Ένας δίσκος ήρθε απ' τα παλιά!


Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε...!

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΚΡΑΟΥΝΑΚΗΣ - ΚΩΣΤΑΣ ΤΡΙΠΟΛΙΤΗΣ:

«ΣΚΟΥΡΙΑΣΜΕΝΑ ΧΕΙΛΙΑ» (LYRA 3755)

Η πρώτη ολοκληρωμένη δισκογραφική δουλειά του Σταμάτη Κραουνάκη κι αυτή που τον έκανε γνωστό στο ευρύ κοινό, πάνω σε «ιδιόρρυθμους» στίχους του Κώστα Τριπολίτη κι ερμηνεύτρια την αξέχαστη Βίκυ Μοσχολιού. Ο δίσκος κυκλοφόρησε το 1981 και η συγκεκριμένη επιλογή της ερμηνεύτριας εξέπληξε πολλούς, καθώς ένα χρόνο πριν είχε κάνει τεράστια επιτυχία με τα «Αρχοντορεμπέτικα» και με τα «Σκουριασμένα χείλια» άλλαζε εντελώς ύφος, τραγουδώντας κομμάτια που μέχρι τότε δεν είχε συνηθίσει το κοινό της.


Ο χρόνος όμως δικαιώνει τις αξίες κι έτσι ναι μεν μπορεί το άλμπουμ τον πρώτο καιρό να μη «περπάτησε» εμπορικά, ωστόσο μέσα στις δύο και πλέον δεκαετίες που μεσολάβησαν από τότε θεωρείται ένα από τα καλύτερα στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας. Τουλάχιστον έξι από τα δώδεκα τραγούδια έγιναν - άμεσα ή αργότερα - γνωστά και πια θεωρούνται αναπόσπαστο κομμάτι του ρεπερτορίου της αείμνηστης Βίκυς Μοσχολιού. Η ίδια μάλιστα είχε περιγράψει με το γνωστό γλαφυρό της τρόπο τη γνωριμία της με τον συνθέτη: «Όταν πήγα στο σπίτι του και κάθισε στο πιάνο, δεν ήξερε καλά-καλά να παίζει και χτυπούσε τα πλήκτρα με ένα δάχτυλο», έλεγε χαρακτηριστικά!


Εκτός από τον Τριπολίτη, σε δύο τραγούδια έγραψε στίχους ο ίδιος ο Κραουνάκης και σ' άλλο ένα η πρωτοεμφανιζόμενη Λίνα Νικολακοπούλου, ένα δίδυμο που έμελλε να γράψει τη δική του ιστορία στο χώρο του τραγουδιού και να φέρει κάτι νέο.

Καλύτερες και πιο γνωστές στιγμές του δίσκου είναι τα «Το κόκκινο κουμπί», «Ηλεκτρισμένα», «Συχνότητα», το πανέμορφο «Πώς έφυγες», «Να σου λερώνω το φιλί» και το ντουέτο Μοσχολιού-Ζαμπέτα «Επεμβαίνεις». Προσωπικά, μου αρέσει πολύ και το «Έτσι κι αλλιώς».

Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Μακράκη, η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Polysound" από τον Γιάννη Σμυρναίο και τον Γαβριήλ Παντζή, ενώ την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση της ορχήστρας επιμελήθηκε ο Νίκος Λαβράνος. Στο εσώφυλλο του άλμπουμ υπάρχει φωτογραφία της τραγουδίστριας και αναλυτική αναφορά των μουσικών που παίζουν στο δίσκο.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Κόκκινο κουμπί

2. Ηλεκτρισμένα

3. Έτσι κι αλλιώς

4. Σε θέλω (Στ. Κραουνάκη)

5. Σε γύρεψα

6. Επεμβαίνεις (Β. Μοσχολιού-Γ. Ζαμπέτας)

7. Συχνότητα

8. Έξω οι φωνές

9. Τζετ

10. Όργανο εκτελεστικό

11. Πώς έφυγες (Στ. Κραουνάκη)

12. Να σου λερώνω το φιλί (Λ. Νικολακοπούλου)



ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΑΛΑΝΗ:

«ΚΑΛΑ ΕΙΝΑΙ ΚΙ ΕΤΣΙ» (MINOS MSM 410)

Πρόκειται για το δίσκο που διαφοροποιεί εντελώς την τραγουδίστρια από τα πεπραγμένα της εταιρείας που την ήθελε «εμπορική» μέσα στο γενικότερο ανάλογο πνεύμα που κυριαρχούσε εκείνη την εποχή στις τάξεις της. Ενώ λοιπόν ενώ το λαϊκό τραγούδι επιστρέφει δυναμικά στο προσκήνιο κυρίως μέσα από τις διάφορες κομπανίες που συστήνονται ανά την Ελλάδα, η Δήμητρα Γαλάνη κυκλοφορεί το Νοέμβριο του 1981 το «Καλά είναι κι έτσι» μ' ένα ύφος εντελώς διαφορετικό σε σχέση με εκείνο που «πουλούσε» σύμφωνα με τις πρακτικές των εταιρειών.

Θεωρώ ότι μαζί με τις «Λεπτομέρειες», τον «Ατέλειωτο δρόμο» και το «Κανονικά», αυτή η τετράδα είναι ότι καλύτερο κυκλοφόρησε σε «προσωπικό» επίπεδο η Γαλάνη στην καριέρα της, χωρίς φυσικά να παραγνωρίζω τη γενικότερη εξαιρετική πορεία της στα μουσικά μας πράγματα. Δεν κρύβω ότι είναι από τις αγαπημένες μου ερμηνεύτριες και λατρεύω το σύνολο της δουλειάς της από το 1969 ως σήμερα, απλώς οι συγκεκριμένοι δίσκοι με «πειράζουν» περισσότερο καθώς περιέχουν πρωτοποριακές προτάσεις για την εποχή τους, ασχέτως της εμπορικής απήχησης που είχαν.


Στο «Καλά είναι κι έτσι» συναντάμε μια διαφορετική Γαλάνη όχι τόσο φωνητικά, όσο ερμηνευτικά. Επιλέγει «περίεργα» και «ατμοσφαιρικά» κομμάτια, στα οποία κυριαρχούν το πιάνο, τα ντραμς, τα βιολιά και οι κιθάρες υποδειγματικά ενορχηστρωμένα από τον Κώστα Γανωσέλη και τα αποδίδει εξαιρετικά, φανερώνοντάς μας την ευρεία τραγουδιστική της γκάμα. Παράλληλα, δίνει την ευκαιρία στη Λίνα Νικολακοπούλου να κάνει το δισκογραφικό της ντεμπούτο με τέσσερα τραγούδια, εκ των οποίων το «Δεν είναι η αγάπη ζωγραφιά» μελοποιημένο από τον Γιάννη Σπανό είναι πραγματικά υπέροχο. Τα καινούργια κομμάτια του συνθέτη που ακούμε εδώ, είχαν παρουσιαστεί για πρώτη φορά λίγους μήνες πριν την κυκλοφορία του άλμπουμ σε συναυλία του στον Λυκαβηττό.


Εξάλλου, υπάρχει το «Σαν με κοιτάς» σε δεύτερη εκτέλεση μετά από εκείνη του Γιάννη Φέρτη και της Αφροδίτης Μάνου δέκα χρόνια νωρίτερα στο φιλμ «Εκείνο το καλοκαίρι». Κατά τη γνώμη μου, η ερμηνεία της Γαλάνη σε συνδυασμό με την ενορχήστρωση του Γανωσέλη δίνουν άλλη οντότητα στο κομμάτι και θεωρώ ότι ξεπερνά κατά πολύ την πρώτη εκτέλεση.
Από εκεί και πέρα, ο δίσκος περιλαμβάνει λίαν ενδιαφέρουσες έως εξαιρετικές μπαλάντες («Τι μπορούσα να σου πω», «18 χρονών», «Οδός Πειραιώς», «Στα κίτρινα φώτα» σε μουσική Λέοναρντ Κοέν), κάποιες «υπόγειες ροκιές» («Τα νησιά», «Εφιάλτης») και το μελωδικότατο «Να θυμάσαι την αγάπη μας», το οποίο έχει ενορχηστρώσει ο Νίκος Λαβράνος και κάνει εξαιρετικά φωνητικά η Μίλλυ Καραλή (πιο γνωστή με το μικρό της όνομα). Γενικότερα, πρόκειται για ένα άλμπουμ-κόσμημα για την ελληνική μουσική.
Πάντως, το φωτογραφικό θέμα της τραγουδίστριας για το εξώφυλλο είναι ίδιο με το αντίστοιχο που υπήρχε στο εσώφυλλο του δίσκου «Εικόνες» που είχε κυκλοφορήσει τον Δεκέμβριο του 1979 σε μουσική του Γιώργου Χατζηνάσιου...

Παραγωγός ήταν ο Αχιλλέας Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Polysound" με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο και βοηθό τον Δημήτρη Κατσούλα.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Καλά είναι κι έτσι (Χρ. Γκάρτζου-Γ. Σκούρτη)

2. Δεν είναι η αγάπη ζωγραφιά (Γ. Σπανού-Λ. Νικολακοπούλου)

3. Τα νησιά (Χρ. Γκάρτζου-Σ. Κατζούρη)

4. Τι μπορούσα να σου πω (Γ. Σπανού-Λ. Νικολακοπούλου)

5. 18 χρονών (Δ. Λέκκα-Γ. Χρονά)

6. Οδός Πειραιώς (Δ. Λέκκα-Γ. Χρονά)

7. Σαν με κοιτάς (Γ. Σπανού-Αλ. Αλεξόπουλου)

8. Να θυμάσαι την αγάπη μας (Ν. Λαβράνου-Π. Φαλάρα)

9. Εφιάλτης (Χρ. Γκάρτζου-Γ. Σκούρτη)

10. Στα κίτρινα φώτα (Λ. Κοέν-Λ. Νικολακοπούλου)

11. Δύσκολοι καιροί (Γ. Σπανού-Λ. Νικολακοπούλου)



ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗ:

«ΜΕΝΩ ΕΚΤΟΣ» (POLYDOR 849303)

Από τους καλύτερους και σημαντικότερους δίσκους μιας δεκαετίας που μας γέμισε μουσικά «σκουπίδια», όπως αυτή του '90. Κυκλοφόρησε την άνοιξη του 1991 και παρά το ότι είναι σχετικά πρόσφατος, θεωρείται ήδη «κλασικός» και σημείο αναφοράς για την τραγουδίστρια. Σημείωσε τεράστια εμπορική επιτυχία, αφού έγινε πλατινένιος ξεπερνώντας τις 70.000 αντίτυπα. Περιλαμβάνει τα πρώτα «σπέρματα» αυτού που ονομάστηκε αργότερα «βαλκανικός ήχος», ο οποίος σχεδόν την ίδια περίοδο εκφράστηκε πολύ περισσότερο μέσα από το άλμπουμ «Παραδέχτηκα» σε μουσική του Γκόραν Μπρέγκοβιτς με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη.


Κοινό σημείο και στους δύο δίσκους η στιχουργική συμβολή της Λίνας Νικολακοπούλου, η οποία έχει την ...τιμητική της στη σημερινή στήλη! Το «Μένω εκτός» (όπως και το «Κοντραμπάντο») αποτελεί έναν ιδιαίτερα σημαντικό σταθμό στην πορεία της Ελευθερίας Αρβανιτάκη, αφού τα περισσότερα από τα τραγούδια του άλμπουμ εξακολουθούν να κυριαρχούν στο ρεπερτόριό της μέχρι σήμερα, με πρώτο το «Δυνατά» που εδώ υπάρχει σε μια πιο αργή εκτέλεση από εκείνη που έγινε πιο γνωστή το 1995 μέσα από το CD single «Ζωντανά στους βράχους» και χορεύτηκε κατά κόρον.


Πάντως, πιστεύω ότι τα καλύτερα κομμάτια του δίσκου έχει γράψει ο Χρήστος Νικολόπουλος με κορυφαίο το υπέροχο «Της καληνύχτας τα φιλιά», που το θεωρώ ως ένα από τα ωραιότερα που μας παρουσίασε ποτέ ο συνθέτης. Εκπληκτική η ερμηνεία της Ελευθερίας στο «Όμορφή μου αγάπη», ενώ μου αρέσει πολύ και το «Καθρεφτίζω το νου». Από εκεί και πέρα, πασίγνωστα κι αγαπημένα είναι και τα «Μένω εκτός» (μελωδία που άκουσε η Δήμητρα Γαλάνη και πρότεινε στην Αρβανιτάκη), «Καρδιά μου εγώ», «Πρόσωπο με πρόσωπο» και φυσικά το «Με το ίδιο μακό».


Η διεύθυνση παραγωγής ήταν του Νίκου Καραγιάννη και την επιμέλειά της ανέλαβαν από κοινού η ερμηνεύτρια με τη στιχουργό. Η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Sierra" με ηχολήπτη τον Μπάμπη Μπίρη και τον Κώστα Καλημέρη στη μίξη του ήχου, ενώ την ενορχήστρωση έκανε ο Νίκος Αντύπας. Εξαιρετικά τα φωτογραφικά θέματα, ενώ υπάρχει και σημείωμα από τη Λίνα Νικολακοπούλου.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Μένω εκτός (Ara Dinkjian)

2. Καρδιά μου εγώ (Χρ. Νικολόπουλου)

3. Πρόσωπο με πρόσωπο (Χρ. Νικολόπουλου)

4. Σαν δεύτερη φωνή (Ν. Ξυδάκη-Θ. Γκόνη)

5. Κύμα το κύμα (Γ. Ζήκα)

6. Δυνατά (Ara Dinkjian)

7. Όμορφή μου αγάπη (Zoran Sigmanovic)

8. Με το ίδιο μακό (Αντ. Μιτζέλου)

9. Καθρεφτίζω το νου (Παραδοσιακό τσιγγάνικο)

10. Της καληνύχτας τα φιλιά (Χρ. Νικολόπουλου)

11. Δεν απαντά (Αντ. Μιτζέλου)




ΛΙΝΟΣ ΚΟΚΟΤΟΣ - ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ:


«ΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟ ΤΡΙΦΥΛΛΙ» (LYRA 3576)

Από τους ωραιότερους δίσκους της «μετανεοκυματικής» εποχής, ο οποίος περιλαμβάνει ορισμένα πολύ γνωστά μέχρι και σήμερα τραγούδια. Κυκλοφόρησε το 1972 με ερμηνευτές τον Μιχάλη Βιολάρη και τη Ρένα Κουμιώτη, δυο κατεξοχήν εκπροσώπους του «νέου κύματος» (ειδικά ο πρώτος), όπως άλλωστε ήταν και ο συνθέτης.


Η καινοτομία ως προς αυτό το έργο έχει να κάνει με το γεγονός ότι είναι η πρώτη φορά που ένας ποιητής γράφει στίχους προκειμένου να μελοποιηθούν απευθείας. Τα ποιήματα που υπάρχουν στο δίσκο δεν ανήκαν σε καμία συλλογή του Ελύτη κι απλώς γράφτηκαν αποκλειστικά για τούτο το άλμπουμ. Αργότερα βεβαίως περιλήφθηκαν στα «Ρω του έρωτα», όπου συγκεντρώθηκαν όλοι οι κύκλοι τραγουδιών του σπουδαίου ποιητή μας.


Να σημειώσουμε ότι επειδή το «Θαλασσινό τριφύλλι» αποτελούταν μόνον από επτά ποιήματα κι έτσι δε γινόταν να βγει ένας μεγάλος δίσκος μόνο με αυτά, μελοποιήθηκαν άλλα δύο από τον κύκλο «Ο χαμαιλέων» (πρόκειται για τον «Αύγουστο» και «Το χρυσό κλειδί»).


Τα τραγούδια του Κόκοτου είναι ευχάριστα, δροσερά και θυμίζουν καλοκαίρι, κάτι που άλλωστε φαίνεται κι από τη θεματολογία του Ελύτη που έχει να κάνει αποκλειστικά και μόνο με τούτη την υπέροχη και γεμάτη ξενοιασιά εποχή. Ακούστηκαν πολύ κι έμειναν κλασικά «Τα τζιτζίκια», «Το δελφινοκόριτσο» και φυσικά «Το θαλασσινό τριφύλλι»
Η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με σολίστ στο μπουζούκι τον Στέλιο Ζαφειριου.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Τα τζιτζίκια (Μ. Βιολάρης και χορωδία)

2. Ο ταχυδρόμος (Ρ. Κουμιώτη)

3. Ντούκου-ντούκου μηχανάκι (Μ. Βιολάρης - Ρ. Κουμιώτη)

4. Η Ελένη (Ορχηστρικό)

5. Το δελφινοκόριτσο (Μ. Βιολάρης)

6. Το θαλασσινό τριφύλλι (Ρ. Κουμιώτη)

7. Το ερημονήσι (Ρ. Κουμιώτη)

8. Η Ελένη (Μ. Βιολάρης)

9. Ο Αύγουστος (Ρ. Κουμιώτη)

10. Το δελφινοκόριτσο (Χορωδία)

11. Το χρυσό κλειδί (Μ. Βιολάρης και χορωδία)



ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΠΑΝΟΣ:

«ΤΡΙΤΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ» (LYRA 3721)

Η τρίτη και τελευταία απόπειρα του Γιάννη Σπανού να μελοποιήσει Έλληνες ποιητές, μετά τις δύο εξαιρετικά επιτυχημένες «Ανθολογίες» που κυκλοφόρησαν στα τέλη της δεκαετίας του '60. Ωστόσο, στην «Τρίτη Ανθολογία» που κυκλοφόρησε το 1975 το μουσικό ύφος είναι εντελώς διαφορετικό σε σχέση με τις προηγούμενες. Ενώ λοιπόν στις δύο πρώτες κυριαρχεί έντονα το λαϊκό στοιχείο, εδώ οι μελωδίες είναι απλές, λιτές και «χαμηλόφωνες», απόρροια ίσως του μουσικού κλίματος της εποχής λίγο μετά τη μεταπολίτευση που βασιζόταν σε «έντεχνα» στοιχεία.

Άλλωστε, δεν είναι τυχαία και η επιλογή των ερμηνευτών: Η Αρλέτα (Νικολέτα Τσάμπρα) που είχε συμμετάσχει και στην «Ανθολογία Β'» είναι η κατεξοχήν «χαμηλόφωνη» εκπρόσωπος του «νέου κύματος», ενώ στο ίδιο επίπεδο κινείται και ο Κώστας Καράλης (Καραγιαννόπουλος, αδελφός της Ελπίδας) που εδώ κάνει το δισκογραφικό του ντεμπούτο, όντας μουσικός για πολλά χρόνια (κιθάρα).
Ο Σπανός είναι ο πρώτος συνθέτης που μελοποιεί ποίημα του Νίκου Καββαδία (το πασίγνωστο «Ιδανικός κι ανάξιος εραστής»), ανοίγοντας έτσι το δρόμο για την πλατιά αναγνώριση του ποιητή στα κατοπινά χρόνια τόσο μέσα από τις μουσικές της Μαρίζας Κωχ (1977), όσο και από τα «κλασικά» πια έργα του Θάνου Μικρούτσικου «Ο Σταυρός του Νότου» (1979) και «Γραμμές των οριζόντων» (1991).


Εκτός από αυτό, σίγουρα όλοι γνωρίζετε το «Σπασμένο καράβι», το «Πώς θες να το ξέρω» και το «Είναι ν' απορείς», όλα ερμηνευμένα από τον Καράλη. Ωστόσο, εξαιρετικές στιγμές του δίσκου είναι και τα «Το λέει και το τραγούδι», «Η ομίχλη μπαίνει από παντού στο σπίτι» και «Ο θρήνος της μάνας», χωρίς να υστερούν τα υπόλοιπα.

Η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο, ενώ στο εσώφυλλο του δίσκου υπάρχουν αναλυτικά όλοι οι στίχοι των τραγουδιών. Το εξώφυλλο είναι έργο της Αρλέτας!


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Σπασμένο καράβι (Γ. Σκαρίμπα) Κ. Καράλης

2. Το λέει και το τραγούδι (Λ. Ιακωβίδη) Αρλέτα

3. Είναι ν' απορείς (Ν. Λαμπράκη) Κ. Καράλης

4. Η ομίχλη μπαίνει από παντού στο σπίτι (Β. Λεονταρή) Αρλέτα

5. Στρατιώτης ποιητής (Μ. Σαχτούρη) Κ. Καράλης

6. Σε είπανε Θεό (Δ. Δούκαρη) Αρλέτα

7. Ο θρήνος της μάνας (Κ. Σιμόπουλου) Αρλέτα

8. Ιδανικός κι ανάξιος εραστής (Ν. Καββαδία) Κ. Καράλης

9. Το πέρασμά σου (Κ. Βάρναλη) Κ. Καράλης

10. Πέντε ναυτόπουλα (Μ. Λυγίζου) Αρλέτα

11. Αν είσαι... (Πώς θες να το ξέρω) (Ν. Καρύδη) Κ. Καράλης

12. Οι νεκροί (Χρ. Κουλούρη) Κ. Καράλης



ΔΗΜΟΣ ΜΟΥΤΣΗΣ - ΚΩΣΤΑΣ ΤΡΙΠΟΛΙΤΗΣ:

«ΦΡΑΓΜΑ» (LYRA 3750)

Ο δίσκος που ουσιαστικά αναγγέλλει τη δεύτερη περίοδο της καριέρας του Δήμου Μούτση, ο οποίος πλέον αποφασίζει να ερμηνεύει ο ίδιος τα τραγούδια του με την προτροπή του αείμνηστου διευθυντή της "LYRA" Αλέκου Πατσιφά. Έχοντας ήδη πίσω του δεκαπέντε χρόνια γεμάτα μεγάλες «ελαφρολαϊκές» επιτυχίες αλλά και τρία σπουδαία έργα («Άγιος Φεβρουάριος», «Συνοικισμός Α'» και «Τετραλογία»), κυκλοφορεί το «Φράγμα» το καλοκαίρι του 1981 πάνω σε στίχους του Κώστα Τριπολίτη, επιχειρώντας μια καλλιτεχνική στροφή τόσο στο ύφος, όσο και στην ερμηνεία των δημιουργιών του.


Μέσα σ' αυτό το δίσκο υπάρχει ένα πραγματικά πολύ μεγάλο και κλασικό τραγούδι: Μιλάω φυσικά για το «Δε λες κουβέντα», με την επιβλητική φωνή της αξέχαστης Σωτηρίας Μπέλλου να δεσπόζει και τον Μούτση να το «γλυκαίνει» με ένα ρεφρέν «μπελκάντο». Σημειωτέον ότι η Μπέλλου δεν είχε ιδέα γι' αυτό, αφού στο στούντιο τραγούδησε μόνο τα κουπλέ και πίστευε ότι έτσι είναι το κομμάτι!

Η μεγάλη ρεμπέτισσα από το 1975 είχε ήδη κάνει ένα «άνοιγμα» προς τους σύγχρονους συνθέτες τραγουδώντας το πασίγνωστο «Ζεϊμπέκικο» του Διονύση Σαββόπουλου, αλλά και το 1980 με το δίσκο «Λαϊκά προάστια» του Ηλία Ανδριόπουλου με τα υπέροχα «Πλατεία Βάθης» και «Μη κλαις». Έτσι κι εδώ εκτός από το «Δε λες κουβέντα», ερμηνεύει τη «Νταλίκα» που επίσης ακούστηκε αρκετά και το «Στον ίδιο παρανομαστή».

Στο άλμπουμ συμμετέχουν επίσης ο Λουκιανός Κηλαηδόνης και η Άλκηστη Πρωτοψάλτη, ενώ εκτός από τα τρία τραγούδια της Μπέλλου έγινε πολύ γνωστό και το "Delenda est" ή πιο απλά «Ερηνούλα μου».
Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Μακράκη και της Κατερίνας Γεωργή και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτες τους Στέλιο Γιαννακόπουλο και Τάκη Φιλιππίδη. Στο εσώφυλλο του δίσκου υπάρχουν φωτογραφίες με τους συντελεστές του από στιγμές της προετοιμασίας του, καθώς και ευχαριστήριο σημείωμα του Δήμου Μούτση.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Χωρίς λόγια σε δυο κανάλια (Ορχήστρα)

2. Γράμμα απ' τη λεγεώνα των ξένων (Δ. Μούτσης)

3. Delenda est (Ερηνούλα μου) (Δ. Μούτσης)

4. Φράγμα (Δ. Μούτσης)

5. Δε λες κουβέντα (Σ. Μπέλλου-Δ. Μούτσης)

6. Κουβεντούλες με τον Φρόιντ (Λ. Κηλαηδόνης-Α. Πρωτοψάλτη-Δ. Μούτσης)

7. Στον ίδιο παρανομαστή (Σ. Μπέλλου)

8. Νταλίκα (Σ. Μπέλλου)

9. Διαδόσεις (Δ. Μούτσης-Λ. Κηλαηδόνης)

10. Φινάλε (Σ. Μπέλλου-Δ. Μούτσης)



«ΣΤΑ ΨΗΛΑ ΤΑ ΠΑΡΑΘΥΡΙΑ» (MINOS MSM 239)


Ο δίσκος αυτός που κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 1975 αποτελεί ουσιαστικά συνέχεια του αντίστοιχου «Μικρές πολιτείες» του προηγούμενου χρόνου. Ίδιο μουσικό ύφος, ίδιοι ερμηνευτές (Γιώργος Νταλάρας, Άννα Βίσση), ίδια ορχήστρα, ίδιες «χρυσές» πωλήσεις (περισσότερα από 50.000 αντίτυπα). Ωστόσο, το αποτέλεσμα είναι για ακόμη μια φορά κάτι παραπάνω από εξαιρετικό από πάσης πλευράς.
Ο Κουγιουμτζής καταφέρνει και πάλι να δημιουργήσει απλές και κατανοητές μελωδίες εξισορροπώντας το λαϊκό στυλ με τη μπαλάντα, με τη διαφορά ότι εδώ το πρώτο κυριαρχεί σε σχέση με τις «Μικρές πολιτείες». Η εξαιρετική ποιότητα της ηχογράφησης μας επιτρέπει ν' απολαύσουμε μιαν υποδειγματική ενορχήστρωση κι εκτέλεση των κομματιών, με επικεφαλείς σπουδαίους σολίστ όπως οι Χρήστος Νικολόπουλος, Θανάσης Πολυκανδριώτης (μπουζούκια), Μάριος Κώστογλου, Κώστας Νικολόπουλος (κιθάρες), Χάρης Καλέας (πιάνο), Πάνος Ιατρού (μπαγλαμάς), Διονύσης Πανταζής (μπάσο), Γεράσιμος Λαβράνος (ντραμς), Παντελής Δεσποτίδης (βιολί) και Τάκης Σούκας (σαντούρι).
Όσο για τα τραγούδια, είναι το ένα καλύτερο από το άλλο και τα περισσότερα πασίγνωστα και «κλασικά». Ο Νταλάρας έχει μπει πια για τα καλά στο πνεύμα του συνθέτη μετά από επτά χρόνια συνεχούς συνεργασίας, ενώ η Βίσση επιβεβαιώνει τις άριστες εντυπώσεις που είχε αφήσει στις «Μικρές πολιτείες». Σημειωτέον ότι είναι η τελευταία δισκογραφική συνάντηση Κουγιουμτζή - Νταλάρα στη δεκαετία του '70, αφού η επόμενη θα έλθει το 1986 με το «Τρελοί και άγγελοι».


Πάντως, η γνώμη μου είναι ότι «όλα τα λεφτά» του άλμπουμ είναι η επανεκτέλεση και διασκευή σε ταξίμι του «Μη μου θυμώνεις μάτια μου», από τις πρώτες επιτυχίες του συνθέτη στις αρχές της δεκαετίας του '60. Μιλάμε για ένα πραγματικό αριστούργημα, με τον Νικολόπουλο να «κεντά» με το μπουζούκι και τον Ιατρού να συνοδεύει υποδειγματικά με τον μπαγλαμά, ενώ ο Νταλάρας δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας με δεύτερες φωνές τη Χάρις Αλεξίου και τον Πάνο Λαμπρόπουλο! Θεωρώ ότι αυτή η εκτέλεση του τραγουδιού είναι μοναδική και αξεπέραστη.


Στα αξιοσημείωτα η πρώτη συνεργασία του Σταύρου Κουγιουμτζή με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο και τον νέο τότε στιχουργό Μιχάλη Μπουρμπούλη, ενώ να σημειώσουμε ότι - όπως αποκάλυψε ο ίδιος ο συνθέτης - οι στίχοι από «Τα χρόνια της υπομονής» προέρχονται από δύο διαφορετικά ποιητικά έργα του Μάνου Ελευθερίου. Υποψιάζομαι ότι το ίδιο θα πρέπει να συνέβη και με το «Σαν ραγίσει το ποτήρι»...


Στο ...περίεργο εσώφυλλο υπάρχει μια φωτογραφία του Νταλάρα πάνω σε ποδήλατο και περιστέρια να πετούν γύρω-γύρω, ενώ στο οπισθόφυλλο φωτό συνθέτη και τραγουδιστών. Η παραγωγή ήταν του Αχιλλέα Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Στέλιο Γιαννακόπουλο και βοηθό τον Μίμη Καννή.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Στα ψηλά τα παραθύρια (Λ. Παπαδόπουλου) Γ. Νταλάρας

2. Έχεις την πόρτα σου κλειστή (Μ. Μπουρμπούλη) Γ. Νταλάρας

3. Σαν σβησμένο καρβουνάκι (Α. Δασκαλόπουλου) Γ. Νταλάρας

4. Παραμύθι ξεχασμένο (Σ. Δασκαλόπουλου) Α. Βίσση

5. Αχ τι άδικο (Α. Δασκαλόπουλου) Γ. Νταλάρας

6. Η πρώτη άνοιξη (Ορχήστρα)

7. Όλα καλά (Στ. Κουγιουμτζή) Γ. Νταλάρας

8. Σαν ραγίσει το ποτήρι (Μ. Ελευθερίου) Γ. Νταλάρας

9. Για την αγάπη πες μου (Α. Δασκαλόπουλου) Α. Βίσση

10. Κάποιος χτύπησε την πόρτα (Λ. Παπαδόπουλου) Γ. Νταλάρας

11. Στα χρόνια της υπομονής (Μ. Ελευθερίου) Α. Βίσση

12. Μη μου θυμώνεις μάτια μου (Στ. Κουγιουμτζή) Γ. Νταλάρας


«ΛΑΪΚΕΣ ΚΥΡΙΑΚΕΣ» (MINOS MSM 291)

Η μοναδική δισκογραφική συνεργασία του Σταύρου Κουγιουμτζή με τη Χάρις Αλεξίου και κάπως «αδικημένη» εδώ και αρκετά χρόνια, με την έννοια ότι η ερμηνεύτρια σπάνια επιλέγει κάποιο από τα συγκεκριμένα τραγούδια για τα προγράμματά της. Κι όμως, ο δίσκος που κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1976 και εμπορική επιτυχία σημείωσε (περισσότερες από 50.000 αντίτυπα) και πολύ καλά κομμάτια περιλαμβάνει. Από τη μια «καθαρά» λαϊκά («Τα μαύρα κοροϊδεύεις», «Εσένανε θα διάλεγα», «Τα σκούρα μάτια» κ.α.) κι από την άλλη «σκουρόχρωμες» μπαλάντες («Φύγανε τα χρόνια», «Πηνελόπη»).


Θα σταθούμε όμως στο «Θα 'ταν 12 του Μάρτη», το οποίο αποδείχτηκε τραγικά προφητικό αφού σ' αυτή την ημερομηνία «έφυγε» το 2005 ο συνθέτης, καθώς και στα «Χρόνια σαν βροχή» και «Μάτια μου-μάτια μου» τα οποία ακούστηκαν περισσότερο, αν και γενικότερα όλα φέρουν τη μοναδική σφραγίδα του Σταύρου Κουγιουμτζή.


Η παραγωγή ήταν του Αχιλλέα Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτες τους Στέλιο Γιαννακόπουλο και Τάκη Φιλιππίδη. Στο εσώφυλλο υπάρχουν φωτογραφίες του συνθέτη και της τραγουδίστριας.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Τα μαύρα κοροϊδεύεις (Μ. Ελευθερίου)

2. Εσένανε θα διάλεγα (Λ. Παπαδόπουλου)

3. Τρεις η ώρα νύχτα (Μ. Ελευθερίου)

4. Έφταιξα, έφταιξα (Μ. Ελευθερίου)

5. Σου στέλνω χαιρετίσματα (Μ. Μπουρμπούλη)

6. Θα 'ταν 12 του Μάρτη (Μ. Μπουρμπούλη)

7. Τα σκούρα μάτια (Λ. Παπαδόπουλου)

8. Χρόνια σαν βροχή (Μ. Ελευθερίου)

9. Απ' τον περασμένο Μάρτη (Μ. Ελευθερίου)

10. Φύγανε τα χρόνια (Α. Δασκαλόπουλου)

11. Μάτια μου, μάτια μου (Λ. Παπαδόπουλου)

12. Πηνελόπη (Μ. Μπουρμπούλη)


«ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΥ ΜΑΣ» (MINOS MSM 312)

Από τους λιγότερο γνωστούς δίσκους του Κουγιουμτζή, ο οποίος αυτή τη φορά δεν στηρίζεται στο «βαρύ πυροβολικό» της μέχρι τότε καριέρας του (Νταλάρας, Καλατζής, Αλεξίου κ.τ.λ.), αλλά σε δύο ονόματα που ενώ είχαν εξαιρετικές φωνές δε μπόρεσαν να φτάσουν ψηλά στο χώρο: Τον Κώστα Σμοκοβίτη και την Αιμιλία Κουγιουμτζή, τη σύζυγό του.
Τα «Τραγούδια του καιρού μας» κυκλοφόρησαν τον Οκτώβριο του 1977 και μπορεί να μην είχαν ιδιαίτερη εμπορική επιτυχία, όμως δεν υστερούν σε τίποτα από τις μεγάλες επιτυχίες του συνθέτη και ίσως αν ερμηνεύονταν από πιο γνωστούς τραγουδιστές θα είχαν την τύχη των προηγούμενων.


Το μουσικό ύφος είναι το «κλασικό» του Κουγιουμτζή, δηλαδή από τη μια λαϊκό κι από την άλλη «μπαλαντοειδές» στηριγμένο σε στιχουργούς με τους οποίους ο δημιουργός είχε δουλέψει σχεδόν από τα πρώτα του βήματα (Άκος Δασκαλόπουλος), αλλά και σε μεταγενέστερους (Μιχάλης Μπουρμπούλης, Βαρβάρα Τσιμπούλη). Παράλληλα, στο δίσκο αυτό υπάρχει κι ένα μελοποιημένο ποίημα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη.
Γενικότερα, πρόκειται για μια δουλειά που αξίζει μιας δεύτερης ευκαιρίας και πρέπει ν' ακουστεί έστω και τριάντα χρόνια μετά την κυκλοφορία της. Είναι κρίμα ένα μέρος του έργου του Σταύρου Κουγιουμτζή να μένει στην αφάνεια...
Παραγωγός ήταν ο Αχιλλέας Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Τάκη Φιλιππίδη. Το άλμπουμ κυκλοφόρησε με δύο εξώφυλλα: Το ένα με πίνακα ζωγραφικής και το άλλο με φωτογραφία των συντελεστών, η οποία υπάρχει και στο εσώφυλλο.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Το μπλουτζίν (Α. Δασκαλόπουλου) Κ. Σμοκοβίτης

2. Σαν τα τριαντάφυλλα (Μ. Μπουρμπούλη) Κ. Σμοκοβίτης

3. Θα φύγω κάποια μέρα (Μ. Μπουρμπούλη) Κ. Σμοκοβίτης

4. Το καλοκαίρι το μορτάκι (Α. Δασκαλόπουλου) Κ. Σμοκοβίτης

5. Το λεωφορείο (Μ. Μπουρμπούλη) Αιμ. Κουγιουμτζή

6. Προχθές τα ξημερώματα (Μ. Μπουρμπούλη) Κ. Σμοκοβίτης

7. Η μικρή οθόνη (Α. Δασκαλόπουλου) Κ. Σμοκοβίτης

8. Παίρνω τους δρόμους (Β. Τσιμπούλη) Κ. Σμοκοβίτης

9. Θα βάλω ρούχο δανεικό (Μ. Μπουρμπούλη) Κ. Σμοκοβίτης

10. Ταξιδεμένο μου πουλί (Μ. Ταξείδη) Κ. Σμοκοβίτης

11. Το δρομάκι το παλιό (Ν. Λαπαθιώτη) Αιμ. Κουγιουμτζή

12. Σαν τα τριαντάφυλλα (Ορχήστρα)



ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ - ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΤΣΟΣ


«ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ» (COLUMBIA SCXG 61)

Πρόκειται για τον πρώτο δίσκο με καινούργια τραγούδια του σπουδαίου δημιουργού έπειτα από περίπου τέσσερα χρόνια σιωπής, ο οποίος κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 1970 με αυτό τον χαρακτηριστικό τίτλο. Ο Μάνος Χατζιδάκις τότε βρισκόταν στη Νέα Υόρκη, ωστόσο μελοποίησε τους στίχους που του έδωσε ο Νίκος Γκάτσος και η εταιρεία ανέθεσε την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση της ορχήστρας στον Δήμο Μούτση, κάτι που έγινε και με τον Γιάννη Σπανό ένα χρόνο αργότερα στο άλμπουμ «Της γης το χρυσάφι».

Σύμφωνα με αφήγηση της Δήμητρας Γαλάνη που περιλαμβάνεται στο συνοδευτικό βιβλίο της κασετίνας με 10 CD «Εφ' όλης της ύλης» για τα τριάντα χρόνια της καριέρας της (1969-1999), ο συνθέτης έστελνε σε κασέτες τις οδηγίες για την ηχογράφηση των τραγουδιών και μάλιστα ανέφερε χαρακτηριστικά ότι η εισαγωγή στο «Η πίκρα σήμερα» πρέπει να μοιάζει με προσευχή μικρού παιδιού!


Το κύριο βάρος του δίσκου σηκώνει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης που είχε συνεργαστεί και στο παρελθόν με τον Χατζιδάκι με λαμπρά αποτελέσματα («Είμαι αητός χωρίς φτερά», «Η κυρά», «Πάει ο καιρός» κ.α.), ενώ τέσσερα τραγούδια ερμηνεύει η Γαλάνη η οποία στην «επετειακή» έκδοση που αναφέραμε νωρίτερα αποκαλύπτει το «παρασκήνιο» της συμμετοχής της: Μέσω της κόρης του Μίνωα Αργυράκη, έστειλε γράμμα στον συνθέτη στην Αμερική εκφράζοντάς του τον θαυμασμό της για το έργο του. Στην απάντηση, εκείνος της επεσήμανε ότι την είχε ακούσει στο Λονδίνο και πως βασικός όρος που είχε θέσει για το δίσκο που ετοιμαζόταν, ήταν να πάρει μέρος κι αυτή!


Στην «Επιστροφή» υπάρχουν κατά βάση λαϊκά κομμάτια, αλλά και ορισμένα «χατζιδακικά». Είτε έτσι, είτε αλλιώς, γνώρισαν μεγάλη επιτυχία κι έμειναν κλασικά τα «Η πίκρα σήμερα», «Μίλησέ μου», Οι κολασμένοι» και «Χελιδόνι σε κλουβί», ενώ ακούστηκε αρκετά και το υπέροχο «Φιλντισένιο καραβάκι» η εισαγωγή του οποίου μοιάζει αρκετά με το «Γέλαγε η Μαρία» του Μίμη Πλέσσα. Επίσης, ξεχωρίζουν τα «Τι να γίνεται ο κυρ Φώτης» και «Ο τιμονιέρης» χωρίς να υστερούν τα υπόλοιπα.

Όσο για το «Δεσποινάκι», πρόκειται για ένα κομμάτι «επιθεωρησιακού» χαρακτήρα στο οποίο μαζί με τον Μπιθικώτση τραγουδά και η Αλίκη Βουγιουκλάκη, που σημάδεψε ανεξίτηλα με τη φωνή της ορισμένα εξαιρετικά κομμάτια του Χατζιδάκι γραμμένα για τον κινηματογράφο στα τέλη της δεκαετίας του '50 και στις αρχές εκείνης του '60 («Θάλασσα πλατιά», «Μέσα σ' αυτή τη βάρκα» κ.α.).

Την ίδια χρονιά (1970), το «Δεσποινάκι» κυκλοφόρησε σε δίσκο 45 στροφών με τον Γιώργο Μαρίνο και την Κατιάνα Μπαλανίκα, ενώ ηχογραφήθηκαν με τον Σταμάτη Κόκοτα και τέσσερα από τα τραγούδια που ερμήνευσε ο Μπιθικώτσης. Πρόκειται για τα «Ο τιμονιέρης», «Φιλντισένιο καραβάκι», «Τι να γίνεται ο κυρ Φώτης» και «Δάμων και Φιντίας», τα οποία όμως δεν κυκλοφόρησαν τότε αλλά 30 χρόνια μετά (2000) στη σειρά «Τραγούδια από τις 45 στροφές» που εξέδωσε η "MINOS-EMI" για πολλούς τραγουδιστές.

Στο οπισθόφυλλο της «Επιστροφής» υπάρχει μια μεγάλη φωτογραφία του Χατζιδάκι, σημείωμα της εταιρείας για το νέο δίσκο στα ελληνικά και στα αγγλικά καθώς και φωτογραφία του Δήμου Μούτση με τους σολίστ του μπουζουκιού Λάκη Καρνέζη και Κώστα Παπαδόπουλο που συμμετέχουν στο άλμπουμ ως επικεφαλής της λαϊκής ορχήστρας.

Η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Η πίκρα σήμερα (Δ. Γαλάνη)

2. Μίλησέ μου (Γρ. Μπιθικώτσης)

3. Τι να γίνεται ο κυρ Φώτης (Γρ. Μπιθικώτσης)

4. Οι κολασμένοι (Δ. Γαλάνη)

5. Ο τιμονιέρης (Γρ. Μπιθικώτσης)

6. Το Δεσποινάκι (Γρ. Μπιθικώτσης-Αλ. Βουγιουκλάκη)

7. Χελιδόνι σε κλουβί (Γρ. Μπιθικώτσης)

8. Φιλντισένιο καραβάκι (Γρ. Μπιθικώτσης)

9. Στης ζωής τη στράτα (Δ. Γαλάνη)

10. Σε πελαγίσιο μνήμα (Δ. Γαλάνη)

11. Δάμων και Φιντίας (Γρ. Μπιθικώτσης)




ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ - ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ:

«ΜΠΑΛΑΝΤΕΣ» (MINOS MSM 259)

Από τους ωραιότερους και πιο μελωδικούς κύκλους τραγουδιών του μεγάλου συνθέτη μας, πάνω σε ποίηση του αείμνηστου Θεσσαλονικιού ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη. Ο Μίκης έγραψε τα κομμάτια το 1973 και το 1974 στο Παρίσι και στο Ντουμπρόβνικ και ο δίσκος κυκλοφόρησε το Νοέμβριο του 1975 με ερμηνευτές τον Πέτρο Πανδή και την - πρωτοεμφανιζόμενη και άρτι αφιχθείσα από την τότε Σοβιετική Ένωση - Μαργαρίτα Ζορμπαλά.


Ο πρώτος είχε ήδη καθιερωθεί στο πλευρό του Θεοδωράκη, όντας ένας εκ των βασικών συνεργατών του στις περιοδείες και στις συναυλίες ανά τον κόσμο την εποχή της δικτατορίας, αποδίδοντας θαυμάσια το έργο με την «επικολυρική» φωνή του. Η δε πολύ νέα - και ηλικιακά - Ζορμπαλά κερδίζει τις εντυπώσεις με τις εξαιρετικές ερμηνείες της, σε μια δουλειά ιδιαίτερα απαιτητική και άρα εξ ορισμού δύσκολη.


Φυσικά, το «σήμα κατατεθέν» του δίσκου είναι το υπέροχο «Δρόμοι παλιοί», χιλιοτραγουδισμένο, δημοφιλές και αγαπημένο τα τελευταία χρόνια. Το μουσικό θέμα του πρωτοακούστηκε στην περίφημη κινηματογραφική ταινία "SERPICO" και πλέον θεωρείται ως ένα από τα ωραιότερα και «κλασικά» κομμάτια του συνθέτη. Εκείνη την εποχή γενικότερα ο δίσκος δεν έκανε μεγάλη εντύπωση, όμως με τον καιρό και μέχρι τις μέρες μας σιγά-σιγά αναδεικνύεται η αξία του και με βάση το συγκεκριμένο τραγούδι αρχίζει να γίνεται γνωστός. Επίσης, ξεχωρίζουν τα «Οι στίχοι αυτοί», «Το ναυάγιο» και «Όταν μιαν άνοιξη», χωρίς να υστερούν τα υπόλοιπα.


Πρόκειται για μιαν εξαιρετική δουλειά με τη σφραγίδα του Μίκη Θεοδωράκη πάνω στους στίχους του Αναγνωστάκη που περιγράφουν βιωματικές καταστάσεις από τα δύσκολα χρόνια που ο ίδιος ήταν πολιτικός εξόριστος. Η ενορχήστρωση βασίζεται κυρίως σε «κλασικά» έγχορδα (τσέλο, μπάσο, κιθάρα), χωρίς να λείπει η διακριτική παρουσία των μπουζουκιών ενώ έντονη είναι και η συμμετοχή του όμποε.


Στο εσώφυλλο υπάρχουν αναλυτικά οι στίχοι των τραγουδιών, ένα - δυσνόητο αλλά χαρακτηριστικό - κείμενο του ποιητή και φωτογραφία του συνθέτη σε νεαρή ηλικία. Η παραγωγή ήταν του Αχιλλέα Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Polysound" με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο.

Προσφάτως, το έργο επανακυκλοφόρησε με ενορχήστρωση του Σταύρου Ξαρχάκου κι ερμηνευτές τον «πρώτο διδάξαντα» Πέτρο Πανδή και τη Μαρία Φαραντούρη.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Το ναυάγιο (Π. Πανδής)

2. Δρόμοι παλιοί (Μ. Ζορμπαλά)

3. Κάτω απ' τα ρούχα μου (Μ. Ζορμπαλά)

4. Χαρά, χαρά (Π. Πανδής)

5. Οι στίχοι αυτοί (Μ. Ζορμπαλά)

6. Μεσ' στην κλειστή μοναξιά μου (Π. Πανδής)

7. Και περνούσανε τα τραμ (Π. Πανδής)

8. Όλα έχουν αποδελτιωθεί (Π. Πανδής)

9. Όταν μιαν άνοιξη (Μ. Ζορμπαλά)



ΜΑΝΟΣ ΛΟΪΖΟΣ:

«ΓΙΑ ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΖΩΗΣ» (MINOS MSM 393)

Ο τελευταίος δίσκος του αξέχαστου Μάνου, ο οποίος πάντως δεν έχει απολύτως καμία σχέση με τους προηγούμενους όσον αφορά το μουσικό ύφος. Ταυτισμένος σχεδόν απολύτως με το λαϊκό τραγούδι, ο Λοΐζος εδώ παρουσιάζει ένα εντελώς διαφορετικό στυλ που πλησιάζει το ροκ! Ηλεκτρικές κιθάρες και κρουστά κυριαρχούν στην ορχήστρα, ενώ το μπουζούκι απέχει παντελώς και ο ακροατής παίρνει μια ιδέα του δρόμου που θ' ακολουθούσε ο συνθέτης στη δεκαετία του '80 αν δεν «έφευγε» πρόωρα το 1982. Μάλιστα, μοιράζεται την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση της ορχήστρας με τον Κώστα Γανωσέλη.

Το άλμπουμ κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1980, ενάμισι χρόνο μετά «Τα τραγούδια της Χαρούλας» που είχαν κάνει πάταγο και ο κόσμος «πάγωσε», καθώς από τα «αυστηρώς λαϊκά» ο Λοΐζος πέρασε απότομα στο ροκ. Έτσι, η υποδοχή του δίσκου ήταν εξαιρετικά «χλιαρή» και τουλάχιστον τον πρώτο καιρό δεν πήγε καλά εμπορικά, παρά το γεγονός ότι συμμετείχαν γνωστοί και καταξιωμένοι τραγουδιστές όπως η Δήμητρα Γαλάνη και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου. Να σημειώσουμε ότι και η εταιρεία δεν είχε δει με καλό μάτι αυτή την αλλαγή μουσικού ύφους του συνθέτη.
Ωστόσο, μέσα στα χρόνια που μεσολάβησαν σιγά-σιγά αναδείχτηκαν πολλά τραγούδια μέσα από αυτόν και σήμερα ορισμένα θεωρούνται «κλασικά». Πρώτο απ' όλα το «Σ' ακολουθώ» που έγινε γνωστό κυρίως μέσα από την ερμηνεία του Παπακωνσταντίνου το 1982, ωστόσο η πρώτη εκτέλεση με τον ίδιο τον συνθέτη θεωρώ ότι είναι αξεπέραστη.


Έπειτα, η «Κουτσή κιθάρα» με τη Γαλάνη σε ένα κομμάτι που είχε πρωτοακουστεί το 1972 από τη Δώρα Σιτζάνη και τον Νίκο Δαδινόπουλο στην ταινία «Διακοπές στην Κύπρο μας» (ή «Ο κυρ Γιώργης και οι τρέλες του» όπως τη μάθαμε στην Ελλάδα). Η Σιτζάνη που οκτώ χρόνια αργότερα ήταν πλέον σύζυγος του Λοΐζου, ερμηνεύει εδώ άλλο ένα τραγούδι που γράφτηκε για τις ανάγκες του κινηματογράφου: Το «Πόσο σ' αγαπώ» που είχε πει η Αλίκη Βουγιουκλάκη το 1972 στο φιλμ «Η Αλίκη δικτάτωρ». Αυτά τα δύο, μαζί με «Το λαϊκό το καφενείο» (που επίσης ακούστηκε αρκετά) είναι σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου και είχαν γραφτεί αρκετά χρόνια νωρίτερα.


Εξάλλου, σήμα κατατεθέν του δίσκου αποτελεί το «Κι αν είμαι ροκ» που σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας καριέρας για τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου που θα κινηθεί σε ανάλογους ρυθμούς έκτοτε και μέχρι σήμερα, ενώ ευρέως γνωστά με την πάροδο του χρόνου έγιναν και τα «Το σίριαλ», «Σε ψάχνω» και «Η μέρα εκείνη δε θ' αργήσει», ένα μαγικό ντουέτο της Γαλάνη με τον Λοΐζο που τότε σχεδίαζαν μιαν ολοκληρωμένη δουλειά μαζί, η οποία όμως δεν έγινε ποτέ...

Η παραγωγή ήταν του Αχιλλέα Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτες τον Στέλιο Γιαννακόπουλο και τον Τάκη Φιλιππίδη και βοηθό τον Γιώργο Τζάννες. Το έργο του εξωφύλλου είναι του Τάκη Αλεξίου, ενώ στο εσώφυλλο υπάρχουν οι στίχοι των τραγουδιών και φωτογραφίες συνθέτη και τραγουδιστών.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Κουτσή κιθάρα (Λ. Παπαδόπουλου) Δ. Γαλάνη

2. Σ' ακολουθώ (Μ. Λοΐζου) Μ. Λοΐζος

3. Το σίριαλ (Μ. Λοΐζου) Β. Παπακωνσταντίνου

4. Η μπαλάντα της νοικοκυράς (Μ. Ρασούλη) Δ. Γαλάνη

5. Ντύθηκες Μακρυγιάννης τις απόκριες (Μ. Ρασούλη) Β. Παπακωνσταντίνου

6. Το λαϊκό το καφενείο (Λ. Παπαδόπουλου) Δ. Γαλάνη

7. Σε ψάχνω (Δ. Σιτζάνη) Δ. Γαλάνη

8. Κι αν είμαι rock (Δ. Σιτζάνη) Β. Παπακωνσταντίνου

9. Πόσο σ' αγαπώ (Λ. Παπαδόπουλου) Δ. Σιτζάνη

10. Ένα καρότσι (Φ. Λάδη) Δ. Γαλάνη

11. Γερνάς και σκοτεινιάζει (Τ. Λειβαδίτη) Β. Παπακωνσταντίνου

12. Η μέρα εκείνη δε θ' αργήσει (Φ. Λάδη) Δ. Γαλάνη - Μ. Λοΐζος



ΑΛΚΗΣΤΙΣ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗ


«ΑΠΛΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ» (COLUMBIA 70851)

Ο πρώτος προσωπικός δίσκος μιας από τις σημαντικότερες τραγουδίστριες των τελευταίων 35 χρόνων. Κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1977 και περιλαμβάνει ακριβώς ότι λέει και ο τίτλος του: Απλά τραγούδια, τέσσερα εκ των οποίων σε δεύτερη εκτέλεση, τα πρώτα ενός νέου -τότε- συνθέτη, του Γιάννη Καραλή και κάποια του αείμνηστου Χρήστου Λεττονού.
Η Πρωτοψάλτη είχε μπει στη δισκογραφία δυο χρόνια νωρίτερα με την «Τετραλογία» του Δήμου Μούτση, συνέχισε με τον «Κύκλο Σεφέρη» του Ηλία Ανδριόπουλου και ξανασυναντήθηκε με τον Μούτση στην «Εργατική συμφωνία». Δικά του είναι και τα τέσσερα κομμάτια του δίσκου που επανεκτελεί η ερμηνεύτρια, καθώς τα «Τούτο το βράδυ» και «Δεν έχει πια ζωή» πρωτοακούστηκαν από την Βασιλική Λαβίνα το 1974 στις «Μαρτυρίες», το «Μην κάνεις πείσματα» από την αξέχαστη Βίκυ Μοσχολιού το 1968 και το «Δρόμο το δρόμο» από τον Μανόλη Μητσιά το 1970.


Από τα «καινούργια» τραγούδια που της δόθηκαν, ξεχώρισε το πασίγνωστο «Πάει η αγάπη μου» που ακούστηκε και τότε, αλλά και στις αρχές της δεκαετίας του '90 σε πιο «μοντέρνο» ρυθμό από τον Χρήστο Δάντη. Γενικότερα, είναι ένας δίσκος που μπορεί να μη πήγε τόσο καλά εμπορικά, ωστόσο άνοιξε ένα δρόμο για την Πρωτοψάλτη που στη συνέχεια έγινε τεράστια λεωφόρος γεμάτη επιτυχίες και σπουδαία πράγματα στο ελληνικό τραγούδι.


Παραγωγός του άλμπουμ ήταν ο Νίκος Κιάμος και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Τάκη Φιλιππίδη.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Μη κάνεις πείσματα (Δ. Μούτση-Ν. Γκάτσου)

2. Απόψε η νύχτα (Χρ. Λεττονού-Λ. Ανδρέου)

3. Ας υποθέσουμε (Γ. Καραλή-Γ. Κανελλόπουλου)

4. Τούτο το βράδυ (Δ. Μούτση)

5. Είχες και τι δεν είχες (Γ. Καραλή-Γ. Κανελλόπουλου)

6. Δεν έχει πια ζωή (Δ. Μούτση-Μ. Ελευθερίου)

7. Δρόμο το δρόμο (Δ. Μούτση-Ν. Γκάτσου)

8. Να 'ρχόσουνα βρε μάτια μου (Χρ. Λεττονού-Γ. Μαρκόπουλου)

9. Οι δρόμοι σε γέλασαν (Χρ. Λεττονού-Λ. Ανδρέου)

10. Πάει η αγάπη μου (Γ. Καραλή)

11. Όπου να 'ναι θα φανεί (Γ. Καραλή-Γ. Κανελλόπουλου)



ΜΑΡΙΟΣ ΤΟΚΑΣ:

«ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΕΑΣ» (COLUMBIA 70905)

Η παρθενική δισκογραφική δουλειά του συνθέτη από την Κύπρο που γέμισε με όμορφες και διαχρονικές μελωδίες το ελληνικό τραγούδι. Κυκλοφόρησε στα τέλη του 1978 με ερμηνευτή τον Μανόλη Μητσιά και συμπεριλαμβάνεται μέσα στους αγαπημένους μου δίσκους που ακούω από μωρό παιδί. Ο τίτλος τα λέει όλα, αφού πρόκειται για πολύ όμορφα τραγούδια που ο καθένας μπορεί να τραγουδήσει μαζί με την παρέα του και να περάσει καλά. Εκείνη την εποχή τουλάχιστον, γιατί εδώ και περίπου 15 χρόνια τα πράγματα έχουν αλλάξει δραματικά στο χώρο...
Πέρα από τη μουσική, ο Μάριος Τόκας έχει γράψει και τους στίχους οι οποίοι όμως υστερούν αρκετά σε κάποια σημεία και είναι το μοναδικό αρνητικό στοιχείο ενός κατά τα άλλα εξαιρετικού άλμπουμ. Δεν είναι τόσο κακοί, μα λιγάκι απλοϊκοί και χωρίς ιδιαίτερη έμπνευση κι αυτό φαίνεται ότι το κατάλαβε αμέσως ο συνθέτης, που έκτοτε δεν το επιχείρησε ξανά.


Η ερμηνεία του Μητσιά δε νομίζω ότι χρειάζεται σχόλιο, ειδικά από τη στιγμή που ένα χρόνο νωρίτερα είχε αποδώσει ιδανικά τα «δύσκολα» και «περίεργα» τραγούδια του Άκη Πάνου στο «Παρών». Στο δίσκο αυτό ξαναβρίσκει τον γνωστό μουσικό εαυτό του που είχαν διαμορφώσει κυρίως ο Δήμος Μούτσης και ο Λουκιανός Κηλαηδόνης στα πρώτα χρόνια της καριέρας του.


Τα «Τραγούδια της παρέας» έβγαλαν αρκετά γνωστά μέχρι και σήμερα κομμάτια, όπως ο «Αλήτης», «Σαν τρένα», «Φωνάζουν οι γειτόνοι» και «Ντελάλης», χωρίς να υστερούν τα υπόλοιπα.


Στο οπισθόφυλλο του δίσκου υπάρχει φωτογραφία τραγουδιστή και συνθέτη (χωρίς το μουστάκι με το οποίο τον γνωρίζουμε) και στο εσώφυλλο μόνο του Μητσιά. Η παραγωγή ήταν του Νίκου Κιάμου και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Στέλιο Γιαννακόπουλο και βοηθούς τους Γιάννη Παπαϊωάννου και Μίμη Καννή. Η ενορχήστρωση και η διεύθυνση ορχήστρας είναι του Τάσου Καρακατσάνη και στις δεύτερες φωνές η Λιζέτα Νικολάου.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Ντελάλης

2. Άλλη στράτα

3. Έκανες το λάθος

4. Κι αν μας τυραννά το αγέρι

5. Οι πίκρες έρχονται

6. Μέρα-νύχτα

7. Αλήτης

8. Σαν τρένα

9. Χαράματα

10. Φωνάζουν οι γειτόνοι

11. Σύντροφέ μου

12. Φτωχογειτονιές



ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΤΣΑΚΝΗΣ - ΣΟΦΙΑ ΒΟΣΣΟΥ:

«ΚΑΛΗ ΑΚΡΟΑΣΗ» (MINOS MSM 609)

Η πρώτη ουσιαστική γνωριμία με το πλατύ κοινό δύο συνθετών - τραγουδιστών που έμελλε μαζί με κάποιους άλλους της γενιάς τους να φέρουν κάτι νέο στο χώρο του «έντεχνου ροκ» τραγουδιού της δεκαετίας του '80.
Η Σοφία Βόσσου είχε ήδη ηχογραφήσει τον πρώτο της δίσκο («Χωρίς αδιάβροχο» το 1982) και συμμετείχε σε ορισμένες δουλειές όπως «Να 'μαστε πάλι εδώ Αντρέα» και «Περνάω με κόκκινο».


Ο δε Διονύσης Τσακνής είχε «συστηθεί» δισκογραφικά το 1983 με το άλμπουμ «Η μπαλάντα του ταξιδιώτη» στο οποίο συμμετείχε τραγουδώντας και η Δάφνη Μπόκοτα.

Πάντως, το ουσιαστικό ξεκίνημα των δυο τους (που μοιράζονται τις πλευρές του δίσκου) έγινε με το «Καλή ακρόαση» που κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1986 κατόπιν πιέσεων της Δήμητρας Γαλάνη προς την εταιρεία σε συνεργασία με τον Γιώργο Μακράκη. Η σπουδαία τραγουδίστρια εκείνη την εποχή πρότεινε διαρκώς καινούργια πρόσωπα, όπως έγινε και με τους «Ξέμπαρκους» την ίδια χρονιά που μελοποίησαν Καββαδία αλλά δε συνέχισαν την πορεία τους στο χώρο.

Το σήμα κατατεθέν του δίσκου αυτού είναι φυσικά «Το φιλαράκι» της Βόσσου που είναι πασίγνωστο κι ένα από τα ωραιότερα τραγούδια της δεκαετίας του '80. Με βάση το συγκεκριμένο «τσούλησε» το άλμπουμ και πήγε σχετικά καλά, ενώ ακούστηκε αρκετά και η «Χαμένη ισορροπία» που είχε δώσει στη δημιουργό κι ερμηνεύτρια το πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1984. Συμμετέχει και η Δήμητρα Γαλάνη με μια σύνθεση του Τσακνή.


Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Μακράκη και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Sigma" με ηχολήπτη τον Γιάννη Σκιαδά. Στο οπισθόφυλλο του δίσκου υπάρχει σημείωμα της Γαλάνη με το οποίο «συστήνει» τα δύο νέα πρόσωπα στο χώρο του τραγουδιού. Η ενορχήστρωση και η διεύθυνση ορχήστρας είναι του Θανάση Μπίκου.


Τα τραγούδια του δίσκου

Μουσική-στίχοι: Διονύσης Τσακνής

1. Σύμβασις αορίστου χρόνου

2. Ανοχή

3. Καληνύχτα Μαργαρίτα

4. Μια μελωδία αρχινά (Δ. Γαλάνη)

5. Η μικρή ιστορία της Μαρίνας



Μουσική-στίχοι: Σοφία Βόσσου

1. Χαμένη ισορροπία

2. Το φιλαράκι

3. Μια απλή σύμπτωση

4. Ιπτάμενο μπλουζ

5. 6η Ιουνίου



ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ


«Ω! ΤΙ ΚΟΣΜΟΣ ΜΠΑΜΠΑ!» (MINOS MSM 222)

Η πρώτη ολοκληρωμένη δισκογραφική δουλειά ενός συνθέτη που στην πορεία της καριέρας του ασχολήθηκε περισσότερο με γραφή μουσικής και τραγουδιών για θεατρικές παραστάσεις και τηλεοπτικές σειρές, από τις οποίες κι έγινε ευρύτερα γνωστός στη δεκαετία του '90 («Βαμμένα κόκκινα μαλλιά», «Πρόβα νυφικού» κ.ά.) με μεγάλη επιτυχία και πλατιά αναγνώριση.
Ουσιαστικά από εκεί ξεκινά και η δημιουργία αυτού του δίσκου, που κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 1974 με ερμηνευτές τον Γιάννη Καλατζή, τη Χάρις Αλεξίου και τον Κώστα Σμοκοβίτη. Οι στίχοι ανήκουν στον Μάνο Ελευθερίου, τον Άκο Δασκαλόπουλο, τη Βαρβάρα Τσιμπούλη και τον Ν. Γεωργίου που φυσικά δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα ψευδώνυμο του Νίκου Γκάτσου!


Το ομότιτλο τραγούδι που είναι και το πιο γνωστό του άλμπουμ, είχε ακουστεί για πρώτη φορά το 1970 στο θέατρο «Σάτιρα» στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Κώστα Μουρσελά από το θίασο του Βασίλη Διαμαντόπουλου και του Γιώργου Μιχαλακόπουλου. Οι τρεις τους λίγο καιρό μετά θα γράψουν χρυσές σελίδες στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης με το περίφημο «Εκείνος κι εκείνος»...

Ο Βασίλης Δημητρίου τη συγκεκριμένη εποχή είχε γίνει γνωστός κυρίως για τις διασκευές που είχε κάνει σε δημοτικά τραγούδια με κύρια ερμηνεύτρια τη Δήμητρα Γαλάνη («Μαρία με τα κίτρινα», «Χαλασιά μου», «Άστραψε η ανατολή» κ.α.) και για κάποια «σκόρπια» κομμάτια που είχαν κυκλοφορήσει σε δίσκους 45 στροφών με τον Μανόλη Μητσιά, τον Στράτο Διονυσίου και την Αφροδίτη Μάνου μεταξύ άλλων να τα τραγουδούν.


Τα τραγούδια του «Ω τι κόσμος μπαμπά» είναι «καθαρά» λαϊκά με δημοτικοφανή στοιχεία, όπως για παράδειγμα το «Ήθελα να σε ζωγραφίσω» που είναι γραμμένο σε ρυθμό τσάμικο. Πρόκειται γενικότερα για μια πολύ καλή δουλειά που μπορεί να μην έγινε ευρέως γνωστή, αλλά αξίζει τον κόπο να την ανακαλύψει κανείς. Η σύνθεση του εξωφύλλου είναι της Ειρήνης Εμιρζά.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Ω τι κόσμος μπαμπά (Κ. Μουρσελά) Γ. Καλατζής και χορωδία

2. Χασάπικο (Α. Δασκαλόπουλου) Χ. Αλεξίου

3. Η μυγδαλιά (Ν. Γεωργίου) Γ. Καλατζής

4. Παράθυρο κλειστό (Α. Δασκαλόπουλου) Κ. Σμοκοβίτης

5. Ήθελα να σε ζωγραφίσω (Β. Τσιμπούλη) Χ. Αλεξίου

6. Έπιασε να σουρουπώνει (Μ. Ελευθερίου) Κ. Σμοκοβίτης

7. Σιναϊνά (Ν. Γεωργίου) Γ. Καλατζής και χορωδία

8. Πεντόλιρα (Β. Τσιμπούλη) Γ. Καλατζής

9. Όταν αρχίζει αμανές (Μ. Ελευθερίου) Κ. Σμοκοβίτης

10. Έγειρα στο παραθύρι (Μ. Ελευθερίου) Χ. Αλεξίου

11. Τώρα έχε γεια (Β. Τσιμπούλη) Κ. Σμοκοβίτης

12. Μια Κυριακή η καρδιά μου (Β. Τσιμπούλη) Χ. Αλεξίου

13. Το τραγούδι της Αλεξάνδρας (ορχηστρικό)



ΤΑΚΗΣ ΜΠΟΥΓΑΣ - ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΔΡΙΚΑΚΗΣ:

«ΜΙΛΑ ΜΟΥ ΑΠΛΑ» (MINOS MSM 459)

Θεωρώ ότι πρόκειται για έναν από τους καλύτερους δίσκους της δεκαετίας του '80 από κάθε άποψη και πάντα όταν τον βάζω στο πικάπ περνάω πολύ όμορφα ακούγοντάς τον. Μια δουλειά που ισορροπεί ανάμεσα στις μπαλάντες και στα λαϊκά με θαυμαστό τρόπο και με δύο πολύ νέους τότε ερμηνευτές που έγραψαν και γράφουν τη δική τους ιστορία στο ελληνικό τραγούδι: Τον Μανόλη Λιδάκη και την Ελένη Δήμου!

Κατά σύμπτωση, λίγο πριν τη κυκλοφορία του δίσκου (Δεκέμβριος 1982) αμφότεροι είχαν ηχογραφήσει τα πρώτα τους προσωπικά άλμπουμ, ενώ και ο Τάκης Μπουγάς την ίδια χρονιά είχε παρουσιάσει την παρθενική του ολοκληρωμένη δουλειά με τον Χάρρυ Κλυνν στο «Αφιέρωμα» στον ποιητή Γιώργο Σουρή. Επίσης, στο «Μίλα μου απλά» κάνει την εμφάνισή του ως στιχουργός ο τότε ραδιοφωνικός μουσικός παραγωγός και νυν διευθυντής των κρατικών ερτζιανών Αντώνης Ανδρικάκης.


Ξεχωριστή στιγμή του άλμπουμ είναι η «φιλική» συμμετοχή του Γιάννη Πάριου σε δύο εκπληκτικά τραγούδια, εκ των οποίων το «Δε μπορώ πια να φωνάζω» είναι ένα από τα αγαπημένα μου. Από εκεί και πέρα, είναι πολύ γνωστά τα «Φως (περισσότερο φως)», «Έχεις ένα τρόπο», το ομότιτλο και «Η σιωπή» που κατά τη γνώμη μου είναι ένα από τα καλύτερα ντουέτα που ηχογραφήθηκαν ποτέ.

Παραγωγός ήταν ο Ηλίας Μπενέτος και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο PDR με ηχολήπτες τον Πάνο Δράκο και τον Γιάννη Παπαϊωάννου.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Φως (Μ. Λιδάκης)

2. Τρελή (Μ. Λιδάκης)

3. Έχεις ένα τρόπο (Ελ. Δήμου)

4. Σάββατο (Μ. Λιδάκης)

5. Δε μπορώ πια να φωνάζω (Γ. Πάριος)

6. Όλα τα ζητάς (Ελ. Δήμου)

7. Μάνα μου τουριστική (Μ. Λιδάκης)

8. Μίλα μου απλά (Ελ. Δήμου)

9. Η σιωπή (Ελ. Δήμου - Μ. Λιδάκης)

10. Αυτά που κρύβεις (Γ. Πάριος)



ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΕΡΖΗΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ:

«ΟΛΗ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΒΑΛΕ» (MINOS MSM 534)

Άλλος ένας εξαιρετικός δίσκος, αφιερωμένος στη συμπλήρωση 40 ετών από το θάνατο του μεγάλου μας ποιητή Κωστή Παλαμά. Κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 1984 με ερμηνευτές τον Γιώργο Νταλάρα, τη Δήμητρα Γαλάνη, την Ελευθερία Αρβανιτάκη, τον αείμνηστο Διονύση Θεοδόση και παιδική χορωδία.


Η πρώτη παρουσίαση του έργου έγινε στις 2 Ιουλίου εκείνης της χρονιάς στο θέατρο του Λυκαβηττού στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών με τους ίδιους τραγουδιστές πλην της Αρβανιτάκη και την προσθήκη του Κώστα Καράλη και της Άλκηστης Πρωτοψάλτη.

Ο Μιχάλης Τερζής είχε μελοποιήσει Παλαμά και το 1976 στο δίσκο «Ύμνος και θρήνος για την Κύπρο», η μια πλευρά του οποίου περιλάμβανε ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου και η άλλη αντίστοιχα του σπουδαίου πνευματικού τέκνου της χώρας μας. Από αυτά, στο άλμπουμ που εξετάζουμε περιλαμβάνεται το «Γεια σας τριαντάφυλλα» που είχε τραγουδήσει το '76 η Άννα Βίσση.


Στον δίσκο που παρουσιάζουμε υπάρχουν εξαιρετικά τραγούδια, γεμάτα λυρισμό και μελωδικότητα. Μοναδική στιγμή το «μανεδάκι» του Γιώργου Νταλάρα στην «Ανατολή» και το υπέροχο «Το σπίτι που γεννήθηκα» με τον Διονύση Θεοδόση, χωρίς φυσικά να υστερούν τα υπόλοιπα.


Στο οπισθόφυλλο υπάρχουν φωτογραφικά πορτραίτα των συντελεστών, αυτούσιο το κείμενο που διάβασε ο Άκος Δασκαλόπουλος τη βραδιά της πρώτης παρουσίασης του έργου, καθώς και ευχαριστήριο σημείωμα του συνθέτη. Αμφότεροι ήταν και οι παραγωγοί του δίσκου, ενώ η ξυλογραφία του εξωφύλλου είναι του Κώστα Γραμματόπουλου. Η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Master sound" με ηχολήπτες τους Βασίλη Γεωργόπουλο (που έκανε και το remix), Χρήστο Μανωλίτση και Βαγγέλη Κουλούρη.
Την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση της ορχήστρας επιμελήθηκε ο Μιχάλης Τερζής, με εξαίρεση τα τραγούδια της Γαλάνη που ήταν δουλειά του Κώστα Γανωσέλη.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Ανατολή (Γ. Νταλάρας)

2. Σ' αγαπώ (Δ. Γαλάνη - Γ. Νταλάρας)

3. Γεια σας τριαντάφυλλα (Παιδική χορωδία)

4. Ο Διγενής (Ε. Αρβανιτάκη)

5. Τίποτα δε μένει (Δ. Γαλάνη)

6. Όλη τη μουσική (Δ. Γαλάνη)

7. Το σπίτι που γεννήθηκα (Δ. Θεοδόσης)

8. Μεγάλος είσαι (Δ. Γαλάνη)

9. Ρωμαίικο (2

) (Δ. Θεοδόσης και παιδική χορωδία)

10. Ο Μπαταριάς (Ε. Αρβανιτάκη)

11. Στην αργατειά (Γ. Νταλάρας)

12. Ανατολή (Γ. Νταλάρας)




ΝΑΝΑ ΜΟΥΣΧΟΥΡΗ


«ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ ΣΠΙΤΑΚΙ ΜΟΥ» (COLUMBIA SCXG 90)

Η πρώτη έπειτα από περίπου δέκα χρόνια ελληνική δισκογραφική δουλειά της πολύ σπουδαίας ερμηνεύτριας, η οποία είχε ήδη γίνει πασίγνωστη σε όλο τον κόσμο και βρισκόταν στο απόγειο της μεγάλης καριέρας της. Περιέχει τραγούδια σε στίχους του Νίκου Γκάτσου, προσωπικού φίλου της Μούσχουρη για πολλές δεκαετίες και σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία την εποχή που κυκλοφόρησε (Δεκέμβριος 1972).

Το κύριο συνθετικό βάρος του άλμπουμ κρατούν ο Σταύρος Ξαρχάκος και ο Μάνος Χατζιδάκις, ενώ υπάρχει κι ένα τραγούδι του Λουκιανού Κηλαηδόνη και μια διασκευή του Γιώργου Πετσίλα, τότε συζύγου της τραγουδίστριας και πρώην μέλους του περίφημου «Τρίο Καντσόνε» αλλά και των «Αθηναίων»!


Πάντως, στη βιογραφία της που κυκλοφόρησε πρόσφατα η ερμηνεύτρια περιγράφει τις δυσκολίες που συνάντησε κατά τη διάρκεια της ηχογράφησης με τον Σταύρο Ξαρχάκο (που επιμελήθηκε την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση της ορχήστρας) κι εκφράζει ορισμένα παράπονα για τις αποφάσεις και τον τρόπο συμπεριφοράς του...
Όπως και να 'χει, πρόκειται για ένα πολύ καλό δίσκο που ξαναθύμισε στους Έλληνες την παρουσία της Μούσχουρη, η οποία φυσικά ποτέ δεν απαρνήθηκε την καταγωγή της και πάντοτε όπου σταθεί κι όπου βρεθεί μιλά για την πατρίδα μας, η οποία την «τίμησε» δεόντως αφήνοντάς την εκτός τελετών έναρξης και λήξης των πρόσφατων Ολυμπιακών Αγώνων...

Ειδική αναφορά αξίζει στο εσώφυλλο του άλμπουμ, που είναι πραγματικό κόσμημα. Περιλαμβάνει ειδικό ένθετο με τους στίχους των τραγουδιών, φωτογραφίες της Μούσχουρη μόνη και με τα - μικρά τότε - παιδιά της, καθώς κι ένα υπέροχο ζωγραφικό πορτρέτο με την υπογραφή της διά χειρός Σπύρου Βασιλείου.


Η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" το φθινόπωρο του 1972 με ηχολήπτη τον Νίκο Κανελλόπουλο.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Σπίτι μου σπιτάκι μου (Στ. Ξαρχάκου)

2. Ποιος Θεός το θέλησε (Στ. Ξαρχάκου)

3. Δεν είχες όνομα (Μ. Χατζιδάκι)

4. Ο βόμπιρας κι ο μόμπιρας (Λ. Κηλαηδόνη)

5. Η μικρή Ραλλού (Μ. Χατζιδάκι)

6. Κάνε τη ζωή δροσιά (Μ. Χατζιδάκι)

7. Σερενάτα (Μ. Χατζιδάκι)

8. Όλα είναι τυχερά (Στ. Ξαρχάκου)

9. Ο μαύρος αητός (Διασκευή Γ. Πετσίλα)

10. Βάλε τον ήλιο σύνορο (Στ. Ξαρχάκου)

11. Ο ξένος (Στ. Ξαρχάκου)

12. Βαρκαρόλα (Μη λυγίζετε παιδιά) (Στ. Ξαρχάκου)



ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΡΙΟΣ:

«ΘΑ ΜΕ ΘΥΜΗΘΕΙΣ» (MINOS MSM 347)

Κατά την προσωπική μου άποψη, πρόκειται για τον καλύτερο δίσκο του μεγάλου ερμηνευτή στη δεκαετία του '70. Εξαιρώ τους πρώτους τρεις που περιλάμβαναν τραγούδια που είχαν πρωτοκυκλοφορήσει στις 45 στροφές και στέκομαι σε ολοκληρωμένο «κύκλο».

Το άλμπουμ κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 1979, ξεπέρασε σε πωλήσεις τις 100.000 αντίτυπα και περιέχει πολύ καλά κομμάτια, μερικά από τα οποία άντεξαν στο χρόνο και τραγουδιούνται μέχρι και σήμερα. Δε λείπουν βεβαίως κι εδώ τα - συνηθισμένα εκείνη την εποχή - «μεταγλωττισμένα», ωστόσο είναι μόνο δύο σε αντίθεση με τα ...πέντε που υπήρχαν στην προηγούμενη δουλειά του ερμηνευτή («Να γιατί σ' αγάπησα» το 1978). Πάντως, προσωπικά μου αρέσουν τα περισσότερα από αυτά και ειδικά εκείνα που υπάρχουν σε τούτο το δίσκο: «Τώρα που σήμανε η ώρα» ("Ballade pour Adeline" στη γαλλική έκδοση) και φυσικά το «Μη μ' αφήνεις μη», που δεν είναι άλλο από το "Ne me quitte pas" του Jack Brell.


Από εκεί και πέρα, το συνθετικό μέρος ανήκει στον «μέντορα» του τραγουδιστή Γιώργο Κατσαρό, στον ανερχόμενο τότε Αντώνη Βαρδή (στην πρώτη του συνεργασία με τον Πάριο), στον Γιάννη Σπανό, στον Αλέκο Χρυσοβέργη, στον Νίκο Ιγνατιάδη και στον ίδιο τον Πάριο, ο οποίος υπογράφει για πρώτη φορά μουσική και στίχους κάνοντας «μπαμ» με το πασίγνωστο «Λυπήσου με»!
Οι στίχοι ανήκουν στον Πυθαγόρα, εκτός από τέσσερα τραγούδια. Ήταν ίσως η τελευταία «πινελιά» του σπουδαίου στιχουργού στην ελληνική δισκογραφία, καθώς επτά μήνες αργότερα (Νοέμβριος 1979) έφυγε από τη ζωή.
Γενικότερα, αυτός ο δίσκος μπορεί να χαρακτηριστεί ως «κύκνειο άσμα» για ορισμένες συνεργασίες, όπως εκείνη του Πάριου με τον Κατσαρό (δεν συναντήθηκαν δισκογραφικά από τότε) και φυσικά με τον Πυθαγόρα.


Όσο για τα highlights του άλμπουμ, ουκ ολίγα: Το ομότιτλο (από τις ωραιότερες ερωτικές μπαλάντες που γράφτηκαν ποτέ) όπου δεσπόζει το πιάνο του Νίκου Ιγνατιάδη, «Αχ αγάπη», «Λυπήσου με», «Τέλος τα λάθη», «Μη μ' αφήνεις μη», «Εγώ δεν είμαι εγώ». Επίσης, μου αρέσουν πολύ τα «Μακάρι νάσουνα δική μου» και «Εμείς».

Στο εσώφυλλο αναφέρονται όλοι οι μουσικοί που παίζουν, καθώς και η επισήμανση ότι ο δίσκος ηχογραφήθηκε και χαράχτηκε με DOLBY SYSTEM. Η παραγωγή ήταν του Αχιλλέα Θεοφίλου, η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Polysound" με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο, ενώ την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση ορχήστρας επιμελήθηκαν ο Νίκος Ιγνατιάδης και ο Γιώργος Κατσαρός (στα δικά του τραγούδια).

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Θα με θυμηθείς (Γ. Σπανού)

2. Μακάρι νάσουνα δική μου (Α. Βαρδή)

3. Τώρα που σήμανε η ώρα (P. De Seneville-O. Toussaint)

4. Εγώ δεν είμαι εγώ (Γ. Κατσαρού)

5. Τι ζητάς (Α. Βαρδή)

6. Λυπήσου με (Μουσική και στίχοι Γ. Πάριου)

7. Τέλος τα λάθη (Ν. Ιγνατιάδη-Γ. Πάριου)

8. Αχ αγάπη (Α. Βαρδή)

9. Μη μ' αφήνεις μη (J. Brell-Σ. Παππά)

10. Κάνε το πρώτο βήμα (Γ. Σπανού)

11. Εμείς (Γ. Κατσαρού)

12. Μου λείπει (Γ. Κατσαρού)

13. Έφυγε (Γ. Κατσαρού)

14. Κι όλα αυτά για σένα (Α. Χρυσοβέργη-Σ. Παππά)




ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ


«ΑΡΑΜΠΑΣ» (MINOS MSM 139)

Ο πρώτος δίσκος της "MINOS" που έγινε χρυσός (περισσότερες από 50.000 αντίτυπα), αλλά και ο πρώτος προσωπικός μιας τραγουδίστριας και δημιουργού που με το δικό της ξεχωριστό ύφος διαμόρφωσε σε μεγάλο βαθμό τα μουσικά πράγματα της χώρας μας στη δεκαετία του '70.


Το άλμπουμ κυκλοφόρησε το φθινόπωρο του 1971 και περιλαμβάνει κυρίως σμυρνέικα και νησιώτικα τραγούδια διασκευασμένα σε μοντέρνο ήχο από την Μαρίζα Κωχ, καθώς και δύο δικές της δημιουργίες.


Η ίδια αρκετά χρόνια μετά ανέφερε ότι οδηγήθηκε σ' αυτή την κίνηση ως αντίδραση στο δικτατορικό καθεστώς, το οποίο χρησιμοποιούσε κατά κόρον τα δημοτικά τραγούδια στη ραδιοφωνία και στην τηλεόραση και ουσιαστικά ο κόσμος είχε βαρεθεί να τα ακούει. Επιχείρησε λοιπόν κατά κάποιο τρόπο να διακωμωδήσει την όλη κατάσταση με τον τρόπο της, κάτι που κατάφερε απολύτως αν αναλογιστούμε τη μεγάλη επιτυχία του «Αραμπά» αλλά και των επόμενων δίσκων της, που χρόνο με το χρόνο την πήγαιναν ένα βήμα μπροστά!

Εκτός από το ομότιτλο κομμάτι, ακούστηκαν πολύ τα πασίγνωστα «Αρμενάκι», «Ο Γιάννης» («Γιάννη μου το μαντήλι σου») και «Ο μέρμηγκας», ενώ γενικά όλο το άλμπουμ ξεχώρισε και κατέχει περίοπτη θέση στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας.

Στο οπισθόφυλλο υπάρχει σημείωμα της Κωχ με το οποίο εξηγεί τους λόγους που την οδήγησαν στη δημιουργία αυτού του δίσκου, ενώ το «περίεργο» (και αντιδραστικό για πολλούς) εξώφυλλο είναι του Δ. Κωστή από φωτογραφίες Nigel Handerson. Την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση ορχήστρας επιμελήθηκε ο Νίκος Παναγόπουλος.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Κάτω απ' τη βροχή (Μ. Κωχ)

2. Ο μέρμηγκας

3. Αραμπάς

4. Το Αρμενάκι

5. Σαράντα πήχες δίμιτο

6. Λαφίνα

7. Σκέψεις

8. Ο Γιάννης

9. Τσαπ δηλαδή

10. Τ' άστρο και το φεγγαράκι

11. Σμυρνέικος χορός



ΤΖΕΝΗ ΒΑΝΟΥ:

«ΑΓΟΡΙ ΜΟΥ» (MINOS MSM 175)

Είναι ο δίσκος που καθιέρωσε τη Τζένη Βάνου ως μια πρώτης τάξεως λαϊκή τραγουδίστρια, αφού μέχρι τότε είχε τυποποιηθεί ως «ελαφρά» ερμηνεύοντας ανάλογου ύφους μελωδίες στα διάφορα Φεστιβάλ και ιδιαίτερα σ' αυτό της Θεσσαλονίκης.

Ο Μίμης Πλέσσας είχε πει κάποτε ότι κατόπιν δικής της επιθυμίας έγινε ετούτη η στροφή, καθώς μια μέρα του είπε με παράπονο ότι ενώ έχει γράψει λαϊκά τραγούδια για όλους, είχε αφήσει την ίδια απ' έξω παρά το γεγονός ότι ουσιαστικά εκείνος την ανέδειξε. Δεν της χάλασε λοιπόν το χατίρι και της έδωσε εκπληκτικά λαϊκά κομμάτια, που με τη μοναδική φωνή της τα σημάδεψε ανεξίτηλα!


Κάποια από αυτά υπάρχουν σε τούτο το άλμπουμ (κυκλοφόρησε το φθινόπωρο του 1973), το οποίο κατά βάση περιλαμβάνει τραγούδια από τις 45 στροφές συγκεντρωμένα στις 33, όπως συνέβαινε κατά κύριο λόγο στα τέλη της δεκαετίας του '60 και στις αρχές εκείνης του '70. Μιλάμε για τα πασίγνωστα «Σταγόνα, σταγόνα» και «Χίλιες βραδιές», που μαζί με το «Σε βλέπω στο ποτήρι μου» (από το δίσκο «Αγάπησα αμάρτησα» του 1975) τα θεωρώ ως τα καλύτερα λαϊκά που ερμήνευσε ποτέ η Βάνου.

Πέρα από αυτά, υπάρχει και το εξαιρετικό ζεϊμπέκικο «Έβρεχε ψιλόβρεχε» επίσης του Πλέσσα, ενώ από τα υπόλοιπα ξεχωρίζουν οι μεγάλες επιτυχίες της τραγουδίστριας «Αγόρι μου», «Οι αμαρτίες μου» και «Σε παρακαλώ».
Θέλω να κλείσω την αναφορά μου στην Τζένη Βάνου εκφράζοντας τη λύπη μου για το γεγονός ότι αυτή η καταπληκτική φωνή που είχε, από ένα σημείο και μετά - και κυρίως από τα τέλη της δεκαετίας του '70 - σπαταλήθηκε σε ανούσια κι ενίοτε απαράδεκτα τραγούδια, καθώς και για το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια δουλεύει σε μαγαζιά δεύτερης κατηγορίας μαζί με διάφορους και διάφορες που καλύτερα να μη χαρακτηρίσω. Κρίμα...

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Σταγόνα-σταγόνα (Μ. Πλέσσα-Ηλ. Λυμπερόπουλου)

2. Αγόρι μου (Τ. Βοσκόπουλου-Μ. Θειόπουλου)

3. Τσακισμένο το καράβι (Χρ. Νικολόπουλου-Πυθαγόρα)

4. Μα αύριο κύριε (Τ. Βοσκόπουλου-Μ. Θειόπουλου)

5. Έβρεχε ψιλόβρεχε (Μ. Πλέσσα-Ηλ. Λυμπερόπουλου)

6. Δεν είσαι συ (Χ. Λυμπερόπουλου-Φ. Νικολάου)

7. Οι αμαρτίες μου (Ζ. Ιακωβίδη-Σ. Τηλιακού)

8. Τίποτα δε μας χωρίζει (Μ. Πλέσσα-Ηλ. Λυμπερόπουλου)

9. Σε παρακαλώ (Τ. Βοσκόπουλου-Ηλ. Λυμπερόπουλου)

10. Μια λεπτομέρεια (Χρ. Νικολόπουλου-Πυθαγόρα)

11. Δε φτουράς παλικαράκι (Τ. Βοσκόπουλου-Μ. Θειόπουλου)

12. Χίλιες βραδιές (Μ. Πλέσσα-Ηλ. Λυμπερόπουλου)