα τραγούδια που του αναλογούν. Ειδικά το «Είναι αργά» έχει να κάνει με τις παιδικές του μνήμες, αφού στο οπισθόφυλλο αναφέρει ότι θυμάται τον πατέρα του να το λέει με έναν ιδιαίτερο τρόπο που προσπάθησε να «πιάσει» κι ο ίδιος τραγουδώντας το στο δίσκο αυτό. Στον ίδιο χώρο καλωσορίζει τη Γιώτα Λύδια με σημείωμά του κι ευχαριστεί όλους τους συμμετέχοντες στη συγκεκριμένη δουλειά.


Δεύτερες φωνές κάνουν η Γλυκερία, ο Αγάθωνας Ιακωβίδης και η Χάρις Αλεξίου! Την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση ορχήστρας επιμελήθηκε ο ίδιος ο Νταλάρας. Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Μακράκη και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" που είχαν μετονομαστεί σε "PDR" με ηχολήπτη τον Μίμη Καννή.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Κάψε-κάψε (Β. Βασιλειάδη-Πυθαγόρα) Γ. Λύδια

2. Μέσα στο έρημο σπιτάκι (Στ. Καζαντζίδη) Γ. Νταλάρας

3. Πες μου γιατί (Στ. Ατταλίδη-Κ. Βίρβου) Γ. Λύδια

4. Είναι αργά (Μ. Χιώτη-Χρ. Κολοκοτρώνη) Γ. Νταλάρας

5. Ή εμένα ή την άλλη (Τ. Σούκα-Ηρ. Παπασιδέρη) Γ. Λύδια

6. Το ψωμί της ξενιτιάς (Ι. Βασιλόπουλου-Ε. Ατραϊδη) Γ. Νταλάρας

7. Ανεβαίνω σκαλοπάτια (Απ. Καλδάρα) Γ. Λύδια

8. Ίσως αύριο (Β. Τσιτσάνη) Γ. Νταλάρας

9. Το 'ξερα πως θα μου φύγεις (Β. Τσιτσάνη) Γ. Λύδια

10. Ήρθα κι απόψε στα σκαλοπάτια σου (Γ. Ζαμπέτα-Χ. Βασιλειάδη) Γ. Νταλάρας

11. Ρίξτε στο γυαλί φαρμάκι (Απ. Καλδάρα-Ευτ. Παπαγιαννοπούλου) Γ. Λύδια

12. Φεγγάρι χλωμό (Γρ. Μπιθικώτση-Δ. Γκούτη) Γ. Νταλάρας

13. Κυκεώνας (Γ. Μουφλουζέλη) Γ. Λύδια-Γ. Νταλάρας

14. Λίγο-λίγο θα με συνηθίσεις (Απ. Καλδάρα-Ευτ. Παπαγιαννοπούλου) Γ. Λύδια-Γ. Νταλάρας

15. Αυτή η νύχτα μένει (Στ. Καζαντζίδη) Γ. Λύδια-Γ. Νταλάρας