ΚΟΜΦΟΥΚΙΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Η ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΑ ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ ΤΟΥ

Κομφούκιος 551 - 479 π.Χ.

Φιλόσοφος με παγκόσμια φήμη, η διδασκαλία του οποίου επηρέασε καθοριστικά τον τρόπο ζωής και σκέψης των κατοίκων της Άπω Ανατολής.



Σύμφωνα με την παράδοση, ο Κομφούκιος γεννήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου του 551 π.Χ. στην πόλη Κιουφου του κινέζικου κρατιδίου Λου. Ήταν γόνος μιας ξεπεσμένης αριστοκρατικής οικογένειας. Η σύλληψή του έγινε εκτός γάμου και τη μέρα της γέννησής του ο πατέρας του ήταν 70 ετών, ενώ η μητέρα του μόλις 15. Τρία χρόνια αργότερα, ο πατέρας του πέθανε.



Ο Κομφούκιος μεγάλωσε σε μια μεταβατική εποχή, κατά την οποία το παλιό φεουδαρχικό σύστημα της Κίνας διασπάστηκε σε επιμέρους κράτη, με αποτέλεσμα να αμφισβητηθεί η αξιοπιστία του συστήματος αξιών, στο οποίο στηριζόταν παραδοσιακά το κινέζικο κράτος. Σε μεγάλο βαθμό ήταν αυτοδίδακτος, αλλά η πολλή εργατικότητά του τού χάρισε και πολλή σοφία.



Ήταν φτωχός, γι' αυτό κύριο μέλημά του ήταν το πώς θα μετριάσει τον πόνο των ανθρώπων. Υποστήριζε ότι οι κυβερνήτες δεν πρέπει να επιδιώκουν τις απολαύσεις τους, αλλά την ευτυχία των υπηκόων τους. Όραμά του ήταν να επαναφέρει το παλιό ενιαίο φεουδαρχικό κράτος, που είχε καταλυθεί, και το επεδίωξε εκ των έσω. Έπιασε δουλειά ως κατώτερος διοικητικός υπάλληλος στο κρατίδιο του Λου και σταδιακά αναρριχήθηκε μέχρι τη θέση του υπουργού Δικαιοσύνης.



Έπειτα από δεκαετίες σκληρής δουλειάς, διαπίστωσε ότι ήταν αδύνατο να αλλάξει την κατάσταση και παραιτήθηκε, για να ξεκινήσει μία 12ετή περιπλάνηση στην Κίνα. Στα ταξίδια του προσπάθησε ανεπιτυχώς να πείσει διάφορους ηγέτες για τις πολιτικές του πεποιθήσεις και να τους δείξει την πραγματικότητα που αγνοούσαν στην άσκηση της εξουσίας τους.



Απογοητευμένος, ο 67χρονος, πλέον, Κομφούκιος επέστρεψε στην πατρίδα του, όπου πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του, διδάσκοντας στους μαθητές του τη φιλοσοφία του και φροντίζοντας να γίνουν ενάρετοι και ανώτεροι άνθρωποι, ώστε να καταλάβουν κυβερνητικά αξιώματα και να υπηρετήσουν σωστά τον λαό τους. Μετά το θάνατό του, το 479 π.Χ., οι μαθητές του ανέλαβαν να συνεχίσουν τη φιλοσοφική του σχολή.



Ο Κομφουκιανισμός κέρδισε ευρεία αποδοχή, κυρίως διότι οι βασικές αρχές του εξέφραζαν την κινέζικη κοινή γνώμη. Αν και συχνά ακολουθείται από τους Κινέζους κατά τρόπο θρησκευτικό, λόγω κάποιων αναφορών του σε θεολογικά ή πνευματικά θέματα (Θεός, μετά θάνατον ζωή, κ.λπ.), οι αρχές του ξεπερνούν τα όρια της θρησκείας.



Θεμελιώδες θέμα του είναι η συνείδηση της παράδοσης. Στην κοσμοθεωρία του, ο Κομφούκιος τοποθετεί απέναντι στη μοιρολατρική πίστη την ιδέα ενός ουρανού, ο οποίος περικλείει τους ηθικούς νόμους της κοινωνίας που πρέπει να αναγνωρίσει ο άνθρωπος και να προσαρμόσει αντίστοιχα τη συμπεριφορά του. Έτσι, μπορεί να ζει αρμονικά με τον εαυτό του και τους άλλους ανθρώπους.



Λόγω μιας σύνδεσης της διδασκαλίας του από το 2ο αιώνα π.Χ. με τον αυτοκρατορικό θεσμό, οι αξίες που πρεσβεύει ο κομφουκιανισμός, όπως π.χ. η σοφία, η καλοσύνη, η αλληλεγγύη μεταξύ των συγγενών, η ανδρεία κ.ά, αποτελούν ακόμα και σήμερα θεμελιώδεις αξίες της κινέζικης κοινωνίας.