Ένας δίσκος ήρθε απ' τα παλιά!

Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε...!

Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια...



ΜΙΜΗΣ ΠΛΕΣΣΑΣ - ΚΩΣΤΑΣ ΒΙΡΒΟΣ


«ΤΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ» (MINOS MSM 130 & 275)

Πρόκειται για ένα έργο που κυκλοφόρησε σε δύο διαφορετικές εκδόσεις μέσα σε πέντε χρόνια. Η πρώτη στις αρχές του 1971 με ερμηνευτή τον Δώρο Γεωργιάδη και τον Απρίλιο του 1976 με τους Δημήτρη Κοντολάζο, Θέμη Ανδρεάδη και Πέτρο Κυριαζή, ο οποίος εν συνεχεία δεν ακούστηκε ξανά τουλάχιστον δισκογραφικά.


Είναι η πρώτη ολοκληρωμένη συνεργασία του Μίμη Πλέσσα με τον Κώστα Βίρβο κι έχει ως θέμα της εικόνες παλιών πανηγυριών από την Αθήνα των αρχών του 20ού αιώνα, δοσμένες ιδανικά και πολλές φορές με χιούμορ από τον σπουδαίο στιχουργό. Προσωπικότητες της παλιάς πρωτεύουσας όπως ο Δελαπατρίδης, ο Τζίμης ο πρωταθλητής, η «Ρεμπέτικη τετράς του Πειραιώς», οι πλανόδιοι φωτογράφοι και το «θηρίο της Κηφισιάς» ξαναζωντανεύουν μέσα από τους στίχους του Βίρβου και θυμίζουν στους παλαιότερους αλλά και μαθαίνουν στους νέους πρόσωπα και χαρακτηριστικά στοιχεία μιας εποχής που δεν πρόκειται να ξαναζήσει...

Μεταξύ των δύο εκδόσεων υπάρχουν ορισμένες διαφορές, καθώς πέρα από τους διαφορετικούς ερμηνευτές συναντάμε και αλλαγές ως προς τα τραγούδια. Για παράδειγμα, στο δίσκο που κυκλοφόρησε το 1976 δεν περιλαμβάνονται δύο κομμάτια της πρώτης εγγραφής κι έχουν προστεθεί άλλα τρία, ωστόσο η ενορχήστρωση είναι σε γενικές γραμμές η ίδια.


Από εκεί και πέρα, το εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης είναι έργο του Μποστ ο οποίος υπογράφει κι ένα από τα γνωστά του «ανορθόγραφα» ποιήματα στο οπισθόφυλλο εξηγώντας τα του δίσκου, ενώ στη δεύτερη το ζωγραφικό θέμα του εξωφύλλου επιμελήθηκε ο Διονύσης Φωτόπουλος. Στο άλμπουμ του 1976 υπάρχει κι εσώφυλλο, το οποίο περιλαμβάνει ασπρόμαυρες φωτογραφίες και καρτ-ποστάλ της παλιάς Αθήνας.


Προσωπικά, προτιμώ τη δεύτερη έκδοση κυρίως λόγω της συμμετοχής του Θέμη Ανδρεάδη που με το μοναδικό του στυλ προσδίδει άλλη οντότητα στα τραγούδια, ουσιαστικά μιμούμενος τους τύπους που ερμηνεύει...


Τα τραγούδια του δίσκου

Πρώτη έκδοση (Τραγουδά ο Δώρος Γεωργιάδης)

1. Το πανόραμα

2. Δεν είναι βόας

3. Ο φωτογράφος

4. Ο Σακουλές

5. Ο Μιμίκος και η Μαίρη

6. Το θηρίο της Κηφισιάς

7. Ο Δελαπατρίδης

8. Ο Γιακουμής

9. Η γκαμήλα

10. Ο Τζίμης ο πρωταθλητής

11. Η κοιμωμένη

12. Μάρκος, Μπάτης κι Αρτέμης

Δεύτερη έκδοση

1. Το πανόραμα αρχίζει (Θ. Ανδρεάδης)

2. Ο Τζίμης ο πρωταθλητής (Θ. Ανδρεάδης)

3. Ο Γιακουμής (Δ. Κοντολάζος)

4. Ο Δελαπατρίδης (Δ. Κοντολάζος)

5. Το θηρίο της Κηφισιάς (Π. Κυριαζής)

6. Μάρκος, Μπάτης κι Αρτέμης (Δ. Κοντολάζος)

7. Η άμαξα (Θ. Ανδρεάδης)

8. Ο πετροπόλεμος (Δ. Κοντολάζος)

9. Δεν είναι βόας (Θ. Ανδρεάδης)

10. Η γκαμήλα (Π. Κυριαζής)

11. Η λατέρνα (Θ. Ανδρεάδης)

12. Ο Σακουλές (Π. Κυριαζής)

13. Ο φωτογράφος (Θ. Ανδρεάδης)

14. Το πανόραμα τελειώνει (Δ. Κοντολάζος)



ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΤΖΗΝΑΣΙΟΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ

«ΔΙΑΔΡΟΜΗ» (COLUMBIA SCXG 111)

Η τρίτη ολοκληρωμένη δισκογραφική δουλειά του συνθέτη (είχε προηγηθεί το «4.5.3.» το 1972 και το «Έχει ο Θεός» το 1973) και η πιο επιτυχημένη εμπορικά για εκείνη την περίοδο, καθώς ξεπέρασε τις 50.000 αντίτυπα κι έγινε «χρυσή». Ο Γιώργος Χατζηνάσιος είχε ήδη μεγάλες επιτυχίες από τα πρώτα χρόνια της συνθετικής καριέρας του («Κρίμα το μπόι σου», «Συμβιβαζόμαστε», «Τι θέλεις να κάνω» κ.α.) και το όνομά του ήταν ευρέως γνωστό στο χώρο του τραγουδιού, καθώς από μικρή ηλικία έπαιζε πιάνο και Hammond σε διάφορες ορχήστρες σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα.


Η «Διαδρομή» κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1973, με ερμηνευτές τον Μανώλη Μητσιά, τη Δήμητρα Γαλάνη, τον Σταμάτη Κόκοτα, τον Θέμη Ανδρεάδη - λίγο πριν αυτός αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στην ερμηνεία σατιρικών τραγουδιών που έφεραν την υπογραφή κυρίως του Γιάννη Λογοθέτη - και χορωδία. Να πούμε ότι Γαλάνη και Κόκοτας είχαν συμμετάσχει και στο «4.5.3.», ενώ η ίδια μαζί με τον Μητσιά ήταν οι ερμηνευτές του «Έχει ο Θεός» και η συνεργασία τους συνεχίστηκε με λαμπρά αποτελέσματα και στα επόμενα χρόνια.


Οι στίχοι ανήκουν στον Γιώργο Κανελλόπουλο, εκτός από δύο τραγούδια το ένα εκ των οποίων («Ήλιε μην κοιτάς») ακουγόταν την ίδια χρονιά στην κινηματογραφική ταινία «Ο βάλτος» του Ντίνου Δημόπουλου που υπογράφει και τους στίχους. Πρωταγωνιστές μεταξύ άλλων ήταν ο Γιάννης Βόγλης, η Βέρα Κρούσκα και ο Νότης Περγιάλης.


Ο εξαιρετικός αυτός δίσκος έβγαλε πέντε μεγάλες και διαχρονικές επιτυχίες: «Με λένε Γιώργο», «Συγνώμη που σ' αγάπησα πολύ», «Που θα πάει που θα βγει», «Ασ' τους να λένε» και «Να 'χα τα χρόνια σου». Επίσης, ακούστηκαν αρκετά και τα «Ήλιε μην κοιτάς» και «Χάρε σαν έλθεις», το οποίο επίσης «πέρασε» και στον κινηματογράφο το 1976 στο φιλμ «Το αγκίστρι».


Την ίδια περίοδο, ο Γιάννης Πάριος ηχογράφησε τα «Συγνώμη που σ' αγάπησα πολύ» και «Που θα πάει πού», με το τελευταίο να δίνει και τον τίτλο στον τρίτο προσωπικό του δίσκο που κυκλοφόρησε στις αρχές του 1974.


Στο εσώφυλλο υπάρχει «δισέλιδη» έγχρωμη φωτογραφία των συντελεστών. Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Μακράκη, η μακέτα του Δημήτρη Αρβανίτη και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Με λένε Γιώργο (Μ. Μητσιάς)

2. Συγνώμη που σ' αγάπησα (Δ. Γαλάνη)

3. Ο Δημητράκης (Θ. Ανδρεάδης)

4. Που θα πάει που θα βγει (Στίχοι Τ. Οικονόμου) (Μ. Μητσιάς)

5. Ήλιε μην κοιτάς (Στίχοι Ντ. Δημόπουλου) (Δ. Γαλάνη)

6. Να 'χα τα χρόνια σου (Στ. Κόκοτας)

7. Τι καλά (Θ. Ανδρεάδης)

8. Χάρε σαν έρθεις (Μ. Μητσιάς)

9. Ασ' τους να λένε (Στ. Κόκοτας)

10. Μοιάζω μ' αστείο (Δ. Γαλάνη)

11. Όσο υπάρχουνε αγάπες (Στ. Κόκοτας)

12. Βρέξε Θεέ μου (Χορωδία)



ΜΑΡΙΟΣ ΤΟΚΑΣ - ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΕΟΦΥΤΙΔΗΣ

«ΣΤΗ ΛΕΩΦΟΡΟ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ» (MINOS MSM 690)

Το πρώτο πράγμα που ζήτησε ο Μάριος Τόκας μόλις υπέγραψε αποκλειστικό συμβόλαιο συνεργασίας με την - τότε - MINOS ήταν ένας δίσκος με τη συμμετοχή του Γιάννη Πάριου, της Χαρούλας Αλεξίου και της Δήμητρας Γαλάνη. Κάποιοι τον κοίταξαν ...περίεργα, αλλά τελικώς αυτός έγινε πραγματικότητα τον Δεκέμβριο του 1987 με αφορμή την ερωτική ποίηση του μεγάλου ποιητή Λουί Αραγκόν και στίχους του Ανδρέα Νεοφυτίδη. Εκτός της «τριάδας», πήρε μέρος και ο αξέχαστος Διονύσης Θεοδόσης με τη βελούδινη φωνή που τόσο πρόωρα έφυγε από κοντά μας...


Μια τέτοια δουλειά σίγουρα δε θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητη και οι πωλήσεις ξεπέρασαν το «χρυσό» όριο των 50.000 αντιτύπων. Ο συνθέτης από την Κύπρο είχε ήδη καταθέσει τα διαπιστευτήριά του τα προηγούμενα χρόνια δημιουργώντας πανέμορφα τραγούδια που είχαν αγγίξει το κοινό («Φωνάζουν οι γειτόνοι», «Μόνος γυρίζω στη Σαλονίκη», «Η νύχτα μυρίζει γιασεμί», «Αννούλα του χιονιά» κ.α.) και με αυτό το δίσκο έρχεται η οριστική καθιέρωσή του στα μουσικά πράγματα της χώρας μας.

Από τη «Λεωφόρο της αγάπης» ακούστηκαν σχεδόν όλα τα τραγούδια, αλλά το κλασικότερο όλων είναι το «Εξαρτάται» το οποίο αρχικά ήταν προορισμένο για τον Γιάννη Πάριο. Ωστόσο, μόλις το άκουσε εκείνος υπέδειξε αμέσως στον Τόκα να το δώσει στη Χάρις Αλεξίου και φυσικά δικαιώθηκε, αφού η σπουδαία ερμηνεύτρια το περιλαμβάνει ακόμη και σήμερα στα προγράμματά της.


Εξαιρετικές στιγμές του άλμπουμ είναι τα «Έλενα», το υπέροχο ντουέτο Πάριου - Χαρούλας «Λεηλάτησέ με» και το «Κι όλο εγώ περίμενα» με τον Θεοδόση, χωρίς φυσικά να υστερούν τα υπόλοιπα. Ακούστηκαν πολύ και τα «Όποιο δρόμο και να πάρω», «Ζηλεύω» και μέσα στα χρόνια και η «Ξεχασμένη αποσκευή». Από τη συγκεκριμένη ερμηνευτική «τετράδα», μόνον ο Πάριος συνεργάστηκε εκ νέου με τον Τόκα και μάλιστα με τεράστια επιτυχία...

Η παραγωγή ήταν του Αχιλλέα Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο Polysound με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο. Φωνητικά κάνουν οι τέσσερις τραγουδιστές του δίσκου και η Καίτη Γαρμπή!


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Ζηλεύω (Γ. Πάριος)

2. Λεηλάτησέ με (Γ. Πάριος-Χ. Αλεξίου)

3. Κι όλο περίμενα (Δ. Θεοδόσης)

4. Όποιο δρόμο να πάρω (Δ. Γαλάνη)

5. Στη λεωφόρο της αγάπης (Γ. Πάριος)

6. Εξαρτάται (Χ. Αλεξίου)

7. Φοβάμαι (Δ. Γαλάνη)

8. Έλενα (Γ. Πάριος)

9. Το τριαντάφυλλο (Δ. Θεοδόσης)

10. Ξεχασμένη αποσκευή (Χ. Αλεξίου)




ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ


«12 ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ» (LYRA 3717)

Στο πλαίσιο της αναβίωσης του ρεμπέτικου τραγουδιού που παρατηρείται λίγο μετά τη μεταπολίτευση, τον Αύγουστο του 1975 ο Γιάννης Πουλόπουλος (κατ' εξοχήν εκπρόσωπος του «νέου κύματος» την προηγούμενη δεκαετία) κυκλοφορεί ένα δίσκο σε ανάλογο κλίμα, διαλέγοντας 12 σπουδαία κομμάτια που είχαν γράψει τη δική τους ιστορία στην ελληνική μουσική.

Η αλήθεια είναι ότι δεν πρόκειται εξ' ολοκλήρου για ρεμπέτικα, καθώς στο δίσκο υπάρχουν και λαϊκά της δεκαετίας του '60 αλλά και τα λεγόμενα «αρχοντορεμπέτικα», δοσμένα ιδανικά από τον δημοφιλή τραγουδιστή που αποδεικνύει την ευρεία ερμηνευτική γκάμα του παρά το γεγονός ότι σε όλη την περίοδο της καριέρας του ήταν στο «απέναντι στρατόπεδο» (έντεχνο) κι ελάχιστα είχε ασχοληθεί με το εν λόγω είδος.

Σημειωτέον ότι ήταν η τελευταία δουλειά του στη "LYRA" με την οποία ως τότε συνεργαζόταν περίπου δέκα χρόνια και είχε συντελέσει αποφασιστικά στην άνοδό της, όπως φυσικά και η ίδια η εταιρεία στη δική του. Επέστρεψε σ' αυτή το 1997 κι εκεί έκλεισε την πορεία του στη δισκογραφία λίγο πριν το 2000..

Την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση της ορχήστρας επιμελήθηκε ο Γιώργος Κατσαρός, ενώ δυστυχώς στο εσώφυλλο του άλμπουμ δεν αναγράφεται η παραμικρή λεπτομέρεια όσον αφορά τους υπόλοιπους συντελεστές (παραγωγός, στούντιο ηχογράφησης, ηχολήπτες, μουσικοί κ.τ.λ.). Παρόλα αυτά, ο δίσκος είναι πολύ καλός και ορισμένα από τα τραγούδια που περιλαμβάνει ακούστηκαν αρκετά και με τη φωνή του Πουλόπουλου...
Τα τραγούδια του δίσκου

1. Τράβα αμαξά μες στη βροχή (Απ. Χατζηχρήστου - Χ. Βασιλειάδη)

2. Με το βουνό θα γίνω φίλος (Λ. Νταράλα - Ευ. Πρέκα)

3. Ζούσα μοναχός χωρίς αγάπη (Δ. Γκόγκου - Μπαγιαντέρα)

4. Τα ματόκλαδά σου λάμπουν (Μ. Βαμβακάρη)

5. Όποια και να 'σαι (Απ. Καλδάρα - Γ. Σαμολαδά)

6. Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι (Απ. Καλδάρα)

7. Η αχάριστη (Β. Τσιτσάνη)

8. Εγώ είμαι ένα παλιόπαιδο (Π. Γαβαλά)

9. Ο ναύτης (Γ. Μητσάκη)

10. Τι όμορφη που είσαι όταν κλαις (Στ. Χρυσίνη - Χρ. Κολοκοτρώνη)

11. Δώδεκα η ώρα θα 'ρθω βρε Μαριώ (Β. Τσιτσάνη)

12. Σαν μαγεμένο το μυαλό μου (Δ. Γκόγκου - Μπαγιαντέρα)



ΓΛΥΚΕΡΙΑ

«ΑΠΟ ΤΗ ΣΜΥΡΝΗ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ» (LYRA 3760)

Πρόκειται ουσιαστικά για τη συνέχεια των «Σμυρναίικων» που είχαν κυκλοφορήσει περίπου δύο χρόνια πριν από αυτό το άλμπουμ, που εκδόθηκε το χειμώνα του 1983. Δε διαφέρει ως προς το μουσικό του ύφος από το προηγούμενο, καθώς κι εδώ περιλαμβάνονται τραγούδια των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα γραμμένα από συνθέτες που είτε «έδρασαν» στη Σμύρνη και με την καταστροφή του 1922 ήλθαν στον Πειραιά, είτε ήταν γηγενείς Πειραιώτες.

Αυτός ο δίσκος δεν είχε την εμπορική επιτυχία των «Σμυρναίικων», ωστόσο έδωσε τη δυνατότητα στη Γλυκερία να ξεδιπλώσει την εξαιρετική φωνή της σε όλο της το εύρος και ακούγοντάς την, νομίζεις ότι ακούς τις παλιές Σμυρνιές στους ήχους του γραμμοφώνου. Πιστεύω ότι τουλάχιστον τα τελευταία πενήντα χρόνια και με εξαίρεση την Χάρις Αλεξίου και την Ελευθερία Αρβανιτάκη, καμία δε μπόρεσε να ερμηνεύσει τέτοιου είδους κομμάτια όπως η τραγουδίστρια από το Άγιο Πνεύμα Σερρών. Σίγουρα θα τα κατάφερνε θαυμάσια και η Ελένη Βιτάλη, αλλά - τουλάχιστον δισκογραφικά - δεν το επιχείρησε...


Θυμάμαι ότι την εποχή της έκδοσης του άλμπουμ ακουγόταν πολύ το «Καραμπιμπερίμ» και σημειωτέον ότι το 1983 η Γλυκερία είχε ήδη αρχίζει ν' αλλάζει τα δεδομένα στη νυχτερινή διασκέδαση της Αθήνας, κάνοντας μουσικό στέκι της την περίφημη «Όμορφη νύχτα» στο Γαλάτσι. Προς το τέλος εκείνης της χρονιάς βγήκε σε μονό δίσκο η ζωντανή ηχογράφηση ενός μέρους του προγράμματος και οι πωλήσεις ξεπέρασαν τις 350.000 αντίτυπα!


Για να επιστρέψουμε στη δισκογραφική δουλειά που εξετάζουμε, συμμετέχουν σπουδαίοι σολίστ όπως μεταξύ άλλων ο Γιώργος Κόρος στο βιολί, ο Αριστείδης Μόσχος στο σαντούρι, ο Χρήστος Νικολόπουλος στο μπουζούκι, ο Βαγγέλης Κονιτόπουλος στο λαούτο και ο Λάζαρος Κουλαξίζης στο ακορντεόν (μόνιμος στην ορχήστρα της Γλυκερίας).


Η μουσική επιμέλεια και η διεύθυνση ήταν του συζύγου της τραγουδίστριας Στέλιου Φωτιάδη, ενώ την παραγωγή επιμελήθηκε ο Δημήτρης Ράνιος. Η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο της Columbia με ηχολήπτη τον Τάκη Φιλιππίδη.

Στο εσώφυλλο του άλμπουμ υπάρχουν αναλυτικά οι στίχοι των τραγουδιών και παλιές καρτ-ποστάλ από το λιμάνι του Πειραιά, όπως και στο οπισθόφυλλο οι οποίες συνοδεύονται κι από αντίστοιχες της Σμύρνης.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Γκελ-γκελ αμάν (Παραδοσιακό Σμύρνης)

2. Καραμπιμπερίμ (Σπ. Περιστέρη - Γ. Παπαϊωάννου)

3. Βάλε με στην αγκαλιά σου (Ευ. Παπάζογλου)

4. Κατσιβέλα (Γ. Μητσάκη)

5. Χήρα η μοντέρνα (Π. Τούντα)

6. Ο μεμέτης (Παραδοσιακό)

7. Από ξένο τόπο (Παραδοσιακό Σμύρνης)

8. Πασαλιμανιώτισσα (Π. Τούντα)

9. Μες της Αθήνας τις ομορφιές (Κ. Σκαρβέλη)

10. Η μικρή του καμηλιέρη (Απ. Χατζηχρήστου)

11. Η Μαρίτσα η Σμυρνιά (Παραδοσιακό)

12. Η Ξαβεριώτισσα (Δ. Γκόγκου - Μπαγιαντέρα)



«ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗ» (LYRA 3375)

Θα σας διηγηθώ ένα σύντομο περιστατικό. Ήταν Χριστούγεννα του 1984 όταν ο πατέρας μου έφερε στο σπίτι αυτό τον δίσκο, παρακινημένος από ένα συνάδελφο στο γραφείο που του είχε μιλήσει για μια «νέα λαϊκή τραγουδίστρια». Την Ελευθερία Αρβανιτάκη τότε δεν τη γνωρίζαμε ως αυθύπαρκτη προσωπικότητα στο τραγούδι, απλώς την είχε πάρει το μάτι μας στις κατά καιρούς τηλεοπτικές εμφανίσεις της με την «Οπισθοδρομική κομπανία». Τον βάζουμε λοιπόν στο πικάπ και μόλις την ακούω, με την αφέλεια ενός παιδιού επτάμισι ετών που ήμουν τότε ρωτάω: «Μπαμπά, αυτή γιατί ...τσιρίζει έτσι;»!
Τα χρόνια πέρασαν και φυσικά μεγαλώνοντας άλλαξα άρδην άποψη για μιαν από τις σπουδαιότερες ερμηνεύτριες του 20ού αιώνα. Κάθε φορά που ακούω το δίσκο, τη θαυμάζω όλο και περισσότερο. Είναι γνήσια απόγονος των παλαιών μεγάλων ρεμπετισσών και θυμίζει περισσότερο την αξέχαστη Μαρίκα Νίνου, ειδικά όταν τραγουδά «Το μωρό μου» που είχε πει εκείνη σε πρώτη εκτέλεση.

Το άλμπουμ κυκλοφόρησε το φθινόπωρο του 1984 και ήταν η πρώτη προσωπική δουλειά της Αρβανιτάκη, η οποία για τρία χρόνια ήταν απλώς η τραγουδίστρια της «Οπισθοδρομικής κομπανίας». Περιέχει τραγούδια που κατά βάση τα έλεγε και στο πάλκο μαζί με τους υπόλοιπους συντελεστές του σχήματος και ακολουθεί το στυλ που είχε δημιουργήσει μέσα από τις ως τότε εμφανίσεις της. Τα περισσότερα από αυτά είναι πασίγνωστα, ενώ κάποια άλλα ξαναβγήκαν στην επιφάνεια με τη δική της φωνή, όπως για παράδειγμα το «Αράπικο λουλούδι» του Βασίλη Τσιτσάνη ή το «Θα σπάσω κούπες». Αυτά ανασύρθηκαν από τα αρχεία των Παναγιώτη Κουνάδη, Δημήτρη Ράνιου και Σπύρου Παπαϊωάννου.


Γενικότερα, πρόκειται για έναν εξαιρετικό δίσκο με σπουδαίες ερμηνείες από την Ελευθερία, η οποία παρά το γεγονός ότι μέσα στις δυόμισι δεκαετίες της καριέρας της ερμήνευσε με μεγάλη επιτυχία πολλά είδη τραγουδιών, κατά τη γνώμη μου εξακολουθεί να παραμένει καθαρά λαϊκή τραγουδίστρια.


Η παραγωγή ήταν του Άγγελου Σφακιανάκη (μέλους της «Οπισθοδρομικής») και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο Polysound με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο και βοηθούς τους Δημήτρη Κατσούλα και Γαβριήλ Παντζή, ο οποίος έκανε και το remixing. Δεύτερες φωνές κάνουν οι Γ. Σακελλαρίου, Σ. Στρατηγόπουλος, Α. Τσεκούρας και Γ. Κούτρας, ενώ τη μουσική επιμέλεια είχε η «Οπισθοδρομική κομπανία».

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Μες στη χασάπικη αγορά (Μ. Βαμβακάρη)

2. Αράπικο λουλούδι (Β. Τσιτσάνη)

3. Με πήρε το ξημέρωμα στους δρόμους

4. Θα σπάσω κούπες (Παλιό λαϊκό)

5. Το κορίτσι απόψε θέλει (Χρ. Κολοκοτρώνη - Ι. Τατασόπουλου)

6. Δε με πόνεσε κανείς (Παραδοσιακό Ανατολής - Διασκευή Μπ. Μπακάλη - Δ. Γκούτη)

7. Το μωρό μου (Γ. Κλουβάτου - Χ. Βασιλειάδη)

8. Ναργιλέ μου παινεμένε (Ευ. Παπάζογλου)

9. Τσιγάρο λαϊκό (Απ. Καλδάρα)

10. Χρόνια τώρα μακριά σου λιώνω (Στ. Ατταλίδη - Γ. Βασιλειάδη)

11. Εσύ 'σαι η αιτία που υποφέρω (Μ. Χιώτη)

12. Μοιάζεις κι εσύ σαν θάλασσα (Μ. Χιώτη)




ΣΤΕΛΙΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ - ΓΛΥΚΕΡΙΑ

«ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ ΚΟΙΤΑ ΜΕ » (LYRA 3325)

Πραγματικά λατρεύω αυτόν το δίσκο, ο οποίος είναι και ο πρώτος προσωπικός της Γλυκερίας που χωρίς αμφιβολία συγκαταλέγεται μέσα στις πέντε μεγαλύτερες γυναικείες φωνές των τελευταίων τριάντα χρόνων. Μπορεί οι επόμενες δουλειές της να έφτασαν σε απίστευτους αριθμούς πωλήσεων, πιστεύω όμως ότι η συγκεκριμένη περιλαμβάνει σε γενικές γραμμές περισσότερα καλά τραγούδια ασχέτως αν τα περισσότερα από αυτά δεν έγιναν ευρέως γνωστά.
Η πρώτη έκπληξη έρχεται από το όνομα του συνθέτη, που είναι ο Στέλιος Φωτιάδης. Σύζυγος της τραγουδίστριας και χωρίς ιδιαίτερη σχέση με το λαϊκό τραγούδι -αφού η θητεία του στα ροκ συγκροτήματα «Νοστράδαμος» και «Βόρειοι» στη δεκαετία του ’70 δεν του επέτρεπε κάτι τέτοιο- ξαφνιάζει ευχάριστα δημιουργώντας πολύ ωραία λαϊκά κομμάτια αλλά και «λαϊκότροπες» μπαλάντες. Η ερμηνεία της Γλυκερίας είναι ιδανική και καταθέτει με το «καλημέρα» τα διαπιστευτήρια μιας σπουδαίας φωνής που έγραψε τη δική της μεγάλη ιστορία στο χώρο.

Ο δίσκος κυκλοφόρησε το 1980, σε μιαν εποχή που ήδη η τραγουδίστρια είχε αρχίσει να γίνεται γνωστή από τις εμφανίσεις της στις μπουάτ της Πλάκας δίπλα στον Γιώργο Νταλάρα που ουσιαστικά την ανακάλυψε. Εξάλλου, είχε αφήσει καλές εντυπώσεις στη συμμετοχή της στο άλμπουμ «Μη κάνεις όνειρα τρελά» του Απόστολου Καλδάρα το 1978, όπου μοιραζόταν παλιά και νεότερα τραγούδια του συνθέτη με τον Γιώργο Γερολυμάτο. Επίσης, συμμετείχε ως Γλυκερία Λιβανού σε «τουριστικούς» ή «εορταστικούς» δίσκους στην “Columbia” τραγουδώντας σε δεύτερη εκτέλεση επιτυχίες της εποχής, καθώς και τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη.


Όπως ήδη ανέφερα, μου αρέσει πολύ αυτός ο δίσκος και ειδικά ορισμένα κομμάτια όπως τα «Κάποια γιορτή», «Ο μπαγλαμάς», «Παραπονάκι μου», «Απόψε πάλι σε θυμάμαι» και «Του κόσμου οι πασχαλιές». Είναι κρίμα που δεν «πέρασαν» στον πολύ κόσμο, νομίζω όμως ότι ποτέ δεν είναι αργά για να’ ανακαλυφθούν και να πάρουν τη θέση που τους αξίζει.

Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Μακράκη και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της “Columbia” με ηχολήπτες τους Στέλιο Γιαννακόπουλο και Τάκη Φιλιππίδη.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Κάποια γιορτή (Κ. Ντούμου)

2. Ο μπαγλαμάς (Σ. Αλιβιζάτου)

3. Βροχή στα μάτια (Π. Φαλάρα)

4. Το πρόγραμμα τελείωσε (Σ. Αλιβιζάτου)

5. Παρασκευή (Κ. Ντούμου)

6. Την Κυριακή παντρεύομαι (Π. Φαλάρα)

7. Παραπονάκι μου (Π. Φαλάρα)

8. Απόψε πάλι σε θυμάμαι (Π. Φαλάρα)

9. Βρε πώς άλλαξε ο κόσμος (Π. Φαλάρα)

10. Του κόσμου οι πασχαλιές (Δ. Ιατρόπουλου)

11. Πήρε το όνειρο ο καιρός (Π. Φαλάρα)

12. Στα μάτια κοίτα με (Κ. Ντούμου)



ΤΣΙΤΣΑΝΗΣ - ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ - ΚΟΚΟΤΑΣ

«ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ»

(MINOS MSM 600)

Ίσως η καλύτερη ολοκληρωμένη δισκογραφική δουλειά του Σταμάτη Κόκοτα, πέρα από τα πανέμορφα και διαχρονικά τραγούδια που είχε πει στα πρώτα χρόνια της καριέρας του. Ένας τραγουδιστής που πέρα από την εξαιρετική φωνή του είχε απασχολήσει το κοινό με τις εκκεντρικές του εμφανίσεις (οι περίφημες φαβορίτες, μακριά μαλλιά, πανάκριβα κοστούμια, δηλώσεις που συζητήθηκαν κ.τ.λ.) συνεργάζεται με τον Μίκη Θεοδωράκη για πρώτη (και τελευταία) φορά τον Δεκέμβριο του 1985 και μάλιστα σε καινούργια τραγούδια, τα οποία είναι το ένα καλύτερο από το άλλο.
Πάντως, έχω την εντύπωση ότι αυτά προορίζονταν για τον Γιάννη Πάριο που εκείνη την εποχή επρόκειτο να κάνει ένα δίσκο με τον μεγάλο συνθέτη σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου. Ο ίδιος ο στιχουργός σε παλαιότερη συνέντευξή του είχε αναφέρει ότι ο ερμηνευτής είχε προβάρει κάποια τραγούδια και όλα ήταν έτοιμα, αλλά εντελώς ξαφνικά η δουλειά ματαιώθηκε και δεν έγινε ποτέ. Το περίεργο είναι ότι όσες φορές ο Πάριος ρωτήθηκε για ποιο λόγο, απέφυγε ν’ απαντήσει και τόνισε ότι δεν πρόκειται να αποκαλύψει ποτέ το γιατί…
Εν πάση περιπτώσει, απλώς υποθέτω ότι τα πέντε καινούργια κομμάτια του Θεοδωράκη που περιλαμβάνονται στον δίσκο που εξετάζουμε επρόκειτο να τα πει ο Πάριος, διότι ταιριάζουν απολύτως στο στυλ του. Φυσικά, η ερμηνεία του Κόκοτα είναι ιδανική και σίγουρα τα τραγούδια δεν «κακόπεσαν»…

Από εκεί και πέρα, υπάρχουν και οι πέντε τελευταίες δημιουργίες του αείμνηστου Βασίλη Τσιτσάνη που γράφτηκαν ειδικά για τον τραγουδιστή λίγο καιρό πριν φύγει για πάντα. Είναι συγκινητική η εισαγωγή της δεύτερης πλευράς του δίσκου, με τον ίδιο τον συνθέτη να προβάρει το «Με παρέσυρε εκείνη» και στη συνέχεια ν’ ακολουθεί η «κανονική» εκτέλεση. Επίσης, περιλαμβάνεται κι ένα τραγούδι από τη «Φαίδρα».
Η ενορχήστρωση και η διεύθυνση της ορχήστρας είναι του Μίκη Θεοδωράκη, την παραγωγή έκανε ο Γιώργος Μακράκης και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο “ECHO” με ηχολήπτη τον Τάκη Φιλιππίδη.


Τα τραγούδια του δίσκου

Πλευρά Θεοδωράκη (στίχοι Λ. Παπαδόπουλου)


1. Κι αν θα μου φύγεις

2. Έβγαλα στο σφυρί τα χάδια

3. Φύτεψα δυο φιλιά

4. Παλιό τελωνείο

5. Ο έρωτας



Πλευρά Τσιτσάνη



6. Με παρέσυρε εκείνη

7. Βράδια αγαπημένα

8. Ψυχή μοβόρα

9. Εφτά φορές με πρόδωσες

10. Γαλανομάτα

11. Δάκρυσαν τα σεντόνια μου (Μ. Θεοδωράκη-Αγγ. Ελευθερίου)



ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΡΑΛΗΣ - ΘΟΔΩΡΟΣ ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ - ΕΛΕΝΗ ΒΙΤΑΛΗ:

«ΩΡΑ ΕΛΛΑΔΟΣ» (MINOS MSM 619)

Από τους καλύτερους λαϊκούς δίσκους της δεκαετίας του ’80, με μιαν Ελένη Βιτάλη στις καλύτερες στιγμές της να ξεδιπλώνει τη μοναδική φωνή της και να δίνει πνοή σε πολύ καλά τραγούδια που έγραψαν για κείνη ο Γιάννης Καραλής και ο Θόδωρος Καμπουρίδης, δύο συνθέτες με εντελώς διαφορετικές επιρροές και με το δικό τους ξεχωριστό στυλ.
Θυμάμαι ότι το καλοκαίρι του 1986 (η δουλειά κυκλοφόρησε τον Απρίλιο εκείνης της χρονιάς) τέσσερα-πέντε από αυτά ακούγονταν διαρκώς σε ραδιόφωνα, ταβέρνες, εστιατόρια, ακόμη και μπαρ. «Κύριε αστυφύλακα», «Ο γυναικάς» (δύο εκπληκτικά ζεϊμπέκικα), «Της ζωής σου τα γραμμάτια», «Ώρα Ελλάδος» και «Τα καλύτερά μας χρόνια» συγκαταλέγονται ανάμεσα στα καλύτερα κομμάτια που έχει πει η σπουδαία ερμηνεύτρια και τα ακούω πάντα με μεγάλη ευχαρίστηση.
Ουσιαστικά, πρόκειται για τον τελευταίο «καθαρόαιμο» λαϊκό δίσκο της Βιτάλη η οποία στα επόμενα χρόνια στράφηκε σε άλλα είδη και μόνο σποραδικά ηχογράφησε τέτοιου ύφους τραγούδια. Κρίμα πάντως, γιατί είναι γνήσια λαϊκή τραγουδίστρια ασχέτως αν ερμήνευσε καταπληκτικά και μπαλάντες όπως ο «Ξαφνικός έρωτας».

Σε γενικές γραμμές η «Ώρα Ελλάδος» ακούγεται ευχάριστα και είναι ιδανική για να σας φτιάξει τη διάθεση και το κέφι. Η παρουσία και μόνο της Ελένης Βιτάλη φτάνει και περισσεύει…


Στο οπισθόφυλλο του δίσκου πέρα από μια φωτογραφία της τραγουδίστριας με τους δύο δημιουργούς, υπάρχει κι ένα εκτενές σημείωμά της όπου με το γνωστό σαρκαστικό ύφος της περιγράφει τη γνωριμία της με τον Γιάννη Καραλή στην Πλάκα και τις εμπειρίες της με τον Θόδωρο Καμπουρίδη, ενώ ευχαριστεί όσους δούλεψαν για το άλμπουμ.


Η παραγωγή ήταν του Ηλία Μπενέτου και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο “SIGMA SOUND” με ηχολήπτες τον Δημήτρη Κατσούλα και τον Γιώργο Σκιαδά που έκανε και το remix.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Τα καλύτερά μας χρόνια (Θ. Καμπουρίδη-Γ. Δαμιανάκη)

2. Κύριε αστυφύλακα (Γ. Καραλή)

3. Τώρα ξέρω ότι φταίω (Ελ. Βιτάλη-Θ. Καμπουρίδη-Ελ. Βιτάλη)

4. Υποχωρείς (Γ. Καραλή)

5. Ώρα Ελλάδος (Γ. Καραλή)

6. Μπαινοβγαίνεις μες στο σπίτι μου (Θ. Καμπουρίδη-Χ. Κώστα)

7. Της ζωής σου τα γραμμάτια (Θ. Καμπουρίδη-Δ. Ξανθόπουλου)

8. Ο γυναικάς (Γ. Καραλή)

9. Τρελαίνεται η άνοιξη (Γ. Καραλή)

10. Τα Σόδομα (Γ. Καραλή)

11. Ελληνάκι πατριώτη (Θ, Καμπουρίδη-Ελ. Βιτάλη)

12. Για δουλειά δεν ξαναπάω (Θ. Καμπουρίδη-Γ. Μπορμπουδάκη)




ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ


«Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ ΤΡΑΓΟΥΔΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΑΛΔΑΡΑ» (MINOS MSM 133)

Για σκεφθείτε ένα τραγουδιστή 22 ετών στη σημερινή εποχή να κάνει δίσκο με 12 από τα μεγαλύτερα λαϊκά τραγούδια που γράφτηκαν ποτέ. Ούτε που πρόκειται ν' ασχοληθεί κάποιος μαζί του και θα τον πουν και «ντεμοντέ».

Πριν από 36 χρόνια όμως, τα πράγματα δεν ήταν έτσι. Ο Γιώργος Νταλάρας στα 22 του ηχογράφησε μερικές από τις σπουδαιότερες δημιουργίες του Απόστολου Καλδάρα και μέσω της φωνής του τις πέρασε στις νεότερες γενιές, κάνοντας μάλιστα πολλούς να τις ταυτίζουν με τον ίδιο κι όχι με τους τραγουδιστές που τις είπαν σε πρώτη εκτέλεση.


Τον Απρίλιο του 1971 λοιπόν, ο σπουδαίος ερμηνευτής ήταν ήδη γνωστός από τις συνεργασίες του με τον Σταύρο Κουγιουμτζή, τον Μάνο Λοΐζο και λιγότερο τον Γιώργο Μητσάκη. Παράλληλα, έχει τραγουδήσει και τη «Φαντασία» του Καλδάρα σε στίχους της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου κι αυτό το κομμάτι ήταν η αφετηρία για ετούτο το δίσκο. Συν τοις άλλοις, αποτελεί την πρώτη απόπειρα του Νταλάρα να αναβιώσει παλιά λαϊκά κομμάτια, προσπάθεια που θα κορυφωθεί το 1975 με το διπλό άλμπουμ «50 χρόνια ρεμπέτικο τραγούδι» όπως και με άλλες αντίστοιχες ηχογραφήσεις στα κατοπινά χρόνια.


Ο συνθέτης από τα μέσα της δεκαετίας του '60 είχε ξεκινήσει επανακτελέσεις γνωστών τραγουδιών του με νέες - τότε - φωνές, πιστεύοντας ότι αυτά μπορούν να «ζήσουν» μόνον αν ακουστούν από καινούργια παιδιά. Έπραξε λοιπόν το ίδιο και με τον Νταλάρα, ο οποίος αποδίδει εξαιρετικά έντεκα από τα πιο γνωστά κομμάτια του «θείου» (όπως τον έλεγε) σε σημείο που να τολμάμε να τον συγκρίνουμε με τους πρώτους διδάξαντες. Τέσσερα από αυτά πρωτοτραγούδησε ο Στέλιος Καζαντζίδης, ενώ υπάρχει κι ένα καινούργιο - εκείνη την εποχή - τραγούδι που είχε κυκλοφορήσει δυο χρόνια πριν (1969) στις 45 στροφές. Πρόκειται για το «Φορτώθηκα τις τύψεις μου», όπου ο Καλδάρας τραγουδά τις χαμηλές νότες και ο Νταλάρας τις ψηλές μια και ήταν πολύ νέος για τις πρώτες...!
Αν θα έμπαινα στον πειρασμό να ξεχωρίσω κάτι από αυτό τον καταπληκτικό δίσκο, θα διάλεγα την εξαιρετική διασκευή του «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι» με το βιολοντσέλο του Σωτήρη Ταχιάτη και το σαντούρι του Τάσου Διακογιώργη να δεσπόζουν στην εισαγωγή.
Την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση της ορχήστρας επιμελήθηκε φυσικά ο συνθέτης, δίνοντας νέα πνοή σε παλιά αλλά όχι ξεχασμένα τραγούδια.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι

2. Εβίβα ρεμπέτες

3. Εγώ ποτέ δεν αγαπώ (Κ. Βίρβου)

4. Γιατί πονάς και βασανίζεσαι (Κ. Βίρβου)

5. Είμαι ένα κορμί χαμένο (Κ. Βίρβου)

6. Μένα με λένε Περικλή (Κ. Βίρβου)

7. Ένα τραγούδι απ' τ' Αλγέρι

8. Ποιος θα με πληροφορήσει (Ευτ. Παπαγιαννοπούλου)

9. Είπα να σβήσω τα παλιά (Αιμ. Σαββίδη)

10. Θα βρω μουρμούρη μπαγλαμά (Ευτ. Παπαγιαννοπούλου)

11. Φορτώθηκα τις τύψεις μου

12. Απ' τα ψηλά στα χαμηλά (Ευτ. Παπαγιαννοπούλου)



ΜΑΡΙΝΕΛΛΑ:

«Η ΜΑΡΙΝΕΛΛΑ ΣΕ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΒΕΜΠΟ»

(PHILIPS 6483200)

Δίσκος - φόρος τιμής από τη Μαρινέλλα στη Σοφία Βέμπο, η οποία αποτέλεσε για εκείνη πρότυπο όταν έκανε τα πρώτα της βήματα στο χώρο. Κυκλοφόρησε στις 3 Μαρτίου του 1980 με την ενορχηστρωτική επιμέλεια του Κώστα Κλάββα, η οποία έδωσε στα τραγούδια φρεσκάδα και ζωντάνια κι ακούγοντάς τα, νομίζεις ότι γράφτηκαν εκείνη τη χρονιά.


Το να μιλήσουμε για την ερμηνεία της Μαρινέλλας, νομίζω ότι είναι εντελώς περιττό. Είναι η δεύτερη φορά που η «μεγάλη κυρία» στρέφει το βλέμμα της στο παρελθόν του ελληνικού τραγουδιού, αφού το 1972 είχαν κυκλοφορήσει τα «Αθάνατα ρεμπέτικα» και οκτώ χρόνια αργότερα κάνει το ίδιο, τούτη τη φορά για τα «ελαφρά». Το 1984 θα ακολουθήσει και μια τρίτη απόπειρα με το διπλό δίσκο «Μεγάλες στιγμές».


Τα κομμάτια του άλμπουμ είναι όλα πασίγνωστα και δε χρειάζονται οι παραμικρές συστάσεις για την αξία τους. Μάλιστα, το ένα από αυτά («Ο άνθρωπός μου») είχε τραγουδήσει η Μαρινέλλα το 1956 όταν περνούσε από ακρόαση για να δει αν μπορεί να γίνει τραγουδίστρια και το πέρασε στη δισκογραφία 24 χρόνια μετά...

Στο εσώφυλλο του δίσκου περιλαμβάνονται φωτογραφίες της ερμηνεύτριας με τη Σοφία Βέμπο και τον Μίμη Τραϊφόρο, ο οποίος υπογράφει το κείμενο που υπάρχει στο οπισθόφυλλο εξυμνώντας τις δύο μεγάλες κυρίες του ελληνικού τραγουδιού κι έχει γράψει τους στίχους των δέκα από τα δώδεκα κομμάτια.


Η παραγωγή ήταν του Φίλιππου Παπαθεοδώρου και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο Polysound (24 κανάλια) με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Σβήσε το φως (Λ. Ραπίτη-Μ. Τραϊφόρου)

2. Ο άνθρωπός μου (Μ. Θεοφανίδη-Μ. Τραϊφόρου)

3. Να με πέρνανε τα σύννεφα (Λ. Ραπίτη-Μ. Τραϊφόρου)

4. Θα καθόμουνα πλάι σου (Μ. Σουγιούλ-Χρ. Γιαννακόπουλου-Αλ. Σακελλάριου)

5. Χαράμι (Μ. Σουγιούλ-Μ. Τραϊφόρου)

6. Ερήνη (Κ. Γιαννίδη-Μ. Τραϊφόρου)

7. Η ταμπακέρα (Ι. Ριτσιάρδη-Μ. Τραϊφόρου-Γ. Γιαννακόπουλου)

8. Σ' αγαπώ και μ' αρέσει η ζωή (Μ. Θεοφανίδη-Μ. Τραϊφόρου)

9. Για σένα (Θ. Λυκιαρδόπουλου-Μ. Τραϊφόρου)

10. Πάρε πια το δρόμο σου (Α. Σμυρναίου-Μ. Τραϊφόρου)

11. Ομόνοια πλας (Μ. Θεοφανίδη-Γ. Ασημακόπουλου-Β. Σπυρόπουλου-Π. Παπαδούκα)

12. Κάποιος κάπου κάποτε (Μ. Θεοφανίδη-Γ. Γιαννακόπουλου-Μ. Τραϊφόρου)


ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ:

«ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΘΥΜΑΜΑΙ...» (MINOS MSM 439)

Πρόκειται για έναν εξαιρετικό δίσκο που κατά κάποιο τρόπο επαναφέρει τον Γιάννη Πουλόπουλο στα γνωστά «λημέρια» του. Ως γνωστόν, ο σπουδαίος τραγουδιστής ήταν ένας από τους κατ' εξοχήν εκπροσώπους του «Νέου κύματος» τη δεκαετία του '60, ωστόσο από τα μέσα εκείνης του '70 είχε αλλάξει εντελώς πορεία ερμηνεύοντας κατά κύριο λόγο «μεταγλωττισμένα» κομμάτια που πάντως γνώρισαν τεράστια επιτυχία.


Τον Απρίλιο του 1982 λοιπόν αποφασίζει να κάνει μια «βουτιά» στο παρελθόν και να πει τραγούδια που σημάδεψαν μιαν ολόκληρη εποχή. Το εγχείρημα πέτυχε απολύτως, αφού οι πωλήσεις του άλμπουμ ξεπέρασαν το «χρυσό» όριο των 50.000 αντιτύπων κι αυτά τα υπέροχα κομμάτια κέρδισαν εκ νέου μια θέση στα μουσικά πράγματα της εν λόγω περιόδου, τα οποία είχαν ήδη αρχίσει να φανερώνουν τα πρώτα σημάδια της φθοράς...


Ο δίσκος περιλαμβάνει 16 κομμάτια, εκ των οποίων το ένα ήταν εκείνο που έκανε γνωστό τον Πουλόπουλο στο κοινό: Πρόκειται για το μοναδικό «Το ψωμί είναι στο τραπέζι» που είχε ερμηνεύσει ο ίδιος το 1963 στη θεατρική παράσταση «Η γειτονιά των αγγέλων» με πρωταγωνιστές τη Τζένη Καρέζη και τον Νίκο Κούρκουλο. Τα υπόλοιπα 15 ανήκουν περίπου στην ίδια περίοδο, δηλαδή στα μέσα της δεκαετίας του '60 και στην άνθηση του «Νέου κύματος» και καλύπτουν το φάσμα όλων των σπουδαίων συνθετών της.

Τη μουσική επιμέλεια, την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση της ορχήστρας ανέλαβε άλλος ένας εκπρόσωπος αυτής της εποχής, ο Γιάννης Σπανός που συνοδεύει τον τραγουδιστή παίζοντας πιάνο, με τους Κώστα Νικολόπουλο και Στέλιο Καρύδα στις κιθάρες. Ουσιαστικά οι τρεις τους αποτελούν και την ορχήστρα που είναι λιτή και απέριττη, προσδίδοντας ένα διαφορετικό τόνο στην όλη δουλειά.

Παραγωγός ήταν ο Σπύρος Ράλλης, που υπογράφει και το συνοδευτικό κείμενο στο οπισθόφυλλο του δίσκου αναφερόμενος στο σκεπτικό με το οποίο έγινε. Η ηχογράφηση έλαβε χώρα στο στούντιο Polysound με ηχολήπτες τους Γαβρίλη Παντζή, Δημήτρη Κατσούλα και βοηθό τον Δημήτρη Καραβάκη, ενώ στις δεύτερες φωνές είναι η Πένυ Ξενάκη.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Πάει κι αυτή η Κυριακή (Λ. Παππά-Γ. Αργύρη)

2. Αγάπη για το καλοκαίρι (Γ. Σπανού-Γ. Παπαστεφάνου)

3. Κι αν σ' αγαπώ δεν σ' ορίζω (Γ. Σπανού-Γ. Παπαστεφάνου)

4. Δακρυσμένα μάτια (Μ. Θεοδωράκη-Γ. Θεοδωράκη)

5. Το αστέρι του βοριά (Μ. Χατζιδάκι-Ν. Γκάτσου)

6. Μη μιλάς άλλο γι' αγάπη (Δ. Σαββόπουλου)

7. Το ψωμί είναι στο τραπέζι (Μ. Θεοδωράκη-Ι. Καμπανέλλη)

8. Μια Παναγιά (Μ. Χατζιδάκι-Ν. Γκάτσου)

9. Μια φορά θυμάμαι (Γ. Σπανού-Γ. Παπαστεφάνου)

10. Ήσουν καμάρι της αυγής (Μ. Χατζιδάκι-Ν. Γκάτσου)

11. Όμορφη πόλη (Μ. Θεοδωράκη-Γ. Θεοδωράκη)

12. Άσπρα καράβια (Γ. Σπανού-Σ. Σκίπη)

13. Παράπονο (Μ. Θεοδωράκη-Δ. Χριστοδούλου)

14. Βαρκαρόλα (Στ. Ξαρχάκου-Β. Γκούφα)

15. Γκρεμισμένα σπίτια (Γ. Μαρκόπουλου-Ν. Περγιάλη)

16. Θυμήσου τον Σεπτέμβρη (Γ. Σπανού-Γ. Παπαστεφάνου)



ΠΑΣΧΑΛΗΣ


«ΦΙΛΟΙ ΚΑΙ ΑΔΕΛΦΟΙ» (PHILIPS 6331057)

Για να πω την αλήθεια, η ποπ μουσική και γενικότερα αυτού του ύφους τα κομμάτια δεν είναι και το καλύτερό μου. Ωστόσο, από πολύ μικρός συμπάθησα τον Πασχάλη και κάθε φορά που τον βλέπω ή τον ακούω, κάθομαι και τον απολαμβάνω. Μου αρέσει το στυλ του, το ότι είναι συνεχώς χαμογελαστός, ευγενέστατος και φυσικά διαθέτει μιαν εξαιρετική φωνή που παραμένει αναλλοίωτη μέσα στα χρόνια, καθώς και διαχρονικά τραγούδια πολλά από τα οποία αγαπώ ιδιαίτερα.


Διάλεξα αυτό το δίσκο γιατί θυμάμαι να τον ακούω σχεδόν από μωρό. Όπως μου είπαν αργότερα οι γονείς μου, τους τον έφερε δώρο ένας φίλος και τον κράτησαν ...κατ' ανάγκη αφού ούτε κι εκείνοι είναι fan της ποπ! Δε θα ξεχάσω ότι στο νηπιαγωγείο μου είχε κολλήσει το «Σουζάν» λόγω μιας συμμαθήτριάς μου που την έλεγαν Σουζάνα και μου άρεσε πολύ!!!


Το άλμπουμ κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1973 και είναι το δεύτερο προσωπικό του Πασχάλη Αρβανιτίδη, ο οποίος είχε διαγράψει μια λαμπρή πορεία με τους περίφημους "Olympians" κι από τις αρχές της δεκαετίας του '70 είχε ξεκινήσει σόλο καριέρα μετά τη διάλυση του συγκροτήματος. Περιλαμβάνει κομμάτια στο γνωστό ποπ ύφος που τον καθιέρωσε και τον διατηρεί στην επικαιρότητα μέχρι και σήμερα, στηριζόμενος σε μεγάλο βαθμό στα «μεταγλωττισμένα» που «μίλησαν» στη γλώσσα μας χάρη στη στιχουργό Σέβη Τηλιακού.


Το ομότιτλο τραγούδι του δίσκου δεν είναι άλλο από μια «μεταγραφή» του πασίγνωστου "Power to all our friends" που είχε ερμηνεύσει ο Cliff Richard για λογαριασμό του Ηνωμένου Βασιλείου στο Φεστιβάλ της Eurovision που εκείνη τη χρονιά έγινε στο Λουξεμβούργο, κατακτώντας την τρίτη θέση. Η επιτυχία ήταν πολύ μεγάλη και μέχρι σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά κι αγαπημένα κομμάτια του θεσμού.
Από εκεί και πέρα, εκτός από το «Φίλοι και αδελφοί» ακούστηκαν πολύ και τα «Άκουσέ με», «Σουζάν», «Πατέρας και γιος» και "Bye bye love". Στο εσώφυλλο του άλμπουμ υπάρχουν οι στίχοι όλων των τραγουδιών και φωτογραφία του Πασχάλη, ενώ στο οπισθόφυλλο ένα αυτόγραφο του τραγουδιστή.
Παραγωγός ήταν ο Φίλιππος Παπαθεοδώρου και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο Polysound με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Φίλοι και αδελφοί (G. Fletcher-D. Flett-Σ. Τηλιακού)

2. Άκουσέ με (M. Radice-Σ. Τηλιακού)

3. Θα το δεις (Α. Bereau-Σ. Τηλιακού)

4. Είπα μια μέρα (Γ. Νιάρχου-Σ. Τηλιακού)

5. Σουζάν (Reddyhoff-Henning-Σ. Τηλιακού)

6. Bye bye love (B. Mendi-J.C. Fetussi-Σ. Τηλιακού)

7. Πατέρας και γιος (Π. Αρβανιτίδη)

8. Ανία (Ν. Παπάζογλου)

9. Πώς φοβάμαι (Γ. Νιάρχου-Σ. Τηλιακού)

10. Για το Θεό (Π. Αρβανιτίδη-Μ. Τόλη)

11. Είναι αργά (Ν. Παπάζογλου)

12. Μπαλάντα για ένα παιδί (G. Fletcher-D. Flett-Σ. Τηλιακού)

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ

«ΕΛΛΑΔΕΞ» (COLUMBIA 70195)

Νομίζω ότι το όνομα του στιχουργού και ο τίτλος του δίσκου τα λένε όλα για το περιεχόμενό του. Ο Γιάννης Λογοθέτης (Λογό) είναι χωρίς καμία αμφιβολία ο πρώτος διδάξας του σατιρικού τραγουδιού και τον Δεκέμβριο του 1975 που κυκλοφόρησε αυτό το άλμπουμ είχε ήδη καταθέσει τα διαπιστευτήριά του με τις δισκογραφικές δουλειές που είχε υπογράψει τα προηγούμενα δύο χρόνια για τον Θέμη Ανδρεάδη («Γελοιογραφίες» το 1973 και «Κάτι άλλο μου θυμίζει» το 1974).

Ο τελευταίος τότε είχε μεταπηδήσει στη MINOS κι έτσι τα στιχάκια του Λογοθέτη που μελοποίησε ο ίδιος, ο Γιάννης Κιουρκτσόγλου και ο Γιώργος Χατζηνάσιος κλήθηκαν να ερμηνεύσουν οι Δημήτρης Πουλικάκος, Χρήστος Λεττονός, Ιωάννα Κιουρκτσόγλου και Σάμης Παυλής.
Θεωρώ ότι «όλα τα λεφτά» του δίσκου είναι τα κομμάτια που λέει ο Πουλικάκος, από τις πιο cult φυσιογνωμίες της ελληνικής ροκ σκηνής αλλά και του σινεμά και της τηλεόρασης (αξέχαστες οι ερμηνείες του στους «Αυθαίρετους», στους «Τεμπέληδες της εύφορης κοιλάδας» και στις ταινίες του Νίκου Ζερβού στη δεκαετία του '80). Εδώ τον ακούμε στο πασίγνωστο «Πολύ ωραίο στυλ» και «Στα γενέθλιά μου», το οποίο περιέχει την πολύ προχωρημένη και τολμηρή για την εποχή φράση «Πάρε μου μια πίπα δώρο γλυκιά μου για τα γενέθλιά μου»!!!


Το στυλ των τραγουδιών δε διαφέρει σε τίποτε από εκείνο που είχε καθιερώσει ο «Λογό». Εύθυμες μελωδίες και έξυπνα σατιρικά στιχάκια που μοιάζουν με τις σκιτσογραφίες ενός περιοδικού κόμικς, κάτι που άλλωστε επίσης ήξερε πολύ καλά να κάνει ο Γιάννης Λογοθέτης. Παράλληλα όμως, περνούν και πολιτικά μηνύματα μέσα από τα γραφόμενά του. Κλασικό παράδειγμα στο εν λόγω άλμπουμ είναι «Η δίκη» που αναφέρεται στους τότε έγκλειστους δικτάτορες της 21ης Απριλίου...

Ο δίσκος κλείνει με το «Κοκοράκι» του Ζόζεφ Κορίνθιου που ερμηνεύουν μοναδικά οι αδελφοί Κατσάμπα, το οποίο πάντως θεωρώ «ξένο» σε σχέση με το κλίμα των υπολοίπων τραγουδιών...

Στο οπισθόφυλλο του άλμπουμ υπάρχουν φωτογραφίες των συντελεστών του κρατώντας το ...«απορρυπαντικό Ελλαδέξ»! Παραγωγός ήταν ο Γιώργος Μακράκης, ενορχηστρωτής ο Γιάννης Κιουρκτσόγλου και η ηχογράφηση έγινε στo στούντιο ACTION με ηχολήπτη τον Γιάννη Τριφύλλη.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Πολύ ωραίο στυλ (Γ. Κιουρκτσόγλου) Δ. Πουλικάκος

2. Άδικοι κόποι (Γ. Κιουρκτσόγλου) Ι. Κιουρκτσόγλου

3. Μάτι (Γ. Λογοθέτη) Χρ. Λεττονός

4. Στα γενέθλιά μου (Γ. Λογοθέτη) Δ. Πουλικάκος

5. Το ανθρωπάκι μου (Γ. Λογοθέτη) Γ. Λογοθέτης

6. Ο στρατηγός (Γ. Κιουρκτσόγλου) Χρ. Λεττονός

7. Η κασέτα και η Λέττα (Γ. Κιουρκτσόγλου) Δ. Πουλικάκος-Ι. Κιουρκτσόγλου

8. Ο Ελληνέξ (Γ. Λογοθέτη) Χρ. Λεττονός

9. Στο σπίτι για νοικοκυρά (Γ. Χατζηνάσιου) Σ. Παυλής

10. Πελοπίδα, Πελοπίδα (Γ. Λογοθέτη) Ι. Κιουρκτσόγλου

11. Η δίκη (Γ. Κιουρκτσόγλου) Χρ. Λεττονός

12. Το κοκοράκι (Ζ. Κορίνθιου) Αδελφοί Κατσάμπα



ΑΝΝΑ ΒΙΣΣΗ

«ΑΣ ΚΑΝΟΥΜΕ ΑΠΟΨΕ ΜΙΑΝ ΑΡΧΗ» (MINOS MSM 314)

Ο πρώτος προσωπικός δίσκος της Άννας Βίσση, ο οποίος κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1977 με αφορμή το ομότιτλο τραγούδι που είχε κερδίσει το πρώτο βραβείο τον Σεπτέμβριο της χρονιάς εκείνης, στο Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης. Η τραγουδίστρια βεβαίως ήταν ήδη γνωστή από τις συμμετοχές της σε δουλειές του Σταύρου Κουγιουμτζή, του Δώρου Γεωργιάδη, του Ανδρέα Χατζηαποστόλου, του Μιχάλη Τερζή, του Νίκου Καρβέλα, του Γιώργου Χατζηνάσιου και του Μίκη Θεοδωράκη, ωστόσο δεν είχε προσωπική δισκογραφία.


Το άλμπουμ αυτό λοιπόν περιλαμβάνει έντεκα καινούργια τραγούδια και δύο από παλαιότερες συνεργασίες της. Πρόκειται για τα «Μη βάζεις μαύρο» από το δίσκο «Χίλια εννιακόσια τίποτα» του 1975 και «Γεια σας τριαντάφυλλα» από το έργο «Ύμνος και θρήνος για την Κύπρο + έξι ποιήματα του Κωστή Παλαμά» του 1976.
Το ύφος των τραγουδιών φυσικά δεν έχει καμία σχέση με την από εκεί και κάτω πορεία της Βίσση. Λαϊκές μπαλάντες γραμμένες από τους γνωστότερους συνθέτες της εποχής αλλά και νεότερους, που στην εξαιρετική φωνή της Κύπριας τραγουδίστριας βρίσκουν την ιδανικότερη ερμηνεία τους. Εδώ βρίσκουμε ένα από τα πρώτα κομμάτια του Αντώνη Βαρδή (το υπέροχο «Οι Κυκλάδες») και δύο του Γιάννη Σπανού, ο οποίος από το 1974 της είχε υποσχεθεί ότι θα της γράψει τραγούδια με αφορμή τη μη συμμετοχή της στην «Οδό Αριστοτέλους» για ...εμπορικούς λόγους!

Εκτός από το ομότιτλο που έγινε επιτυχία, ακούστηκαν και τα «Αγάπησέ με», Να 'μουνα στα χέρια σου καράβι» και «Από δω κι από κει», ενώ γενικά και τα υπόλοιπα δεν υστερούν σε ομορφιά. Η Βίσση αποδίδει εξαιρετικά τα κομμάτια του δίσκου κι εξακολουθώ να επιμένω ότι το ελληνικό τραγούδι θα κέρδιζε πολλά αν συνέχιζε στο ίδιο στυλ και στα επόμενα χρόνια...
Παραγωγός ήταν ο Αχιλλέας Θεοφίλου, η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο Polysound με ηχολήπτη τον Peter McNamee, ενώ τις ενορχηστρώσεις και τη διεύθυνση ορχήστρας επιμελήθηκε ο Τάσος Καρακατσάνης, με εξαίρεση τα τραγούδια των Σπανού και Γεωργιάδη που επιμελήθηκαν οι ίδιοι οι συνθέτες. Στο εσώφυλλο του άλμπουμ υπάρχει μια υπέροχη «προσωπογραφία» της τραγουδίστριας, που εκείνη την εποχή ήταν πραγματικά πανέμορφη...!



Τα τραγούδια του δίσκου

1. Ας κάνουμε απόψε μιαν αρχή (Δ. Γεωργιάδη-Σ. Τσώτου)

2. Αγάπησέ με (Σπ. Βλασσόπουλου-Δ. Ιατρόπουλου)

3. Να 'μουνα στα χέρια σου καράβι (Σπ. Βλασσόπουλου-Δ. Ιατρόπουλου)

4. Οι Κυκλάδες (Αντ. Βαρδή-Π. Φαλάρα)

5. Οι νικημένοι είμαστε εμείς (Γ. Σπανού-Μ. Ελευθερίου)

6. Μη βάζεις μαύρο (Δ. Γεωργιάδη-Σ. Τσώτου)

7. Κλαδί ροδιάς (Σπ. Βλασσόπουλου-Αν. Αγγελάκη)

8. Από δω κι από κει (Τ. Καρακατσάνη-Δ. Ιατρόπουλου)

9. Σου 'δωσα να πιεις (Σπ. Βλασσόπουλου-Δ. Ιατρόπουλου)

10. Γεια σας τριαντάφυλλα (Μ. Τερζή-Κ. Παλαμά)

11. Η αγάπη σου σχολειό (Γ. Σπανού-Μ. Ελευθερίου)

12. Το Τάλι-μπω (Κ. Λοϊζου-Πολύδωρου)

13. Ήλιε μου (Γ. Γερασιμίδη)




ΧΑΡΡΥ ΚΛΥΝΝ


«ΔΟΞΑΣΤΕ ΜΕ» (COLUMBIA 70916)

Μετά τη μεγάλη επιτυχία της πρώτης «διερευνητικής» δισκογραφικής του δουλειάς («Για δέσιμο» το 1978), ο Χάρρυ Κλυνν επιστρέφει στις αρχές του 1979 μ' ένα άλμπουμ το ύφος του οποίου θα τον σημαδέψει ανεξίτηλα από εκεί και πέρα.

Ο δημοφιλής κωμικός επιχειρεί ένα άνοιγμα προς την πολιτική σάτιρα, κάτι που δεν υπήρχε σε μεγάλο βαθμό στον πρώτο του δίσκο και πετυχαίνει διάνα, αφού η περίφημη «Λογομαχία στις Σέρραις Μάντρες» έμεινε στην ιστορία! Στο εξής, όλες του οι δισκογραφικές δουλειές θα έχουν ως βάση τους τα τεκταινόμενα στην πολιτική ζωή του τόπου...


Μου είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσω κάτι όχι μόνο από το «Δοξάστε με», αλλά γενικότερα από τα άλμπουμ του Χάρρυ Κλυνν. Πάντως, θεωρώ ότι σε αυτό το δίσκο είναι εντελώς περιττή η «Καντάτα της Φρόσως» που δε μου αρέσει καθόλου.

Από εκεί και πέρα, είναι πασίγνωστο το «Ουγκαγκα-μπουμ-μπουμ», ευρηματικότατο και ξεκαρδιστικό το «Ταγκό της χορδής» (όπου «χ» βάλτε ένα άλλο σύμφωνο...!) και μακράν κορυφαίο το «Ουφ...ο» με τον αμίμητο «Χαράλαμπο Τραμπάκουλα» να προσπαθεί να εξηγήσει σ' ένα δημοσιογράφο τι συνέβη όταν αντίκρισε ιπτάμενα αντικείμενα. Πραγματικά απολαυστικό...!


Η μουσική είναι του Γιώργου Κριμιζάκη (μόνιμου συνθέτη του Κλυνν στους δίσκους του στην τότε "COLUMBIA") και τα κείμενα έγραψαν οι Γιάννης Κακουλίδης, Γιάννης Καλαμίτσης και ο ίδιος ο Χάρρυ Κλυνν. Η επιτυχία ήταν και πάλι μεγάλη, αφού οι πωλήσεις ξεπέρασαν τις 50.000 αντίτυπα.


Στο εσώφυλλο υπάρχει ένα κείμενο στο οποίο με το ...γνωστό ύφος των κειμενογράφων παρουσιάζονται τα πρόσωπα που δούλεψαν για το δίσκο και φωτογραφία του Κλυνν ντυμένου ...Καίσαρα κρατώντας ένα φτερό. Παραγωγός ήταν ο Γιώργος Πετσίλας και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτες τους Γιώργο Κωνσταντόπουλο, Γιάννη Παπαϊωάννου και Μίμη Καννή.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Ουγκαγκα-μπουμ-μπουμ

2. Το μεγάλο ντέρμπι

3. Μονομαχία στις Σέρραις Μάντρες

4. Το ταγκό της χορδής

5. Δοξάστε με

6. Η ώρα της Λυκομιφών-Τσαχπίν

7. Η καντάτα της Φρόσως

8. Καληνύχτα σας

9. Το βαμπίρ

10. Η μόλυνση του περιβάλλοντος

11. Δώστε μου μόλυνση

12. Ουφ...ο





ΧΑΡΡΥ ΚΛΥΝΝ

«ΠΑΤΑΤΕΣ» (COLUMBIA 71190)

Εδώ κι αν μιλάμε για πολιτική σάτιρα! Η - πρόσφατη τότε - ένταξη της χώρας μας στην ΕΟΚ οδήγησε τον Χάρρυ Κλυνν στο να κάνει ίσως τον καλύτερο - μεταξύ ίσων - δίσκο της καριέρας του. Κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 1981 λίγο πριν τις εκλογές και όπως πάντα, το γέλιο πέφτει σύννεφο!

Τι να πρωτοδιαλέξει κάποιος από 'δω μέσα. Στην πρώτη πλευρά, παρουσιάζεται η σύγχρονη πολιτική ιστορία της Ελλάδας δοσμένη με σπαρταριστά μουσικά σκετσάκια και κλείνει με τον φοβερό και τρομερό «Χαράλαμπο Τραμπάκουλα» από την «κοινότητα Ποντοκερασιάς» να προσπαθεί να καταλάβει τι είναι η ΕΟΚ και στο τέλος να το ρίχνει στο ...ΠΡΟ-ΠΟ!


Στη δεύτερη πλευρά έχουμε τη διακωμώδηση της ελληνικής κοινωνίας εκείνης της εποχής μέσω «διαφημίσεων», αλλά και της κρατικής ραδιοφωνίας με το ξεκαρδιστικό «Κουλτουρικό» («Άλογα, βήματα, χέρια, μαχαίρια» για τους μυημένους...).


Οι πωλήσεις και αυτού του δίσκου ξεπέρασαν το «χρυσό» όριο των 50.000 αντιτύπων. Όσον αφορά τα αναγραφόμενα στο εσώφυλλο του άλμπουμ, μη το ψάχνετε. Μιλάμε για απίστευτα πράγματα, που προδιαθέτουν τον ακροατή για το ασυγκράτητο γέλιο που πρόκειται ν' ακολουθήσει όταν βάλει το δίσκο στο πικάπ. Μέχρι και η θήκη του προσφέρεται για ανάγνωση, ενώ έχει φωτογραφίες από ...κατάστημα ηλεκτρικών ειδών!


Ακόμη και το εξώφυλλο έχει το γούστο του και διαβάστε τι γράφει στο εσώφυλλο γι' αυτό: «Ζητούμε την κατανόηση του αγοραστικού κοινού δια την αντίστροφον εκτύπωσιν του άλμπουμ «Πατάτες», αλλά το Ντάτσουν 1500 του εξωφύλλου με πόρτα Άλφα Ρομέο και ζάντες Μερσέντες δεν εισάγεται ακόμη εις την χώραν μας με δεξιό τιμόνι»!!


Η μουσική είναι του Γιώργου Κριμιζάκη και τα κείμενα έγραψαν οι Γιάννης Κακουλίδης και Χάρρυ Κλυνν που ήταν και ο παραγωγός του δίσκου κι έκανε και την ηχοσκηνοθεσία. Η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο 2 της "Columbia" από τις 15 Φεβρουαρίου μέχρι τις 13 Ιουνίου 1981 με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο και βοηθούς τους Γιώργο Τζάννες και Κώστα Ράινινγκ.


Συμμετέχουν ο ηθοποιός Χρήστος Τσάγκας, οι Γιώργος Αθανασόπουλος και Κατερίνα Γκρίτση, καθώς και η παιδική χορωδία του δήμου Νίκαιας.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Εισαγωγή

2. Χερουβικό

3. Πιτσικουλιές

4. Χορικό πρώτο

5. Το τραγούδι της Λουκίας

6. Χορικό δεύτερο

7. Άδικα πήγα άδικα

8. Κατεβαίνει-κατεβαίνει

9. Οι δρόμοι της Αθήνας μας

10. Άλα μάλα κακάλα

11. Το πράσινο τραγούδι

12. Η τελετή

13. Το τραγούδι της ΕΟΚ

14. Τραμπάκουλας ο Γ'

15. Το τραγούδι της ΕΟΚ (συνέχεια)

16. Ευρωνταλκαδιάρικο

17. Δέκατο τρίτο πρόγραμμα

18. Ω κατανάλωση

19. Ανταπόκριση από Καλαμάτα

20. Αραπάδες και μαρούλια

21. Κουλτουρικό

22. Μετά εκατό χρόνια

23. Άβαλα μαντάβαλα

24. Finale


ΧΑΡΡΥ ΚΛΥΝΝ

«ΜΑΛΑΚΑ ΠΙΟ ΜΑΛΑΚΑ» (COLUMBIA 170031)

Ο τελευταίος δίσκος του Χάρρυ Κλυνν στην τότε Columbia έχει να κάνει κυρίως με τα πρώτα χρόνια της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, εξ ου και το πράσινο βινύλιο με το οποίο είναι φτιαγμένος! Κυκλοφόρησε τον Μάιο του 1984 σε κείμενα του ίδιου και του Γιάννη Κακουλίδη και μουσική του Γιώργου Κριμιζάκη κι έγινε και πάλι ανάρπαστος, μια και ξεπέρασε τις 50.000 πωλήσεις σε μιαν εποχή που κάθε δισκογραφική δουλειά του δημοφιλούς κωμικού ήταν γεγονός κι ο κόσμος την περίμενε με ανυπομονησία.
Ο τίτλος του άλμπουμ είναι λιγάκι ...διφορούμενος από την άποψη ότι το πρώτο «μαλακά» αναγράφεται με κεφαλαία κι ο καθένας μπορεί να το διαβάσει όπως θέλει. Είτε να το τονίσει στη λήγουσα είτε στην παραλήγουσα...!


Και σ' αυτό το δίσκο ο Κλυνν δεν αφήνει τίποτε όρθιο και σατιρίζει τα πάντα. Από τη συναυλία του Μανώλη Αγγελόπουλου στο Λυκαβηττό το καλοκαίρι του 1983 (που για τις ανάγκες της σάτιρας έγινε ...Άγγελος Μανωλόπουλος!) και τις αντίστοιχες του Γιώργου Νταλάρα και του Διονύση Σαββόπουλου στο Ολυμπιακό Στάδιο, μέχρι την τηλεοπτική εκπομπή «Ρεπόρτερς» και τη σαπουνόπερα «Δυναστεία» που τότε βρισκόταν στην πλήρη ακμή της. Κι όλα αυτά βεβαίως με μπόλικες πολιτικές αναφορές στα πεπραγμένα του ΠΑΣΟΚ στα πρώτα τρία χρόνια εξουσίας του.

Παράλληλα, ο Χάρρυ Κλυνν δημιουργεί ένα καινούργιο χαρακτήρα που έγινε εξίσου δημοφιλής όσο και οι προηγούμενοι που είχε πλάσει: Μιλάμε φυσικά για τον «Βασίλη» και το «φραπεδάκι» του με τις «36 ζάχαρες» και βεβαίως με την κλασική ατάκα «Και κλάμα η κυρία» που έμεινε στην ιστορία!


Από αυτό το άλμπουμ επίσης είναι πασίγνωστα το ομότιτλο τραγούδι που η αρχική του ιδέα προήλθε από παλιό αμερικανικό λαϊκό σκοπό του Benny Bell (1946), καθώς και το «Ελλάδα η χώρα του πράσινου ήλιου».


Στο εσώφυλλο του δίσκου βλέπουμε τον Χάρρυ Κλυνν ντυμένο ...καουμπόι σατιρίζοντας διαφήμιση γνωστής μάρκας τσιγάρων. Παραγωγός και ηχοσκηνοθέτης ήταν ο ίδιος, την οργάνωση της παραγωγής είχε η Βίκυ Γαλάτου και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο SIERRA από τις 2 Απριλίου μέχρι τις 3 Μαΐου του 1984 με ηχολήπτη τον Μπάμπη Μπίρη. Συμμετέχουν οι Βανέσα Τζελβέ, Πουλχερία Λουκά και Αιμιλία Σαρρή.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. ΜΑΛΑΚΑ ...πιο μαλακά

2. Αφιέρωμα

3. Ω! ω! Ελλάδα μου

4. Πες μου τι μου κάνεις Αντρέα μου

5. Αόλα έα

6. Μουσικές συγγένειες και επιδράσεις

7. Τα δυο σου χέρια

8. Τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών

9. Δεν είμαι άντρας

10. Οι ρεπόρτερς

11. Δηλώνω εθνικόφρων

12. Έναρξη;

13. Κάθε μέρα πουθενά

14. Ελλάδα η χώρα του πράσινου ήλιου

15. Έχεις χώρα;

16. Πολιτιστική αποχέτευση

17. Η παρέλαση

18. Λάθος νούμερο ο κόσμος

19. Τα τηλεφωνήματα

20. Κώδικας ραδιοφωνίας και τηλεόρασης

21. Μαίρη

22. Κλάμα η κυρία

23. Δυναστεία

24. Το χρήμα είναι θεός

25. Ο δίσκος που ακούσατε




ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΠΑΝΟΣ - ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ


«ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟΒΡΑΔΟ» (COLUMBIA SCXG 62)

Η πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά του συνθέτη με τον στιχουργό, μετά τα επτά τραγούδια που έγραψαν στο άλμπουμ «Μια Κυριακή» που είχε κυκλοφορήσει ένα χρόνο νωρίτερα από το «Σαββατόβραδο» (1969 και 1970 αντιστοίχως). Αυτός ο δίσκος αποτέλεσε την αρχή μιας συνεργασίας Γιάννη Σπανού και Λευτέρη Παπαδόπουλου που χάρισε στην ελληνική μουσική πολύ σπουδαίες στιγμές, μερικές από τις οποίες συναντούμε κι εδώ. Τα έντεκα τραγούδια ερμηνεύουν οι Σταμάτης Κόκοτας, Βίκυ Μοσχολιού (όπως και στο «Μια Κυριακή») και ο πολύ νέος τότε Μανώλης Μητσιάς.

Πρόκειται για μια πιο «πλατιά» ενασχόληση του Σπανού με το λαϊκό είδος (όντας ο κατ' εξοχήν εκφραστής του «νέου κύματος» από τα μέσα της δεκαετίας του '60 κι έπειτα) στο οποίο διέπρεψε κι εξακολουθεί μέχρι σήμερα να προσφέρει τις πολύτιμες υπηρεσίες του. Με τη συνδρομή των στίχων του Παπαδόπουλου και φυσικά τριών μεγάλων φωνών προκύπτει ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα που κερδίζει ακόμη και τον πιο απαιτητικό ακροατή.


Από το «Σαββατόβραδο» ξεχώρισαν κι εξακολουθούν να ακούγονται περισσότερο ή λιγότερο τα «Ο τρελός», «Τα χέρια», «Ξύπνησε η πόλη» (δύο από τις συγκλονιστικότερες ερμηνείες στην καριέρα της Μοσχολιού), «Καλογεράκι» και «Μη καλέ μου» χωρίς να υστερούν τα υπόλοιπα. Να σημειώσουμε εδώ ότι το «Τα ματάκια σου» ηχογραφήθηκε την ίδια χρονιά και με τον Μητσιά αλλά δεν κυκλοφόρησε παρά μόνο το ...1998 σ' ένα CD με σπάνια ή ανέκδοτα τραγούδια του ερμηνευτή από τις 45 στροφές...


Μπουζούκι παίζουν οι Κώστας Παπαδόπουλος και Λάκης Καρνέζης, ενώ η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της "Columbia" με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο. Ο πίνακας του εξωφύλλου είναι του Γιάννη Σικελιώτη, ενώ στο οπισθόφυλλο υπάρχει φωτογραφία του Σπανού και σημείωμα της εταιρείας για το δίσκο στα ελληνικά και στα αγγλικά.



Τα τραγούδια του δίσκου

1. Ο τρελός (Στ. Κόκοτας)

2. Τα ματάκια σου (Στ. Κόκοτας)

3. Τα χέρια (Β. Μοσχολιού)

4. Μη καλέ μου, μη (Στ. Κόκοτας)

5. Καλογεράκι (Στ. Κόκοτας)

6. Ξύπνησε η πόλη (Β. Μοσχολιού)

7. Το φεγγάρι (Μ. Μητσιάς)

8. Το Μαρικάκι (Μ. Μητσιάς)

9. Το γράμμα (Β. Μοσχολιού)

10. Οι άγγελοι (Στ. Κόκοτας)

11. Πειραιωτάκι (Β. Μοσχολιού)

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ - ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ

«Ο ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ Ο ΛΟΧΙΑΣ» (MINOS MSM 135)

Το δίδυμο Κατσαρού - Πυθαγόρα είχε κάνει θραύση στα μουσικά πράγματα της χώρας μας από τα μέσα της δεκαετίας του '60, με αλλεπάλληλες - και διαχρονικές όπως αποδείχτηκαν - επιτυχίες όπως «Κάθε λιμάνι και καημός», «Ο επιπόλαιος», «Κυρα-Γιώργαινα» κ.α. και συνέχισε έτσι μέχρι το θάνατο του στιχουργού το 1979.

Ο δίσκος αυτός που κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 1971 περιλαμβάνει δέκα τραγούδια και δύο ορχηστρικά με τη συμμετοχή των Γιάννη Καλατζή, Λίτσας Διαμάντη, του - σχεδόν πρωτοεμφανιζόμενου - Γιάννη Πάριου (σχεδόν μόνιμοι συνεργάτες του δημιουργού εκείνα τα χρόνια) και του Γιώργου Νταλάρα, στην πρώτη και τελευταία δισκογραφική συνεργασία του με τον συνθέτη.


Το άλμπουμ περιλαμβάνει δύο πασίγνωστα και διαχρονικά τραγούδια, όπως το ομότιτλο και το «Δεν υπάρχει ευτυχία» τα οποία «έκαναν καριέρα» την ίδια εποχή και στις 45 στροφές και σήμερα πλέον θεωρούνται «κλασικά» στο είδος τους. Υπάρχουν κι άλλες ωραίες στιγμές, όπως «Η Μυτιληνιά» και «Γιατί με ειρωνεύεστε» ενώ πολύ λίγα από τα υπόλοιπα έγιναν γνωστά, ασχέτως βεβαίως με την αξία τους.

Ο πίνακας στο εξώφυλλο είναι του Μιχάλη Νικολινάκου, ενώ στο οπισθόφυλλο υπάρχει φωτογραφία των έξι συντελεστών.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Ο Σταμούλης ο λοχίας (Γ. Καλατζής)

2. Τα βάσανα δε λέγονται (Γ. Νταλάρας)

3. Δεν υπάρχει ευτυχία (Λ. Διαμάντη)

4. Η Μυτιληνιά (Γ. Καλατζής)

5. Γιατί με ειρωνεύεστε (Γ. Πάριος)

6. Κυρα-Γιώργαινα (Ορχηστρικό)

7. Μάνα μου δε σε άκουσα (Γ. Νταλάρας)

8. Μη με περιμένεις (Γ. Καλατζής)

9. Οι δυο αγάπες (Γ. Πάριος)

10. Ο καπετάνιος της ζωής (Γ. Καλατζής)

11. Απόψε σπάσε τα δεσμά (Λ. Διαμάντη)

12. Ο Σταμούλης ο λοχίας (Ορχηστρικό)



ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ ΚΗΛΑΗΔΟΝΗΣ-ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΤΣΟΣ

«Η ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ» (HMV CSDG 56)

Η δεύτερη ολοκληρωμένη συνθετική δουλειά του Λουκιανού Κηλαηδόνη μετά την «Πόλη μας» που κυκλοφόρησε το 1970. Η «Κόκκινη κλωστή» έκανε την εμφάνισή της στα δισκοπωλεία προς το τέλος του 1972 με στίχους του Νίκου Γκάτσου κι ερμηνευτές τον Μανώλη Μητσιά (που τραγουδούσε και στην «Πόλη μας») και τη Δήμητρα Γαλάνη, «κλασικό» δίδυμο εκείνης της εποχής στους δίσκους της τότε "Columbia".
Οι άριστες εντυπώσεις που είχε αφήσει ο συνθέτης με την «Πόλη μας» επιβεβαιώνονται κι ενισχύονται στην «Κόκκινη κλωστή», η οποία περιλαμβάνει από καλά έως εξαιρετικά τραγούδια που φέρουν την προσωπική σφραγίδα του. Κανταδόρικες μελωδίες αλλά και λίγες μπαλάντες (με κορυφαία το «Νυχτώθηκα στην πόρτα σου») δημιουργούν ένα πολύ καλό σύνολο.


Από το δίσκο «ξεπήδησαν» αρκετά και διαχρονικά κομμάτια, στην πρώτη γραμμή των οποίων βρίσκονται τα «Το σπίτι μου», «Ήρθατε σαν κύματα», «Μια Κυριακή του Μάρτη» και «Με γαρύφαλλο στο πέτο», ενώ και τα υπόλοιπα δεν πάνε πίσω ασχέτως αν έγιναν γνωστά ή όχι. Την ίδια εποχή, τα τραγούδια που λέει ο Μητσιάς ηχογραφήθηκαν και με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση αλλά δεν κυκλοφόρησαν τότε. Κάποια από αυτά εκδόθηκαν αρκετά χρόνια μετά στο διπλό δίσκο «Γρηγόρης Μπιθικώτσης για πάντα» (1985) και στο άλμπουμ «Λουκιανός Κηλαηδόνης-Πρώτες εκτελέσεις» (1987).


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Το σπίτι μου (Μ. Μητσιάς)

2. Ήρθατε σαν κύματα (Μ. Μητσιάς)

3. Μια Κυριακή του Μάρτη (Δ. Γαλάνη)

4. Μικρή Ζακυνθινιά (Μ. Μητσιάς)

5. Νυχτώθηκα στην πόρτα σου (Δ. Γαλάνη)

6. Μίλα Κατερίνα (Μ. Μητσιάς)

7. Μια Κεφαλλονίτισσα (Μ. Μητσιάς)

8. Καλοκαίρια και βροχές (Μ. Μητσιάς)

9. Με γαρύφαλλο στο πέτο (Δ. Γαλάνη)

10. Γκρεμός και βράχος (Μ. Μητσιάς)

11. Δεκαπέντε του Αλωνάρη (Μ. Μητσιάς)

12. Κάθε χρόνο-κάθε χρόνο (Μ. Μητσιάς)

13. Ψαλμός (Δ. Γαλάνη)



ΒΙΚΥ ΜΟΣΧΟΛΙΟΥ


«ΤΟ ΤΡΑΜ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΑΡΧΟΝΤΟΡΕΜΠΕΤΙΚΑ» (LYRA 3746)

Από τους καλύτερους δίσκους της αξέχαστης ερμηνεύτριας, ο οποίος κυκλοφόρησε το χειμώνα του 1980 και σημείωσε μεγάλη εμπορική επιτυχία ξεπερνώντας τις 50.000 αντίτυπα. Η ιδέα για τη δημιουργία του δόθηκε από μια τηλεοπτική εκπομπή του Γιώργου Παπαστεφάνου (πόσο λείπει η σεμνή παρουσία του από τη σημερινή τηλεόραση...) κι επανέφερε στο προσκήνιο ορισμένα από τα «διαμάντια» της ελληνικής δισκογραφίας στη δεκαετία 1948-1958.


Με την υποδειγματική ενορχήστρωση του Λουκιανού Κηλαηδόνη και φυσικά την εξαιρετική ερμηνεία της Μοσχολιού, αυτά τα τραγούδια ήλθαν ξανά στο προσκήνιο κι αγκαλιάστηκαν εκ νέου από τον κόσμο. Ετούτη η επιτυχία είχε ως αποτέλεσμα την πρώτη και μοναδική εμφάνιση της τραγουδίστριας σε θεατρική παράσταση και συγκεκριμένα στο θέατρο «Παρκ», όπου το καλοκαίρι του 1980 τα ερμήνευε στην επιθεώρηση «Πιάσαμε το ...τρίτο».


Δε νομίζω ότι χρειάζεται να προσθέσω κάτι περισσότερο γι' αυτό το άλμπουμ-κόσμημα στην ελληνική δισκογραφία. Όλα τα τραγούδια είναι πασίγνωστα και τα σχόλια περιττεύουν.


Στο εσώφυλλο του δίσκου υπάρχει φωτογραφία από το στούντιο εν ώρα δουλειάς και μιαν υπέροχη προσωπογραφία της τραγουδίστριας, καθώς και σημείωμα για την ιστορία των «αρχοντορεμπέτικων». Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Μακράκη και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Polysound" με ηχολήπτες τον Γιάννη Σμυρναίο και τον Γαβριήλ Παντζή. Το υπέροχο εξώφυλλο είναι του Θέμη Τσιρώνη.



Τα τραγούδια του δίσκου

1. Το τραμ το τελευταίο (Μ. Σουγιούλ-Αλ. Σακελλάριου-Χρ. Γιαννακόπουλου)

2. Το χαστούκι (Θ. Παπαδόπουλου-Μ. Τραϊφόρου-Γ. Γιαννακόπουλου)

3. Ο τραμπαρίφας (Μ. Σουγιούλ-Αλ. Σακελλάριου-Χρ. Γιαννακόπουλου)

4. Χαράμι (Μ. Σουγιούλ-Μ. Τραϊφόρου)

5. Παλιοζωή, παλιόκοσμε (Ι. Ριτσιάρδη-Μ. Τραϊφόρου-Γ. Γιαννακόπουλου)

6. Το μονοπάτι (Γ. Μουζάκη-Γ. Γιαννακόπουλου)

7. Άλα! (Μ. Σουγιούλ-Αλ. Σακελλάριου-Χρ. Γιαννακόπουλου)

8. Η ταμπακέρα (Ι. Ριτσιάρδη-Μ. Τραϊφόρου-Γ. Γιαννακόπουλου)

9. Η τελευταία νύχτα (Μ. Χιώτη-Χρ. Γιαννακόπουλου)

10. Ο μήνας έχει εννιά (Μ. Σουγιούλ-Γ. Τζαβέλλα)

11. Αδύνατον να κοιμηθώ (Μ. Σουγιούλ-Τ. Μωράκη-Γ. Γιαννακόπουλου)

12. Η βαλίτσα (Γ. Μουζάκη-Γ. Γιαννακόπουλου)

13. Όλα ρημάδια (Μ. Σουγιούλ-Μ. Τραϊφόρου)



ΑΝΤΩΝΗΣ ΒΑΡΔΗΣ

«ΞΗΜΕΡΩΝΕΙ» (MINOS MSM 377)

Πρόκειται για την πρώτη ολοκληρωμένη συνθετική δουλειά του Αντώνη Βαρδή για λογαριασμό ενός τραγουδιστή, μια και το 1976 είχε κάνει το άλμπουμ «Οραματίζομαι» στο οποίο κατά βάση τραγουδούσε ο ίδιος. Έκτοτε, είχε «φτιάξει όνομα» δίνοντας κομμάτια που έγιναν μεγάλες επιτυχίες σε σπουδαίους καλλιτέχνες όπως η Δήμητρα Γαλάνη («Μ' αγαπούσες θυμάμαι»), Γιάννης Πουλόπουλος («Θέλω να μ' αγαπάς»), Γιώργος Νταλάρας («Κάτω απ' την κληματαριά») και Γιάννης Πάριος («Αχ αγάπη»).


Το «Ξημερώνει» κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 1980 με ερμηνεύτρια τη Χάρις Αλεξίου, που ερχόταν από τον - εμπορικό και καλλιτεχνικό - θρίαμβο των «τραγουδιών της Χαρούλας» του αξέχαστου Μάνου Λοΐζου και ο Βαρδής προσπάθησε να γράψει μελωδίες που να κινούνται στο ίδιο ύφος. Μέχρι ενός σημείου τα κατάφερε, καθώς αν ακούσετε τα «Παιδιά κι εμείς της προσφυγιάς», «Με δέρνουν τα παράλογα» και «Απόψε ξελογιάστηκα» θα διαπιστώσετε ότι ουσιαστικά πρόκειται για μια συνέχεια του δίσκου της προηγούμενης χρονιάς.


Σημειωτέον ότι η Αλεξίου είχε τραγουδήσει ένα από τα πρώτα κομμάτια του συνθέτη («Έτσι που το πας») στο παρθενικό της προσωπικό άλμπουμ «12 λαϊκά τραγούδια» το 1975 και γενικότερα οι δυο τους συνεργάζονταν για πολλά χρόνια στις μπουάτ της Πλάκας, με τον Βαρδή να τη συνοδεύει παίζοντας κιθάρα και κάνοντας δεύτερες φωνές.

Οι δύο μεγάλες επιτυχίες του δίσκου είναι το ομότιτλο (ένα από τα ωραιότερα τραγούδια που είπε ποτέ η Χαρούλα) και το «Φεύγω», στα οποία η ερμηνεύτρια εμφανίζεται για πρώτη φορά στη δισκογραφία ως στιχουργός. Αμφότερα θεωρούνται «κλασικά» στο ρεπερτόριό της και μέχρι σήμερα εξακολουθούν να πρωταγωνιστούν στα προγράμματα και στις συναυλίες της. Επίσης, ακούστηκε πολύ το εξαιρετικό ζεϊμπέκικο «Μ' άφησες σαν πόλη».


Εκτός αυτών, το χρυσό - με πωλήσεις άνω των 50.000 αντιτύπων - άλμπουμ περιέχει και άλλες υπέροχες στιγμές, όπως τα «Εγώ δεν γνώρισα ουρανούς», «Δεν είδες» και «Η αγάπη είναι αηδόνι». Γενικότερα, πρόκειται για μία μοναδική δισκογραφική δουλειά που συγκαταλέγεται στις κορυφαίες στιγμές της καριέρας των δύο δημιουργών της.


Στο εσώφυλλο υπάρχει φωτογραφία της Αλεξίου και οι στίχοι όλων των τραγουδιών, ενώ στο οπισθόφυλλο ευχαριστήριο σημείωμα του συνθέτη και οι μουσικοί που έπαιξαν. Η παραγωγή ήταν του Ηλία Μπενέτου και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο "Columbia" και "Polysound" με ηχολήπτες τους Στέλιο Γιαννακόπουλο, Τάκη Φιλιππίδη και Γαβριήλ Παντζή και βοηθούς τους Γιάννη Παπαϊωάννου, Κώστα Ράινινγκ και Δημήτρη Κατσούλα.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Ξημερώνει (Χ. Αλεξίου)

2. Παιδιά κι εμείς της προσφυγιάς (Σ. Αλιβιζάτου)

3. Μ' άφησες σαν πόλη (Σ. Αλιβιζάτου)

4. Η αγάπη είναι αηδόνι (Σ. Αλιβιζάτου)

5. Δεν είδες (Σ. Αλιβιζάτου)

6. Κυριακή (Μ. Ελευθερίου)

7. Με δέρνουν τα παράλογα (Σ. Αλιβιζάτου)

8. Στο βλέμμα σου το γκρίζο (Μ. Ελευθερίου)

9. Απόψε ξελογιάστηκα (Σ. Αλιβιζάτου)

10. Εγώ δεν γνώρισα ουρανούς (Μ. Ελευθερίου)

11. Φεύγω (Α. Βαρδή-Χ. Αλεξίου)



ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΚΡΑΟΥΝΑΚΗΣ - ΛΙΝΑ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

«ΚΥΚΛΟΦΟΡΩ ΚΙ ΟΠΛΟΦΟΡΩ» (POLYDOR 827589)

Δίσκος - σταθμός στην καριέρα της Άλκηστης Πρωτοψάλτη, καθώς ουσιαστικά διαμόρφωσε το ρεπερτόριό της μέχρι και σήμερα. Ήταν η αρχή μιας συνεργασίας με το «δίδυμο» Κραουνάκη - Νικολακοπούλου που έδωσε πολύ σπουδαίες στιγμές τόσο στη δισκογραφία, όσο και στα κατά καιρούς προγράμματα που έστηναν οι τρεις τους σε διάφορες μουσικές σκηνές.


Το άλμπουμ κυκλοφόρησε στις 24 Σεπτεμβρίου 1985, οι πωλήσεις του ξεπέρασαν τις 75.000 αντίτυπα κι έβγαλε οκτώ μεγάλες επιτυχίες, κάποιες από τις οποίες εξακολουθούν να πρωταγωνιστούν στο ρεπερτόριο της τραγουδίστριας: «Τρεις αγγέλοι», «Κυκλοφορώ κι οπλοφορώ», «Μπουλούκια», «Η Μαλάμω», «Κιβωτός», «Ο Άδωνις», «Ο Γιώργος» και το κορυφαίο όλων «Η σωτηρία της ψυχής», που το θεωρώ ένα από τα ωραιότερα τραγούδια που γράφτηκαν ποτέ στην ιστορία της ελληνικής μουσικής.
Οι στίχοι γράφτηκαν τόσο από τη Νικολακοπούλου όσο και από τον Κραουνάκη, ενώ «Η Μαλάμω» ανήκει στην Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου και παραχωρήθηκε από το αρχείο του Κώστα Χατζηδουλή. Όλοι αναγράφονται αναλυτικά στη θήκη του δίσκου, όπου υπάρχουν και φωτογραφίες των συντελεστών καθώς και ορισμένες άλλες πληροφορίες για κάποια τραγούδια.


Η παραγωγή ήταν του Νίκου Καραγιάννη και η ηχογράφηση και το remix έγιναν στο στούντιο PDR στη Φιλοθέη από τον Πάνο Δράκο από τις 20 Ιουνίου έως τις 31 Αυγούστου 1985. Οι ενορχηστρώσεις ανήκουν στον Νίκο Κούρο και στον Σταμάτη Κραουνάκη.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Τρεις αγγέλοι

2. Κυκλοφορώ κι οπλοφορώ

3. Μαρόκο

4. ...

5. Περιπολία

6. Μπουλούκια

7. Η Μαλάμω

8. Ορχήστρα «Τρεις αγγέλοι»

9. Η σωτηρία της ψυχής

10. Κιβωτός

11. Η άνοιξη

12. Ο Άδωνις

13. Ο Γιώργος

14. Επιλυχνίος ευχαριστία




ΘΩΜΑΣ ΜΠΑΚΑΛΑΚΟΣ - ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΤΖΕΦΡΩΝΗΣ


«ΤΑ ΑΓΡΟΤΙΚΑ» (ΜINOS MSM 264)

Δίσκος προορισμένος για συγκεκριμένη επαγγελματική τάξη, όπως αρκετοί που εκδόθηκαν εκείνη την περίοδο μέσα στον απόηχο της μεταπολίτευσης όπου η διάθεση για «αγωνιστικά» τραγούδια ήταν διάχυτη. Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν, ο Θωμάς Μπακαλάκος και ο Διονύσης Τζεφρώνης φτιάχνουν «Τα αγροτικά» που ήταν κομμένα και ραμμένα για τη φωνή του - πολύ νέου δισκογραφικά - Βασίλη Παπακωνσταντίνου (χαρακτηριστική η φωτογραφία του που υπάρχει στο οπισθόφυλλο). Άλλωστε, είναι και η πρώτη προσωπική δουλειά του ερμηνευτή που ήδη είχε κάνει αίσθηση τραγουδώντας Μάνο Λοΐζο και Μίκη Θεοδωράκη προς το τέλος του 1974.
Το συγκεκριμένο άλμπουμ κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1975 και βεβαίως ο τίτλος μιλάει από μόνος του σχετικά με το περιεχόμενό του. Τα βάσανα της αγροτιάς, οι οικονομικές δυσκολίες και οι αγώνες της δοσμένες μουσικά με έντονους «εμβατηριακούς» κι «επαναστατικούς» ρυθμούς, από τους οποίους ακούστηκε περισσότερο το «Όχι δεν πουλάμε». Υπάρχουν αναφορές ακόμη και στο Κιλελέρ («Να θυμηθούμε χωριανοί απόψε τον Αντύπα»), ενώ γενικότερα ο δίσκος δεν είναι για απλή ακρόαση ή διασκέδαση, αλλά για ηχητική επένδυση σε κάποια αγροτική διαδήλωση ή απεργία...


Αυτό βεβαίως δε σημαίνει ότι δεν έχει και μουσικό ενδιαφέρον, καθώς ο Μπακαλάκος στηρίζεται κατά βάση σε μελωδίες που προσεγγίζουν το δημοτικό τραγούδι χρησιμοποιώντας ανάλογου ύφους όργανα όπως βιολί, λαούτο, κλαρινέτο κ.τ.λ. Ο ίδιος ο συνθέτης ερμηνεύει ένα τραγούδι με μια φωνή που έμοιαζε πολύ στον Νίκο Ξυλούρη, ενώ έχει γράψει στίχους και σε άλλα δύο. Όσο για την ερμηνεία του Παπακωνσταντίνου, ιδανικότερη δε θα μπορούσε να είναι...


Στο εσώφυλλο του δίσκου υπάρχει ένα κείμενο γραμμένο από τους δημιουργούς που αναφέρεται στο χρονικό των αγώνων που έκαναν κατά καιρούς οι αγρότες για ν' απαλλαγούν από τους τσιφλικάδες, καθώς και φωτογραφίες από διάφορες κινητοποιήσεις της εποχής εκείνης. Οι συντελεστές αφιερώνουν το άλμπουμ «στους νέους αγώνες της αγροτιάς».


Παραγωγός ήταν ο Αχιλλέας Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Columbia με ηχολήπτη τον Στέλιο Γιαννακόπουλο και στο Polysound με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο. Η ενορχήστρωση και η διεύθυνση της ορχήστρας ανήκει στον Τάσο Καρακατσάνη.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Όχι δεν πουλάμε (στίχοι Θ. Μπακαλάκου)

2. Αυτή είναι η αγροτιά

3. Γεια και χαρά σας βρε πατριώτες!

4. Άγονη γραμμή

5. Τα μάθαμε-τα μάθαμε (τραγούδι Θ. Μπακαλάκος)

6. Ήταν παιδί της αγροτιάς

7. Ο Αντύπας

8. Απεργία

9. Μετανάστευση

10. Ο γερο-αγρότης (στίχοι Θ. Μπακαλάκου)

11. Εσύ μαζεύεις τη σοδειά

12. Αγαπημένη

13. Πανηγύρι




ΜΑΝΟΣ ΛΟΪΖΟΣ - ΦΩΝΤΑΣ ΛΑΔΗΣ

«ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΑΣ» (MINOS MSM 279)

Ο πιο «κλασικός» δίσκος της εργατικής τάξης και ίσως ο μόνος αυτής της θεματολογίας που άντεξε μέσα στα χρόνια, μια και τα περισσότερα τραγούδια εξακολουθούν ν' ακούγονται ακόμη και σήμερα στις εκάστοτε πορείες και απεργίες συνδικάτων και ομοσπονδιών! Κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1976 με ερμηνευτή τον Γιώργο Νταλάρα, ο οποίος μέχρι τότε είχε στηρίξει ένα μεγάλο κομμάτι της καριέρας του τραγουδώντας σχεδόν όλα τα κομμάτια πολιτικοκοινωνικού περιεχομένου που έγραψε ο αξέχαστος Μάνος Λοΐζος («Αχ χελιδόνι μου, «Ήλιε μου σε παρακαλώ», «Ο Λιόντας» κ.α.).


Μπορεί βεβαίως τότε η δημοκρατία να μετρούσε δύο χρόνια «αποκατάστασης», ωστόσο οκτώ από τα τραγούδια του δίσκου δεν ξέφυγαν από την «τσιμπίδα» της λογοκρισίας και η μετάδοσή τους απαγορεύτηκε από τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης. Αυτό οδήγησε τους συντελεστές στο να καταγγείλουν δημοσίως το γεγονός και τον συνθέτη να τα παρουσιάσει σε μια μεγάλη συναυλία τον Δεκέμβριο του 1976 στο γήπεδο της Νέας Σμύρνης, ως αντιπερισπασμό στην απαγόρευση των - αποκλειστικά τότε - κρατικών σταθμών.
Να σημειώσουμε ότι είναι η πρώτη δισκογραφική δουλειά με νέο υλικό που κυκλοφορεί ο Λοΐζος μετά τη μεταπολίτευση, αφού είχαν προηγηθεί «Τα τραγούδια του δρόμου» και «Τα νέγρικα» που γράφτηκαν πριν ή κατά τη διάρκεια της επταετίας και δεν εκδόθηκαν για προφανείς λόγους...

Πάντως, πέρα από τις αναφορές τους στο σύνολο της εργατικής τάξης, τα περισσότερα από «Τα τραγούδια μας» είναι γραμμένα σε λαϊκούς δρόμους και σημείωσαν τεράστιες πωλήσεις, αφού ξεπέρασαν τις 100.000 αντίτυπα. Σχεδόν όλα ακούστηκαν, όμως «εθνικοί ύμνοι» των εργατών έγιναν και παραμένουν τα πασίγνωστα «Πάγωσε η τσιμινιέρα» και «Το δέντρο», καθώς επίσης και το «Λιώνουν τα νιάτα μας».
Να πούμε ακόμη ότι ο συνθέτης ήθελε να ηχογραφήσει την «Τσιμινιέρα» στα ναυπηγεία του Σκαραμαγκά με χορωδία αποτελούμενη από εργαζόμενους εκεί, ωστόσο κάτι τέτοιο ήταν αδύνατο κι έτσι συμβιβάστηκε με μιαν απλή χορωδία στο στούντιο υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Κακίτση. Δεύτερες φωνές κάνει η Πίτσα Παπαδοπούλου και στο «Ρημάξαν τα χωριά μας» ακούγονται οι Γιώργος Ζωγράφος, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Πάνος Λαμπρόπουλος και Θωμάς Μπακαλάκος.
Εξάλλου, στον ίδιο κύκλο περιλαμβάνονταν και τα τραγούδια «Άνεργος» και «Στη διαδήλωση» που όμως δεν ηχογραφήθηκαν τότε και κυκλοφόρησαν το 1981 σε δίσκο 45 στροφών με ερμηνευτή τον Μπάμπη Αντωνίου.
Στο εσώφυλλο του δίσκου υπάρχουν όλοι οι στίχοι των τραγουδιών, καθώς και φωτογραφίες συνθέτη και στιχουργού. Η παραγωγή ήταν του Αχιλλέα Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Columbia με ηχολήπτη τον Στέλιο Γιαννακόπουλο και βοηθούς τους Μίμη Καννή και Μανώλη Ψαρρά.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Λιώνουν τα νιάτα μας

2. Πάγωσε η τσιμινιέρα

3. Στη δουλειά και στον αγώνα

4. Ο Στράτος

5. Ρημάξαν τα χωριά μας

6. Το δέντρο

7. Αχ πατρίδα μου καημένη

8. Άλλο τίποτε δε μένει

9. Μέγαρα

10. Μετανάστες

11. Απ' τη συνοικία

12. Πάγωσε η τσιμινιέρα (Χορωδία)


«Η ΜΑΡΙΑ ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ ΤΡΑΓΟΥΔΑΕΙ ΜΠΡΕΧΤ»

(MINOS MSM 355)

Πρόκειται για την πρώτη αναλυτική παρουσίαση ενός μεγάλου μέρους από τη δουλειά του Μπέρτολντ Μπρεχτ μεταφρασμένο στα ελληνικά και φυσικά δε νομίζω ότι θα μπορούσε να βρει ιδανικότερη ερμηνεία από εκείνη της Μαρίας Φαραντούρη. Ο δίσκος κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1979 κι έπεσε κι αυτός θύμα απαγόρευσης, καθώς σύμφωνα με απόφαση της επιτροπής ελέγχου της ΕΡΤ δεν επετράπη η αναμετάδοση των τραγουδιών από τα ραδιοτηλεοπτικά ΜΜΕ.

Παρόλα ταύτα, δεν παύει ν' αποτελεί ένα σημαντικότατο ντοκουμέντο για τη ζωή και το έργο του Γερμανού δημιουργού, ο οποίος έζησε ένα πολυκύμαντο βίο και δέχτηκε ουκ ολίγες επικρίσεις και διώξεις για τις πεποιθήσεις που εξέφραζε μέσα από τις ποιητικές συλλογές και τα θεατρικά έργα του.
Η μετάφραση των ποιημάτων ανατέθηκε στον Παύλο Μάτεσι, ο οποίος λίγα χρόνια νωρίτερα είχε ξεκινήσει κάτι ανάλογο με αφορμή το ανέβασμα της «Όπερας της πεντάρας» την περίοδο 1975-76 στο θέατρο «Κάπα» από τη Μελίνα Μερκούρη σε σκηνοθεσία Ζιλ Ντασέν. Τρία τραγούδια του έργου υπάρχουν στο συγκεκριμένο δίσκο, ενώ τα υπόλοιπα αποδόθηκαν στα ελληνικά ειδικά γι' αυτόν. Μάλιστα, κλήθηκε να τα ενορχηστρώσει και να τα διευθύνει ο μαέστρος του Berliner Ensemble Χένρι Κρίτσελ, ενώ τη θεατρική τους διδασκαλία επιμελήθηκε ο Θόδωρος Τερζόπουλος και τη διεύθυνση της χορωδίας η Έλλη Νικολαΐδου.


Εκτός του Μπρεχτ, τη μουσική έγραψαν οι Κουρτ Βάιλ και Χανς Άισλερ και περιλαμβάνονται κομμάτια από διάφορες ποιητικές συλλογές και θεατρικά έργα του, τα οποία αποδίδει με εξαιρετικό τρόπο η Μαρία Φαραντούρη. Τα πιο γνωστά από αυτά είναι «Ο Μακ ο μαχαιροβγάλτης», «Σουραμπάγια Τζώννυ» και «Η Τζένη των πειρατών», ενώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι όλα τα τραγούδια διακρίνονται για τις «αριστερίζουσες» τάσεις τους...



Το εσώφυλλο του άλμπουμ περιλαμβάνει αναλυτικό ένθετο όπου επισημαίνεται η σημασία του κάθε κομματιού, παρατίθενται αναλυτικά οι στίχοι και χρονολόγιο με τα «έργα και ημέρες» του Μπέρτολντ Μπρεχτ, καθώς και φωτογραφίες των συντελεστών του δίσκου. Η παραγωγή ήταν του Αχιλλέα Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο ERA με ηχολήπτη τον Νίκο Δεσποτίδη.

Τα τραγούδια του δίσκου

1. Η μπαλάντα του νεκρού στρατιώτη (Μπ. Μπρεχτ)

2. Η μπαλάντα των πειρατών (Μπ. Μπρεχτ)

3. Το παράπονο του αλόγου (Χ. Άϊσλερ)

4. Η μπαλάντα του Σολόμωντα (Κ. Βάϊλ)

5. Το τραγούδι του Μολδάβα (Χ. Άϊσλερ)

6. Το τραγούδι της αλληλεγγύης (Χ. Άϊσλερ)

7. Ο Μακ ο μαχαιροβγάλτης (Κ. Βάϊλ)

8. Σουραμπάγια Τζώννυ (Κ. Βάϊλ)

9. Το τραγούδι της γυναίκας του ναζίστα φαντάρου (Χ. Άϊσλερ)

10. Η Τζένη των πειρατών (Κ. Βάϊλ)

11. Alabama song (Κ. Βάϊλ)

12. Το τραγούδι της ενότητας (Χ. Άϊσλερ)



ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ


«ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ» (COLUMBIA 71177)

Δεδομένο πρώτο: Ένας από τους μεγαλύτερους συνθέτες που έβγαλε ποτέ αυτός ο τόπος. Δεδομένο δεύτερο: Μία από τις δέκα - κατά την προσωπική μου άποψη - σπουδαιότερες γυναικείες φωνές των τελευταίων 35 ετών. Συνδυασμός αυτών των δύο: Ένας δίσκος αριστούργημα!


Κάπως έτσι θα μπορούσε να γίνει μια «κωδικοποιημένη» αναφορά στους «Ορίζοντες» του Γιάννη Μαρκόπουλου με ερμηνεύτρια τη σύζυγό του, Βασιλική Λαβίνα. Το έχω γράψει κι άλλες φορές ότι η συγκεκριμένη τραγουδίστρια είναι από τις αγαπημένες μου και η φωνή της με «πειράζει» ακόμη κι όταν τραγουδά μέτρια ή αδιάφορα κομμάτια, όπως στις δύο πρώτες προσωπικές δισκογραφικές της δουλειές («Πες μου» το 1977 και «Δυο σταγόνες ευτυχίας» το 1979).


Ωστόσο, την άνοιξη του 1981 έρχεται η «τρίτη και φαρμακερή». Ο τίτλος του άλμπουμ ταιριάζει απολύτως στο όλο κλίμα, καθώς πραγματικά με τις ερμηνείες της άνοιξε νέους ορίζοντες στο ελληνικό τραγούδι, ασχέτως αν δεν έγινε ποτέ το «μεγάλο» όνομα παρά το γεγονός ότι το άξιζε. Αυτό βεβαίως δεν έχει καμία σημασία, καθώς εκείνοι που ξέρουν ν' ακούν καλή μουσική τη γνωρίζουν και την εκτιμούν...

Οι «Ορίζοντες» έχουν ως βασική τους θεματολογία «διάφορες εντυπώσεις μέσα απ' την πόλη», όπως σημειώνει στο εσώφυλλο του δίσκου ο συνθέτης ο οποίος επίσης εκφράζει την αγάπη του «για την αγωνιστικότητα της γυναίκας» μέσα στην κοινωνία.

Περιλαμβάνονται εξαιρετικά στην πλειοψηφία τους κομμάτια, με πιο γνωστό το «Τραγουδώ-τραγουδώ» και τη «Νέα Ιωνία». Υπάρχει και η μελοποίηση ενός χορικού του Αριστοφάνη από τις «Εκκλησιάζουσες» σε μετάφραση του Μίνωα Βολανάκη, το «Ώρα-ώρα». Γενικότερα, πρόκειται για ένα πολύ καλό άλμπουμ που αξίζει τον κόπο ν' ανακαλύψετε όσοι δεν το έχετε ήδη στη δισκοθήκη σας.

Παραγωγός ήταν ο Γιώργος Πετσίλας και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο 2 της Columbia από τις 4 Οκτωβρίου 1980 έως τις 31 Μαρτίου 1981 με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο και βοηθό τον Γιώργο Τζάννες. Η ενορχήστρωση είναι του ίδιου του συνθέτη και δε διαφέρει σε πολλά από τις προηγούμενες δουλειές του, καθώς βασίζεται στα πνευστά, στο σαντούρι, στην κρητική λύρα, στο βιολί και στα έγχορδα.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Πού είσαι (Αγγ. Ελευθερίου)

2. Τραγουδώ - τραγουδώ (Γ. Σκούρτη)

3. Διόδια (Τζ. Μαστοράκη)

4. Να 'τανε λέει καλοκαίρι (Μιχ. Φακίνου)

5. Πάμε να φύγουμε απ’ την πόλη (Αγγ. Ελευθερίου)

6. Ώρα - ώρα (Αριστοφάνη-Μ. Βολανάκη)

7. Νέα Ιωνία (Χρ. Στίππα)

8. Τι ζωή τι κοινωνία (Γ. Σκούρτη)

9. Καινούργιο και παλιό (Αγγ. Ελευθερίου)

10. Είμαι δέντρο, είμαι χώμα (Γ. Σκούρτη)

11. Διαμαρτυρία (Μιχ. Σταυρακάκη)

12. Θέλουμε αδερφέ πολλά (Π. Θεοδωρίδη)



ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΣΠΑΝΟΥΔΑΚΗΣ

«ΚΑΙ ΜΠΗΚΑΜΕ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ» (CBS 460858)

Είναι ο δίσκος που ουσιαστικά διαφοροποιεί ερμηνευτικά την Ελένη Βιτάλη και ξεκολλά από πάνω της τη στάμπα της καθαρά λαϊκής τραγουδίστριας που είχε μέχρι τότε. Δεν ήταν βεβαίως η πρώτη της συνεργασία με τον Σταμάτη Σπανουδάκη, καθώς είχε προηγηθεί το 1984 το μοναδικό «Ξαφνικός έρωτας» μέσα από την ομώνυμη ταινία, αλλά και οι «Επτά παρακλήσεις» που είχαν δείξει ένα άλλο πρόσωπό της.
Πρόκειται πάντως για την πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά του συνθέτη για τη φωνή της Βιτάλη, η οποία έχει συνδεθεί άρρηκτα μαζί του όπως κι εκείνη της Ελευθερίας Αρβανιτάκη στις πρώτες της δισκογραφικές απόπειρες.

Ο δίσκος κυκλοφόρησε το χειμώνα του 1988 και περιλαμβάνει κομμάτια που έχουν τη σφραγίδα του Σπανουδάκη σε σύνθεση και στίχο (εξαίρεση ένα τραγούδι που υπογράφει στιχουργικά ο Αντώνης Ανδρικάκης) και την ερμηνεία μιας από τις μεγαλύτερες τραγουδίστριες που έβγαλε ποτέ η πατρίδα μας.

Η μεγάλη επιτυχία τότε ήταν το πασίγνωστο «Πάμε γι' άλλες πολιτείες» που άντεξε στο χρόνο, ενώ ακούστηκαν αρκετά και τα «Είμαι όλα και κανένα» και «Αυτά παθαίνει μάτια μου». Άλλες καλές στιγμές του άλμπουμ είναι το ομότιτλο τραγούδι (με το κλαρίνο του Βασίλη Σαλέα να δεσπόζει) και το «Χαιρετώ», χωρίς τα υπόλοιπα να υστερούν σε κάτι. Στο οπισθόφυλλο υπάρχουν σημειώματα του συνθέτη και της ερμηνεύτριας.

Η παραγωγή ήταν του Σταμάτη Σπανουδάκη και την επιμέλειά της είχε ο Γιώργος Μακράκης, ενώ η ηχογράφηση έγινε στο STAM STUDIO με ηχολήπτη τον συνθέτη ο οποίος έπαιξε και όλα τα όργανα.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Χαιρετώ

2. Σε παράλογη ταινία θεατής (Αντ. Ανδρικάκη)

3. Πάμε γι' άλλες πολιτείες

4. Στο Πήλιο

5. Είμαι όλα και κανένα

6. Και μπήκαμε στα χρόνια

7. Αυτά παθαίνει μάτια μου

8. Δυο πόρτες έχει η ζωή

9. Φωτιά

10. Συνάντηση




ΘΑΝΟΣ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ

«ΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΚΑ» (MINOS-EMI 55266)

Κατά τη γνώμη μου, πρόκειται για τον μακράν καλύτερο δίσκο της δεκαετίας του '90, κατά τη διάρκεια της οποίας το ελληνικό τραγούδι φανέρωσε τα πρώτα ισχυρά σημάδια παρακμής που κορυφώθηκε με την είσοδο του 21ου αιώνα. Παρόλα αυτά, ετούτη η καταπληκτική δουλειά άντεξε στα «σκουπίδια» με τα οποία μας βομβαρδίζουν νυχθημερόν τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί και είμαι πεπεισμένος ότι θα μείνει για πάντα στο πάνθεον των μεγάλων έργων στη μουσική ιστορία της χώρας μας. Άλλωστε, τα 123.000 αντίτυπα που πούλησε μιλάνε από μόνα τους...!


Ο Θάνος Μικρούτσικος συναντά για πρώτη φορά δισκογραφικά τον Δημήτρη Μητροπάνο το φθινόπωρο του 1996 και το αποτέλεσμα είναι μοναδικό. Συνήθως, οι συνθέσεις των δημιουργών προσαρμόζονται στη φωνή των ερμηνευτών. Εδώ δεν ισχύει τίποτε τέτοιο, καθώς αυτά τα δύο στοιχεία αλληλοσυμπληρώνονται και δημιουργούν ένα αρμονικότατο σύνολο.


Την εποχή εκείνη το CD είχε κυριαρχήσει απολύτως στη δισκογραφική αγορά, όμως ακόμη οι νέες δουλειές τυπώνονταν και σε βινύλιο. Έτσι έγινε και με τη συγκεκριμένη, η οποία μάλιστα κυκλοφόρησε σε διπλό δίσκο (από τις τελευταίες που βγήκαν και με την «παραδοσιακή» μορφή) . Ο πρώτος περιλαμβάνει δέκα τραγούδια και ο δεύτερος τα υπόλοιπα τέσσερα, σαν ένα είδος maxi single.


Δεν έχω να κάνω το παραμικρό σχόλιο για κάποιο από τα 14, για τον απλούστατο λόγο ότι δε μπορώ να ξεχωρίσω το ένα από το άλλο. Ακούστηκαν τουλάχιστον τα μισά, με πρώτα τα πασίγνωστα «Λούνα παρκ», «Ρόζα» (ένα από τα καλύτερα ζεϊμπέκικα που γράφτηκαν ποτέ), «Πάντα γελαστοί», «Σαν πλανόδιο τσίρκο» και «Πατησίων και παραμυθιού γωνία». Πέρα από αυτά, πραγματικά τρελαίνομαι για τις «Ατάκες». Φοβερή «ροκιά» με έναν ανεπανάληπτο Μητροπάνο να τα δίνει όλα.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι «Ο τυμβωρύχος» είχε περάσει για πρώτη φορά στη δισκογραφία με τη φωνή της Δήμητρας Γαλάνη στο άλμπουμ «Για πιάνο και φωνή» που κυκλοφόρησε το φθινόπωρο του 1990 κι επρόκειτο για ζωντανή ηχογράφηση από ένα ρεσιτάλ της ίδιας και του Μικρούτσικου στις Βρυξέλλες τον Φεβρουάριο του 1989.


Όσο για το «Λούνα παρκ», το βασικό στιχουργικό του θέμα είχε ερμηνεύσει ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου το καλοκαίρι του 1991 μέσα από το δίσκο του «Χρόνια πολλά» σε μουσική του Χριστόφορου Κορκίδη με τίτλο «Όλα για πάρτη σου».


Επιστρέφοντας στο άλμπουμ που εξετάζουμε, περιλαμβάνει ένα ξεχωριστό πολυσέλιδο ένθετο με πολλές φωτογραφίες από το στούντιο, σημειώματα όλων των συντελεστών και όλους τους στίχους των τραγουδιών, καθώς και τα ονόματα των μουσικών που συμμετέχουν στο καθένα από αυτά. Δεύτερες φωνές κάνουν ο Πασχάλης Τερζής, η Ελένη Πέτα και ο Φάνης Μεζίνης, ενώ η χαρακτηριστική φωνή του Μικρούτσικου ακούγεται στο «Δημώδες».


Η παραγωγή ήταν του Ηλία Μπενέτου με τη βοήθεια του Μπάμπη Βασιλειάδη και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο 111 με ηχολήπτη τον Τάκη Αργυρίου. Η επιμέλεια της ενορχήστρωσης ανήκει στον συνθέτη με τη συνεργασία των Νίκου Κούρου, Αντώνη Μιτζέλου και Γιάννη Παπαζαχαριάκη.


Τα τραγούδια του δίσκου

Πρώτος δίσκος

1. Λούνα παρκ (Α. Αλκαίου)

2. Ρόζα (Α. Αλκαίου)

3. Ατάκες (Α. Αλκαίου)

4. Ο τυμβωρύχος (Κ. Λαχά)

5. Σαν πλανόδιο τσίρκο (Α. Αλκαίου)

6. Πατησίων και παραμυθιού γωνία (Α. Αλκαίου)

7. Μα παλιά φωτογραφία (Α. Αλκαίου)

8. Κόσμε μου 'γινες πληγή (Λ. Νικολακοπούλου)

9. Δημώδες (Κ. Λαχά)

10. Για μια Ντολόρες (Α. Αλκαίου)



Δεύτερος δίσκος

1. Πάντα γελαστοί (Α. Αλκαίου)

2. Θα κόψω το κεφάλι σου (Γ. Κακουλίδη)

3. Ο άγγελος (Κ. Λαχά)

4. Τα πλοία των ερώτων (Α. Αλκαίου)




ΣΤΑΥΡΟΣ ΞΑΡΧΑΚΟΣ - ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ


«ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΜΑΣ ΤΣΙΡΚΟ» (COLUMBIA SCXG 118/119)

Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με μιαν απλή θεατρική παράσταση, αλλά στην ουσία με μια πολιτική πράξη. «Εδώ ψηφίζουνε;» ήταν η συνηθισμένη ερώτηση του κόσμου μπροστά στο ταμείο όταν πήγαινε να ζητήσει εισιτήριο, όπως αναφέρει στο εσώφυλλο του άλμπουμ ο συγγραφέας του έργου Ιάκωβος Καμπανέλλης κι αυτό νομίζω ότι τα λέει όλα...

«Το μεγάλο μας τσίρκο» ανέβηκε στις 22 Ιουνίου του 1973 στο θέατρο «Αθήναιον», σε μιαν εποχή όπου το δικτατορικό καθεστώς έπνεε τα λοίσθια και όπως συνήθως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις, έδειχνε το πιο σκληρό του πρόσωπο. Ήδη οι φοιτητές είχαν οχυρωθεί από τις αρχές του χρόνου στο Πολυτεχνείο και η αντίστροφη μέτρηση για την πτώση της χούντας είχε ξεκινήσει.
Μέσα σ' ένα τέτοιο κλίμα λοιπόν, η Τζένη Καρέζη και ο Κώστας Καζάκος (που ήταν και ο σκηνοθέτης) αποφάσισαν ν' ανεβάσουν ένα έργο που θα διηγιόταν την ιστορία και τις ταλαιπωρίες του ελληνικού κράτους από τον ερχομό του Όθωνα το 1833 μέχρι την Κατοχή. Είπαν την ιδέα τους στον Καμπανέλλη, εκείνος άρχισε να γράφει κι αυτό που επακολούθησε, ίσως να μην έχει προηγούμενο στα θεατρικά χρονικά της χώρας μας. Έξω από το «Αθήναιον» σχηματίζονταν κάθε βράδυ ατέλειωτες ουρές από τον κόσμο που διψούσε να εκφραστεί ελεύθερα μετά από έξι χρόνια «στον γύψο»!


Η επιτυχία ήταν τεράστια, με αποτέλεσμα το έργο να μεταφερθεί τον επόμενο χειμώνα στο «Ακροπόλ» και το καλοκαίρι του 1974 να συνεχιστεί στο «Αθήναιον». Φυσικά οι αντιδράσεις από το καθεστώς δεν έλειψαν, καθώς Καρέζη και Καζάκος πέρασαν ένα μήνα στα κρατητήρια της Ασφάλειας με αποτέλεσμα να διακοπούν οι παραστάσεις από τα μέσα Οκτωβρίου ως τα μέσα Νοεμβρίου του 1973 και να ξαναρχίσουν μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου.


Η μουσική επένδυση ανατέθηκε στον Σταύρο Ξαρχάκο, ο οποίος είχε την έμπνευση να ζητήσει από τον αξέχαστο Νίκο Ξυλούρη να παίξει το ρόλο του τραγουδιστή - τελάλη. Εκείνος στην αρχή δεν ήθελε, αλλά με τα πολλά πείστηκε και σφράγισε με τις συγκλονιστικές ερμηνείες του την παράσταση που στις αρχές του 1974 κυκλοφόρησε σε διπλό άλμπουμ.


Δυστυχώς, σ' αυτόν δεν περιλαμβάνεται ολόκληρο το έργο αφού οι χρόνοι των δίσκων βινυλίου ήταν συγκεκριμένοι και περιορισμένοι. Ωστόσο, τα αποσπάσματα που ακούγονται φτάνουν και περισσεύουν για να δώσουν στον ακροατή το κλίμα μέσα στο οποίο έπαιζαν οι ηθοποιοί. Μπορεί η ηχογράφηση των κομματιών πρόζας που έγινε κατά τη διάρκεια της παράστασης να μην είναι η καλύτερη δυνατή, παρουσιάζει όμως ανάγλυφα τα μηνύματα που επεδίωκαν να περάσουν μέσα από αυτά.
Τα τραγούδια για το δίσκο ηχογραφήθηκαν τον Νοέμβριο του 1973 στο στούντιο "Polysound" (ηχολήπτης ο Γιάννης Σμυρναίος) που βρισκόταν στην οδό Πατησίων, λίγα μέτρα από το Πολυτεχνείο. Τραγουδιστής, συνθέτης και μουσικοί δέχονταν σχεδόν καθημερινά εκεί τις «επισκέψεις» των οργάνων της χούντας...


Δεν έχω να πω κάτι παραπάνω, πέρα του ότι πρόκειται για ένα άλμπουμ ντοκουμέντο που θα πρέπει να υπάρχει σε κάθε δισκοθήκη. Επίσης, η έκδοση συνοδεύεται από ένα δισκάκι 45 στροφών στη μια πλευρά του οποίου υπάρχει το συγκλονιστικό «Προσκύνημα» («Μαρία απ' τη Σπάρτη, Ορέστη απ' το Βόλο» για τους μη γνωρίζοντες) ερμηνευμένο από τον Νίκο Δημητράτο και το θίασο και στην άλλη το εξίσου μοναδικό «Ο άσωτος» με την Τζένη Καρέζη και το θίασο.

Στο εσώφυλλο του άλμπουμ υπάρχει ένα καλαίσθητο φωτογραφικό λεύκωμα από την παράσταση, αναλυτική αναφορά των συντελεστών της και σημείωμα του Ιάκωβου Καμπανέλλη, μέσα από το οποίο μεταφέρονται περιστατικά που έζησε ο ίδιος κατά τη διάρκεια των παραστάσεων. Η παραγωγή ήταν του Δημήτρη Μηλιόπουλου.


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Έναρξις (Τζ. Καρέζη-Κ. Καζάκος)

2. Καλήν εσπέραν (Ν. Ξυλούρης και ο θίασος)

3. Ερχομός του Όθωνα (Τζ. Καρέζη-Κ. Καζάκος)

4. Τ' Ανάπλι (Ν. Ξυλούρης)

5. Περί γκιλοτίνας (Κ. Καζάκος)

6. Τραγούδι γκιλοτίνας (Σπ. Κωνσταντόπουλος-Τ. Περλέγκας-Ν. Ξυλούρης και ο θίασος)

7. 3η Σεπτεμβρίου (Τζ. Καρέζη-Κ. Καζάκος)

8. Φίλοι κι αδέλφια (Ν. Ξυλούρης και ο θίασος)

9. Τα του Κολοκοτρώνη (Δ. Παπαγιαννόπουλος)

10. Το μεγάλο μας τσίρκο (Τζ. Καρέζη-Ν. Ξυλούρης και ο θίασος)

11. Τελάλημα (Σπ. Κωνσταντόπουλος)

12. Μελούνα (Κ. Καζάκος)

13. Γυαλίσαν τα κουμπιά (Ν. Ξυλούρης)

14. Βενιζελικά (Κ. Καζάκος)

15. Ο μπροστάρης (Ν. Ξυλούρης)

16. Μικρά Ασία (Κ. Καζάκος)

17. Ο ξεριζωμός (Τζ. Καρέζη-Ν. Ξυλούρης)

18. Κατοχή (Κ. Καζάκος-Ν. Κούρος)

19. Και παν και πάνε (Ν. Ξυλούρης και ο θίασος)

20. Επινίκια (Τζ. Καρέζη-Κ. Καζάκος-Στ. Ξαρχάκος-Ν. Ξυλούρης και ο θίασος)



ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ - ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΓΚΟΥΦΑΣ

«ΠΡΟΔΟΜΕΝΟΣ ΛΑΟΣ» (MINOS MSM 224)

Η πτώση της δικτατορίας δε θα μπορούσε ν' αφήσει ανεπηρέαστα και τα μουσικά μας πράγματα, καθώς άρχισαν να βγαίνουν σωρηδόν «επαναστατικοί» και «αγωνιστικοί» δίσκοι με στόχο να εκμεταλλευθούν το ξέσπασμα ελευθερίας του λαού από επτά χρόνια στο σκοτάδι. Το κυριότερο γεγονός όμως ήταν η επιστροφή και η ελεύθερη κυκλοφορία όλων των έργων (παλιών και νέων) του Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος για μιαν επταετία ήταν απαγορευμένος. Είχαμε λοιπόν το φαινόμενο της απόλυτης κατάχρησης της μουσικής του συνθέτη από εκεί που υπήρχε πλήρης απαγόρευση, χωρίς αυτό απαραίτητα να θεωρείται κακό...
Στο συγκεκριμένο πλαίσιο λοιπόν, η Αλίκη Βουγιουκλάκη του ζήτησε να γράψει τη μουσική για το έργο του Γεωργίου Ρούσσου «Μαντώ Μαυρογένους» που επρόκειτο ν' ανεβάσει τον Σεπτέμβριο του 1974 μαζί με τον Μάνο Κατράκη σε σκηνοθεσία Κωστή Μιχαηλίδη. Έτσι κι έγινε και τον Δεκέμβριο εκείνης της χρονιάς κυκλοφόρησε ένας δίσκος με δώδεκα τραγούδια από την παράσταση σε στίχους του Βαγγέλη Γκούφα. Ερμηνευτές ήταν η Χάρις Αλεξίου, ο Κώστας Σμοκοβίτης, ο πρωτοεμφανιζόμενος δισκογραφικά Βασίλης Παπακωνσταντίνου (ανακάλυψη του Μίκη κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο εξωτερικό!) και η Βουγιουκλάκη με τον Κατράκη, συνοδεία χορωδίας.
Το ύφος και οι στίχοι των κομματιών είναι προσαρμοσμένα στο κλίμα της εποχής, δηλαδή «εμβατηριακά» και με έντονες «αγωνιστικές» διαθέσεις χωρίς να λείπουν και οι λαϊκές «πινελιές». Σε γενικές γραμμές πρόκειται για έναν αρκετά καλό δίσκο που αξίζει ν' ανακαλύψετε, ασχέτως αν η θεματολογία του θεωρείται σήμερα «ξεπερασμένη».


Στο εσώφυλλο του άλμπουμ υπάρχει σημείωμα του Θεοδωράκη και οι στίχοι όλων των τραγουδιών. Η παραγωγή ήταν του Αχιλλέα Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Columbia με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο και βοηθό τον Μίμη Καννή. Η μακέτα του εξωφύλλου ήταν του Σπύρου Βασιλείου, τη μουσική επιμέλεια είχε ο στενός συνεργάτης του συνθέτη Γιάννης Διδίλης και σολίστ στο μπουζούκι ήταν ο Λάκης Καρνέζης.


Να επισημάνω ότι το ίδιο έργο μεταφέρθηκε στην τηλεόραση το 1983 για λογαριασμό της ΕΡΤ με πρωταγωνιστές - αν δε με απατά η μνήμη μου - την Κάτια Δανδουλάκη και τον Σταύρο Ξενίδη...


Τα τραγούδια του δίσκου

1. Το τραγούδι των καρμπονάρων (Β. Παπακωνσταντίνου και χορωδία)

2. Χάι-χάι (Χ. Αλεξίου)

3. Βογγά το κάστρο τ' Αναπλιού (Κ. Σμοκοβίτης)

4. Της βροχής νερό (Αλ. Βουγιουκλάκη)

5. Κανόνια το βαρούνε (Β. Παπακωνσταντίνου και χορωδία)

6. Βάνω το χάρο πισωκάπουλα (Χ. Αλεξίου)

7. Άντε μια (Β. Παπακωνσταντίνου και χορωδία)

8. Κυρά-Παναγιά (Χ. Αλεξίου και χορωδία)

9. Ελάτε μ' έναν πόθο (Μ. Κατράκης και χορωδία)

10. Ακόμα τούτη η άνοιξη (Κ. Σμοκοβίτης και χορωδία)

11. Νανούρισμα (Χ. Αλεξίου)

12. Εδώ δεν προσκυνήσανε (Β. Παπακωνσταντίνου και χορωδία)



ΓΙΩΡΓΟΣ ΘΕΟΔΟΣΙΑΔΗΣ - ΗΛΙΑΣ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ

«ΤΡΑΓΟΥΔΑ ΘΕΑΤΡΙΝΕ!» (MINOS MSM 332)

Τον Νοέμβριο του 1978 ο Τόλης Βοσκόπουλος αποφασίζει να επιστρέψει στο θέατρο έπειτα από έξι χρόνια και την τεράστια επιτυχία του έργου «Οι ερασταί του ονείρου» του Γιάννη Δαλιανίδη, στο οποίο συμπρωταγωνιστούσε με τη Ζωή Λάσκαρη το καλοκαίρι του 1972. Ανεβάζει λοιπόν στο θέατρο «Βέμπο» το μιούζικαλ «Τραγούδα θεατρίνε» σε κείμενο του Σταμάτη Φιλιππούλη και συμπρωταγωνιστές τη Μαρία Αλιφέρη και τον Ανδρέα Φιλιππίδη.
Ταυτόχρονα με την έναρξη των παραστάσεων κυκλοφορεί και ο δίσκος με τα τραγούδια που έγραψε ο Γιώργος Θεοδοσιάδης σε στίχους του Ηλία Λυμπερόπουλου, ο οποίος ήταν από τους βασικούς συνεργάτες του Βοσκόπουλου σχεδόν από την αρχή της καριέρας του στην πίστα.
Μέσα από το άλμπουμ θα ξεχωρίσει το ομότιτλο κομμάτι που υπάρχει στην αρχή και στο τέλος του, καθώς επίσης και τα «Με βρήκε δύσκολη στιγμή», «Ετούτο το παράξενο μεθύσι» και «Θα τη βρω την άκρη». Οι πωλήσεις ξεπέρασαν το «χρυσό» όριο των 50.000 αντιτύπων!
Ήταν η τελευταία εμφάνιση του Τόλη Βοσκόπουλου στο θεατρικό σανίδι για τα επόμενα είκοσι χρόνια, καθώς τον ξαναείδαμε το 1998 στο «Ήρθες σαν όνειρο» με συμπρωταγωνίστρια τη σύζυγό του Άντζελα Γκερέκου...

Η παραγωγή του δίσκου ήταν του Αχιλλέα Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο Polysound με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο. Στις δεύτερες φωνές ακούγεται η Μαρινέλλα...
Τα τραγούδια του δίσκου

1. Τραγούδα θεατρίνε

2. Ετούτο το παράξενο μεθύσι

3. Με βρήκε δύσκολη στιγμή

4. Δύσκολος ο δρόμος

5. Κι αναρωτιέμαι

6. Α, ρε ζωή

7. Ε, και λοιπόν

8. Μαζί σου βρήκα το δρόμο μου

9. Θα τη βρω την άκρη

10. Μελαχρινή γειτόνισσα

11. Θυμάμαι

12. Τραγούδα θεατρίνε